RAGIP GÜMÜŞPALA DIRVETIN KUT DEMENU DEST
Demenu be eskerê 25. Elayiya dewlete, Derê Laçi de hên koti qewğa ke, asmen ra roz vınet. Telefetê heneni veciay ke awa Muzıri candegê mıleti viyarnay ra; tı hên zana qanqolê serê awe bi, şiyêne.
Alvozunê Sılê Phıti ra, a roce zof mordemi gınê cı, goni kote çımanê Sılê Phıti. Sılê Phıti ve hirê mordemanê ho ağme puli bi. Sılê Phıti ve jü ra şi kare de vırniya eskeri gurete, jü peê derey de mend, pey ra tufong na eskeri ra. Her ke peyra tufong erciya eskeri vırniye ser zor kerd. Hama esker kot ve caê heneni ke, zê cenemey vi. Na hetê derey rıs vi, do-het rıs vi, hende ke cor asmen asêne. Vırniye de tek jü kare eştbiye, hende ke zu mordem pıro vêrdêne ra. Kam ke ama uca, Sılê Phıti ve olvozê ho qarşi ra na pıra, est herd. Coru jü qersune thol nêvêrde ra. Hên bi ke lewê Sılê Phıti de tholi erciay peser, zerê deri de ki cendegê eskera zê lode erjiay pêser. Her ke "hücüm" va, yi ğar bi bota voşti, dot albozanê Shılê Phıti na pa, eskeri werte de sas bi. Demenu na pıra eşti pêser, elayiye ra qul nêxeleşiya ra. Elayiya 25ine kerde thol. Bi san, Demenu ağme bi, cerde ra feteliay, çhekê eskeri top kerdi.
Sılê Phıti sêr kerd ke, eskerê herd ra ra meredaiyo, hermey sero nisani estê, hona dırvetıno. Cıra zof goni şiya. Sımşêrê ho ve qama ho miyane rawa, kıncê subaya pıraê, Sılê Phıti taf de zana ke no qumandaro. Tenê paçi vêsnay balboe nêbe dırvêtia ser, goni vındarnê. Sılê Phıti tufongê ho da olvozê ho, subay kerd phêştia ho, ard mığara Sarsvanki. Dırvetın wertê eskıti de derganiye ser phêşti ser meredna ra. Cini u domani dırvetıni sero reşti pê, dorme de çhok da ro. Shılê Phıti hay da Heyderıce ser, aye hama adır kerd we, towa nê ser ron vılosna ro. Ron kerd tasê, ard da dırvetıni. Yi dırvetıni eve çımonê merexına tase ro sêrkerd, fek ra zor nuxdê veciye, va ke: 1897-1964
- Sıma nıka mı nêkisenê? 
Orgeneral R.Gümüşpala
Sılê Phıti eve pê destê ho sêrkerdoği peyser day, vake:
- Made qersune nêerjina heliyê dırvetıni.
Elçi rusna, Sılızu ra cerrê Mısto Sılızi da ardene, Sılê Phıti cırê va ke:
- Mıstafa Ağa ni mordemi wes ke.
Mıstê Sılıci çantê ho kerd ra, melemê ho veti. Hermê dırvetıni ra qersune vete, dırbetê subay pişti. A roce Mısto cerre uza mend, roca bine tenê melem uza na ro, cırê tarif kerd ke, hirê roci de reê dırveti ya kerê, melem kerê. Xeyle waxt ke vêrd ra, subay qenat ard ke ney nêkısenê, vake:
-Namê mı Ragıp Gümüşpalawo, ez qumadarê Elayiya 25ineo.
Hama "3. Genel Müfettiş" Avdıla Alpdoğani rewra Gümüşpala merde say kerd vi, peyê yi de cınaza yi dardi vi we, merasım vıraşti bi. Tam asme ra zêde bi ke Gümüşpala phêştia Demenu de a mığara ra vuriyêne na mığara.
Ragıp Gümüşpala eve yi dırveta tam çêwres roce hên mırteley sero mığara de mend. Rocê eskeri dormê mığaray guret, ağır makina na ro, fırsend nêda Demenu. Halê Demenu makina kerd koti. Demenu na çiya de nianene hona newe di vi, sas koti ve cı. Sêr kerd ke halê dinu beno çetın, Sılê Phıti qirra vake:
- Aylım bıdê cao ke qersun gurr yeno, a heti halê bıkerime!
Demenu cad kerd, qersuni nay eskeranê dormê makina ra, sero kerd severese. Eskerê ke dormê makina derê, taê gınay cı, taine vozda, makina uca ca verdê. Hama esker dormê de zof bi. Dere de qewğa jüvini guret vi, zê gêrmi giriyêne. Sılê Phıti olvozunê horê vake:
- Na makina ke oncia nine dest kuyo, halê ma yamano... Sıma mı qori kerê, ez son lewê makina.
Sılê Phıti velg ont ho, tıfongê ho kerd ho dest, herd ra ebe ğız kerdene ho resna lewê ağır makina. Eskeri çıqe ke estê têdine gılê tufongonê ho hetê makina ser davi ra, nêne uca ra ke makina ra xelesnê. Sılê Phıti pê komela bırri de ho sevek na, dest derkerd eve ontena gındır kerde dere, peyser oncia ama lewê alvozonê ho. San de ke esker oncia lêl kot yi ve alvoze ho şi, makina kerde phêşti arde mığara. Sılê Phıti Ragıp Gümüşpalay rê vake:
-Ragıp bey! Na ke senê thaba wa, gurenaina naê mına salığ de.
Yi sondi werd, vake:
-To ke koti rê inam kena ez nêzon. Na makina hona newi ama ez nêzonon bıgureni.
Yino inam kerd ke no nêzano. Sılê Phıti makina onte hover, weteliya cı sanıte we, ron guret kerde pak, têpia kerde tê, saz kerde. Veciya verê çêverê mığara, gurete ho dest, şeritê fisega est fek, usta ra lıngo ser, verê çêverê mığaray de dest est lınge, gırriye nê ve cı. Se ke gurrê verê mığara de phelçım dara ra sanay ro. Hên bi sa ke, to hên zana maa hora newe ama vi dina. Makina arde zerê mığaray, herd de nê ro, dest kerd pa, zê ewladê pê bi sa. Gümüşpalay pıro sêrkerd, hekmete de mend, ho-hode: "Sılê Phıti bırawo to rê" va ke.
Roca bine Lêlê ra Gümüşpala şi çêverê mığaray, dest est çenê ho, kounê Dêrsım ro sêrkerd. Koê Sultan Bavay hên eve heybet asêne ke xof kot zere. Hên delğe de mend: "Se beno ke ney mordemu rê vanê, 'haydutê, mordemu wenê'. Dema ke ni ki qulê heqiyê. Lewê mı de cendermey pê lıngunê domonê sawi de pêguret, kınarê ho de da kemer ro, mezg kerd vıla. Ney kerdeni ma rê manenê nêzonon." Ragıp bey çarê ho kerd tırs, dest est çarê ho ama çhoku ser. Roci asmen lete kerdi vi, vengê themuza hên koti ve têwerte ke tıvana şin u şivan vi, hama Ragıp bey saê ke uca ne vi. Ne tirza roci ra, ne ki vengê themuza ra bêxeber vi. Phirkê eve muya ho cor çêverê mığaray ra ho verda ro, amê zênca Ragıp bey sero niste. Ho-hode phirrke rê vake: "Pilê maê ke Anqara de qanunê Dêrsımi mor kerdi, fermanê ney fıqaru vet, çaê nêsona çarê yine ra nêfetelina?" Destê hora phirike este herd. Qevzê vas zerê kemerê mığaray ra jil da vi, pıra bi ve palaxe. Ragıp bey yi vaşi ra zelê qurfna, ho verde herd kınıt, oncia kut ve delğe... "Mısto cerre Sılezu rawo, Sılızu ki qarşiyê Halvoriye de rê. A roca ke bınê Halvoriye de zu çêneka de ozove cendermu qawusê dare de di vi, pêguret vi ardi vi lewê mı, çêneke zê thêra çımguretaiye recefiye. Çıqa ke mı a berde çadıre de seveknê, oncia ki eskera hata sodır aye de pê kaê ho kerd, hata sodır kerdenê koti pê dae kerdi vi, bado ki kıste. Nıfsa a çêneke nıka cêvê mıde, hata nıka her roc aye sero çıke biyo, amo aye serde, nusno. A nıfse sero resm çino hama eğbal de jüo ke wendisê ho esto rast bêro, guman kero, Mıstafa ke pêhêşiyo, aceb mı oncia ki keno wes. Nıfsa çêneke ra beli bi ke tam çewres roca ez destê Demenu de heşiro." Wertê ney delğu de hurendia ho de phêştia ho sanê kemer, tey xılmas bi.
Jüyê bi baji ro, tey perra we. Sılê Phıti bi sero vınetayi. Dotê Sılemani Mısto Cerre be di-rê mordemana roniştayi vi. Sılê Phıti dest sıkıt Mıstê Cerrey, Mıstafa ama dırbetanê Ragıpi ro sêrkerd. Ragıp beyi êndi bi vi wes. Sılê Phıti duzımi çarpaz eşti vılê ho, şıralığe ki vırade sanê miyanê ho, elemanê ho guret ho dest, vake
-Ragıp Bey ho hazır ke, to beyme teşmilê eskeri keyme.
Ragıp Bey neme sa, neme sas-biyayis ra va ke:
-Sılêman sıma nıka mı benê, mı nêkısenê?
Sılê Phıti va ke:
-Ma çaê to bıkışime? Ma zê sıma gonewer nime. Sıma top u tufonga esto ma ser, ma ra az nêverda, ma qırr kerdime. Ne din, ne iman, ne ki meremetê sıma esto. Ma zê sıma bêbext nime ya..
Endi tersê Ragıp Bey rema, inam bi ke yi nêkisenê. Dırvetê ho bi vi wes, kuti vırniye mığara ra vet. Ragıp Bey berd nezdiyê Koê Jêle. Otrağê eskeri Koê Jele de vi. Cerdê Koê Jele de çadıri sana vi cı, yi ke şi lewê Jela gıce. Uca ra veng da, vake:
-Esker, esker, eskerrr!
Milisa ra jü veng dard we, va ke:
-Çıko lao, sıma kamê, se vanê?
Sılê Phıti va ke:
-Ez demenu ra Sılê Phıti'yo, Ragıp Gümüşpala ma dest de hêşir vi, hao yeno, kıncê ma paê, ğelet pa menê.
Tenê waxt ke kut werte, milis ama cüab da, va ke:
-Qumandar vano: "O merdo, eskera cırê merasım vırasto. Madağ u çêwresê dey do. Ma qan mekerê! Kam ke yeno ma nayme pa!"
Sılê Phıti:
-Ero Sılo Fiştan Sılo! Tı mı rınd nas kena, Haqi ra ve xêre, to rozê kuna ra mı dest! Tı zana ke ma zê sıma ne zure keyme, ne ki bêbextiye. So, se kena bıke, qumandari inam kerdene de. Ragıp dırvetın kut ma dest, ma kerd wes. Hefê mı ve emegê mı yeno, nanê pa ki sıma zanê.
Sılê Phıti ve Ragıp Bey ra vırande besnê jüvin ra. Sılê Phıti tufongê Ragıp bey da ve cı, raê mıskıte cı, va ke "Oğur vo."
Ragıp Bey zuqar de ho dıma sêr kerdêne, va ke "nê vo mıranê." Tenê ke raê vete, reyna ho dıma sêr kerd ke qılafetê Demenu nêasanê, fêl u emelê ho ra ar kerd.
Göktepe de Ahmet Beg eşt vi. Kam ke şiyêne dormê bonê dey ke kelepur biyaro, nêşikiyêne. Astorê de yi eşt vi, zof namli vi, kam ke şiyêne bese nêkerdêne astori zere ra teber kero. Sılê Phıti hêşiya pê ke Göktepe de mesela de niyanene esta, olvozunê ho rê va ke:
- Hêfê sıma ke jü Tırk na Göktepe de esto, bêgê Tırkano namê xo Ahmet Bego. Zalımkaro, dano şüananê ho ro, cinu ra mılqi keno. Sıma bese nêkenê ke astorê yi teber kerê.
Sılo Phıt dirê teni havalê ho gureti, jü zengel ve resena eşti ho ser kuti raê pesewe şi dormê Göktepey de kuti sarge. Sılê Phıti olvozunê horê vake:
- Sıma ita ra melewiye, ez son lewê boni, hadar vınderê meverdê Hemed Beg tever bo, ez astori an tever.
Qonağ, dı qat vi. Qato seren de Ahmet Beg, qatê bın de moravaê ho niştene ro. Axure kınarê qonaği de kınarê aralığe de vıraste biye. Axure eve kelpiç vıraste biye, dormê qonaği de zê surê Diyarbaqıri dês ontayi vi. Sılê Phıti ke kut nejdiye axure vengê çutê kutka ısıjiya pesewe kerde letey. Sılê Phıti zengel da axure ro, düyar phısqıt, kut zerê axure astor ont tever, zên kerd pıro, nist cı ramıt tever. Kemerê este camê Ahmet Begi. Ahmet Beg cıle de vi, xılê ho seri vi, çıla nêfite ra cı, ama çıxmey sero vınet, vake:
-Kamo?
Sılo Phıt:
- "Sılê Phıtiyo ke vanê ezo. Ahmet Beg, to honde ho goynêne, ez nao astorê to bon. Bese kena bê mı ra bıcê.”
Ahmet Beg sas kut ve cı, va ke:
-Honde aşıri amay nêşikiay astorê mı berê, honde jivegi amay nêşikiay, rast to ke Sılê Phıti 'be xowa, helal u xos vo, ez to rê thowa ki nêkon. Dormê bonê mı fırrçêwırme torteo, tek çêber tede ro, hende şüwanê mı estê, to merta ke merta.
Demenu lêle ra mığara de têra vi. Qemer Ağay ho pişt têra, qutiya ho vete, qılawunê ho pê tutun hengna. Şi vırniya locıne de çhok da ro, wele fite arê, bıne ra çhikê guret, na qılawunê ho ser. Qulmê, dı qulmi tutın ont zerê ho. Ama çêverê mığaray ke astarê serê sodıri hona newe berreqino. Veng da bıraê ho Hemedi. Hemed ust ra, tafte ho pist têra. Laceki orğan ho sera eşt vi, şi orğan est laceki ser. Hurdmine bıraa çhekê ho gureti, bi ve tever, şi. Demenu tek ve tek fekê mığaray ra veciay, gula têdine ra buğ veciyêne, her jü bınê jü kemeri ra veciyêne. Dadasê mordemi cerde ro avero veciyêne ser. Derê Laçi; naver tırr, boverr tırr vi. Hesenê Mırzê Sıli, Hesenê Khali, Yivısê Sey Khali, ney hiremena a sewe noboti guret vi, şüya serene de pitêne. Hemedi firişkiye dê pıro, hiremena eve qifa amay lewê mordemunê ho. Wertê bırri de cao de belek eşti vi, uca nişti ro, qesey kerd. Xevere gurete ke esker hetê İksore de ro, a rocê Dolu Baba de İksore de meterıs guretene mınasıb diye. Hemedê Cıvraili tertif da olvozunê ho, têdine kıncê eskeri gureti pıra, tufongê ho zê eskeri eşkera eşti hermanê ho. Hemedi vake:
-Tenê eve qifa şime hona ke tariyo meterıs bıcêrime. Seke esker cerde ra ağme bi, ho cıverdê, qumandana beli kerê. Raver inu ranê, bado zê dinu serbest wertê yinu de bıfeteliyê, dormê hode panê, wertê merge de kes sıma nas nêkeno, kıncê dinu marayê.
Demenu şi waxto ke mejil guret, kuti meterıs esker pit. Tiji ke biye şirin esker ğılğıliya bi nejdi. Nejdiyê perroci koti qêwğa. Hesê Gêwe, İbısê Sêy Khali, Sılêmanê Phıti, Qemerê Usênê Çhuli, Lacê Cıbrail Ağay Usên Ağa, Hesenê Mırzê Sıli, Hesenê Khali, her jü caê ro ağme bi. İvışi hem da pêro, hem şuwari vati. İksorcu yüzbaşi ra mınete kerde, eskeri ve milisana vıneti, dot ra veng da, va ke:
-Lao; sıma ke pir u rayberê xo naskenê, saatê tıfong boncê, İbıs ma rê şuwarê vaco.
Demenu tufong ont, İbişi şuware vate. Alê Mamudi ki veng dard we Yibişi de şuwari pia vati. Dı xêfay bi ve nejdiyê Demenu, veng da, vake.
-La lao, sıma ke heqi zanê hukmat vano xefif makinay Demenu de estê. Jü ki vanê: Mordemê xam ve Hermenia lewê sıma derê, na xebere rasta?
Hemedê Cıvraili Sılê Phıti salıxê yina da, va ke:
-Hermeni wertê ma de rê, Hermeniyê ma nao. Çhekanê ma ki nıka no vırazeno.
Demenu taê hetê Anavare ro şi, taê ki hetê Pir Xatune ro şi. Kaso Luk de esker veciya, uza hurendia Demenu doz kerde, dot ra nay ve Demenu ra. Serê kaşi de top ronayi vi. İbısê Sêykali, cêro veciya ser şi, rest hurendia tope, cêro destê ho derg kerd, bajiyê topçi de pêguret, xil kerd est. Na topçi ra, o uca kist, tope ki thon dê, kas ro gındırr kerde. Qêwğa dı saati dowam kerd, vêngê tufongi her ke şi hetê Hemedê Cıvraili ser bi ve qalınd. Hetê Hemedi ra ki tıfong erciya, hama tufongê eskeri her ke şi hetê Hemedi ser bi nêjdi. Zor ke da, Hemedi veng da bıraê ho Qemeri, va ke:
-Ero bıra; tıfongê albozonê ma ra veng nêvecino, tıfongê eskeri ki sılxet erjino, her ke şi na heti ser yenê. To vacê, esker pêy de ama alvozê ma, hêşir gureti? Ma İbıs şi top cêkerd, gındırr kerd, beho ki caê de nêasenê, tufongê ho nêerjino. Ez tibar nêkena… urcerê ma şime.
Taê na verr ra, taê boverr ra amay cêr zerê derêy, uca; mığara biye, awe ki lewê de biye. Hemed ve Qemeri ra şi, şi ke awe bısımê. Hurdemine sêr kerd ke meyitê İbişi ardo uza, olvoji dorme de niştê ro, fekê keşi kardi nêkena ra. Hemedi ve Qemeri ra bi pêsma çeqere, hên hurendia hode amay zoniya ser. Dest u paê têdine bi vi serdın, nuğde fêkê keşi ra nêveciye.
İbıs; hona cênc bi, vist u dı serre bi. Hem bêters bi hem sayir bi, kılami vatêne, vêngê ho zof wes bi. Xeyle bêvengiye ra têpia Hemedi ebe vengê keleberi va ke:
-Se kişiya ?
Yine va ke:
-İbiş ke top gındırr kerd, taê esker tabure ra xeleşiya, veciya serê tumi. İbişi tıfongê ho lewê ma de na ro. Kas ro apur da, ebe pencurrkana veciya ser şi, serê yi tum de dı eskêr vınete vi. E ke rest uca, duliyê tufonganê eskeru na heti ser radae vi. Destê ho hurdimêna ra day, destê jüya jü tıfong, destê bini tufongo bin pêguret, na heti serr onti. Eskero jü perra, o bin dest de nêama. Tayine ho dard vi we, xevera Yivişi yine ra çine biye, jü eskeri hover de na pıra, uza kişiya. Ma tufongi nay pıra yine vozda, remay şi. Ma şime meyit guret amayme ita.
Hemedi fekê ho de pıspısna va ke:
-Phêşta bêterşiye ra şi.
Rocê perodis ra têpia verason vi. Demenu ağme cêrdi bi ebe vırandiyana çhêkê eskeri top kerdi, ardi kerdi qausanê dar u bêri, dardi we. Taê kerdi bınê wele. Yiyê ke werte de rındêk bi, dı hirê têni ardi mığara. Fisêgi ki jubini ra bare kerdi. Demenu ra boa goni amêne, vêsan u tesan vi. Şi dormê dewa de Nazmiya, uza pers kerd, va ke:
-Naca durumê kami rındo, kam bese keno pırtıkê nu dano ma?
Yine vake:
-No çêo.
Demenu o mordem nas nêkerdene. Şi dormê bonê de dı qati. Qatê seri ebe nerdgana veciyêne ser, verê çêvêri de ki kelpê rakote vi. Shılê Phıti çarıxê ho veti, nêrdgan ro veciya ser, uza astırê guret, astır est kutıki ser, kutık guret vırandia ho, şivıg ro est bıne. Dest est çêver, ra kerd kut zerê boni. Wayirê çêyi heşiya ho, çımê ho ke gınay ra Shılê Phıti, vake:
-"Qomıtanım sen nasıl geldi, köpek ne yapti?"
Sılê Phıti kıncê eskeri guret vi pıra, mordmeki hên zana ke eskerê hukmatiyo. Sılê Phıti va:
-Ez qomutan niyu.
Mordemanê Sılê Phıti ra dı teni koti ve zere, ciniya mormeki ho pist têra amê, mordmek pıren u tumana vera lerzefiya, vake:
-Ala rosê.
Sılê Phıti vengo de nerm ra va ke:
-Ma Demenıcime, alvozê mı na cor mı pinê, tenê non bıde ma, ma horê sonime, jianê de ma to rê çino.
Wayirê çêyi vat:
-Nonê ma çino!
Ciniya mordmeki vat:
-Mêrık! nonê ma ki esto, ronê ma ki; her çiyê ma esto, naê sukır! Cüamerdi amê, urce tenê nun cıde ayıvo!
Mordmeki dest sana ciniya ho, thondê. Sılê Phıti alvozonê ho rê va ke:
-Lao ala bonê pey de sêr kerê thaba esto, biyarê. No mordem çetıniye veceno?
Tıfongê merıki düyar ra dardekerde vi, Sılê Phıti o guret mekanizma cıra vete hên pençere ro est tever. Alvoji şi bonê pey, amay ke jü teneke rono ro vıleşiaye, jü postê thoraqi, jü teneke hemgen, jü qıdıxê noni pırr, gureti ardi lewê çerxbaşiyê qoli. Jü demenıci ki sandıqe kerde ra, çığıne este herd, kerde ya ke kıncê ciniye teyê. Ciniya mordmeki Çerxbaşi rê vake:
-Guna mına vılê to de, ciniya to ke dustê mı de ra, ney kıncu bıcê cı rê bere!
Çerxbaşi cinike rê va:
-Ana m', ma çiyo niyanen nêkeyme, no karê ma niyo, ciniya mı dustê to ra bo- nêbo, ez qarısê hermetu nêbon.
Alvozonê ho rê va ke:
-Rêsen biyarê!
Yinu rêsen ard, çi kerd çuwal. Çerxbaşi salage dê ra wayirê çêyi phisti, çêber cinike sero ont. Cinike Demenıci dıma veng da, va ke:
-To ke ney wes verdana, guna mı yê to bo! Ney ke loqmê nun eve zerreweşiya sıma dêne, sıma ki niya nêkerdêne.
Demenu dewe ra veciay şi lewê goçi, salage uza nê ro. Zav u zêç geste merd vi, qelebiay cı, non fit tıra, nono cew be tenekê ronê ro vıleşayi ra a deqa de qediay. Yine ke pizê xo kerd mırd, çerxbaşi mordemunê horê dızdiya va ke:
-Sıma gıra, gıra bonciyê, ez ney meriki oncia peyser bon dewe, teşlimê ciniye kon, yen. Ma ke nıka ney ra verdime; no keno hayleme, esker na coro veng hesneno, qewğa bena têra. Ma ewro zaf qefeliayme.
Sılê Phıti mordemek guret berd çê. Se ke ciniye mêrdê ho di, va ke:
-Axx! Sılê Phıti to çaê no peyiser ard? To bıkıstêne! İson raa Haqi de loqme dano! Ni ke niya nêkerdêne, no is ki sarê ma ser nêamêne.
Sılê Phıti mordemek teşmilê çêyi kerd, çêber ont, bi ve tever. Dewe hem gurlağe biye, hem goz-moji tey vi. Sılı Phıt werte ro xeyle ke vêrd ra, o mordemek kut pençerê boni, veng da, va ke:
-Lao Demenu, Demenu! Demenu ra Sılê Phıti çê mı tar u tur kerd, berd!
Sılê Phıti endi mejil dard bi we, ho-hode va; "va ho vero şêro bıqirro". Sefkan veciya ser, şi ko.
Besa Şiaê Korkes de ciniya muxtari biye. Yüzbaşi şi dewa Korkeşi ke muxtari bivêno, se ke çımê ho gınay ra Bese, rındekiya aye de hekmete de mend. Yüzbaşi be cendermana çê de nişti ro, nat-dot ra qesey kerd. Yüzbaşi çımê ho Bese ra nêgureti. Muxtar ki tey vet, hama vengê ho nêvet. Bese Kırmancki eve vengê kemi vake:
-No qedaê mı [guretayi] çınay rê çımi rıkê mı kerdê?
Muxtari vake:
-Nêtê ni leyrê kutıgi nêto rınd niyo, heq bıçarno ra xêre ser!
Yüzbaşi Kırmancki fam nêkerdêne, va ke:
-Muxtar sıma heqa mı de çı qeseykenê?
Muxtari va ke:
-Nê qumadar beg, cênike vana belka ney vêsanê.
Yüzbaşi ust ra muxtari re va ke:
-Sodıra bê qereqol gurê mı to de esto.
Muxtar a roce merex de mend, ho-hode vake "çı gurê ni mewrani mı de bıvo ke... Çı ke esto gere ke çê mı de ki pekala mı rê vano..!"
A sewe hata sodır hewnê Muxtari nêame, pesewe Bese hayıgê ho biye ke merdê ho hawo usto ra vera locıne de cığara sımeno. Bese vake:
-Nê lao çıko to vışiya pêro, axıri yüzbaşiyo, qa to nêfino dare!"
Terso ke zerê muxtari de tersê cani nêvi, fêk ro cı nêcêra ke ciniya ho rê vaco. Eve a delğe şafaqê sodıri sana cı, muxtari ho pişt têra uşira de ho kerde ho dest eve peya kut raa qereqoli.
Muxtar ke bi ve nejdiye qereqoli nobıtçiyê qereqoli taf de muxtar naskerd. Nobıtçi eve desta tarıf kerd ke hurendia hode vındero. Muxtar lıngu sero pay vınet, pıt-pıta zerê muxtar bi, estêne. Nobıtçi şi yüzbaşi di, yüzbaşi zerê oda de verê pençeri de payra qarşiyê ayni de riyê ho terdêne. Nobotçi sılam da cı, amayina muxtari cırê vate, yüzbaşi vake:
-Verê çêveri de sandali cı de va roniso, ezo yen.
Waxtê ra têpia yüzbaşi ama lewê muxtari de nişt ro. Jüo de şiao malkın u lese bari vi. Mendi ve qılaçiya, hama ri de şifetê mordemu çine vi. Tenê hal-xatır ke pers kerd, yüzbaşi riyê ho çarna çhemê Marçigi, vake:
-Muxtar, tıya ke ciniya ho mı rê biyarê, gere ke mı de hewl bo.
Se ke hên va, saê ke koê Jêle peyra qılayiya ra, ama demdiya muxtari ser. Qefesa sênê muxtari biye teng, helmê ho bi kêmi. Tenê ke dızdi helkejiya eve vengê nêçarine va ke:
-Namussızenê! Sıma de qê vijdan çino? No namuso, ma serva şeref u namusê xo herd sero fetelime! To çıtur vana ke "ciniya to bero lewê mı"?
Yüzbaşi xeyle ke jüan da muxtari, sêrkerd ke raji nêbeno. Hurendia ho ra vest ra, çopolê dê ve muxtari ro, muxtar sandali ra demdiya herd. Muxtar ust ra, saqpa hoa ke perrê hard gurete, dest da ve pıro, arınge sanê ro, eve keleberi kut raa çêyi. Raê ra nêzonêne payneno herd, ya ki hawa ra sono. Eve delğe u ğeyalanê qereveluğu şi. Ho-hode va ke: "Koraniya haqi ma guretime, ma çhêkê ho top kerdi dayi. Ney kerdeni ki ma rê senıkê".
Muxtar ke ama çê, Bese wertê gorre de malê perroci dıtêne, qafa ho sana vi doçê bıze, gonanê bıze ra sıt zê thirkifane estêne wertê bıroşi, eve qeydey vengi vetêne. Bese serê ho dard we ke merdê ho hao amo çardağe de nişto ro. Bırosê sıti est destê ho, uste ra wertê mali de tik vınete. Sêrkerd ke mêrde pozgıno, dest esto çarê ho, hover de sêrkeno, aye vake:
-Mêrık xêra çıko! To çınay rê honde pozgına?
Muxtar ust ra ama eve hurdi destu çitê çêverê gore pêguret, ciniya ho rê va ke:
-Besê, çêvesayi Besê! Çımê yi leyrê kutiki to de ro! Caê ke rast ama, eke yaxê to nêverda ra, to ke çareşiye nêdiye, helmo peyen de ke manena ki ho bıkıse, ya ki ho caê ro berze war.
Zımıston vi, Sılo Phıt ve olvozunê ho Derê Bor de vore sero heji fiti ra sero hewn ra şi. Heza sero velg fit ra vore ra kerd berz ke miyanê ho vore nêgıno. Têde hewn ra şi hama Sılê Phıti corê hode asmen ro niada. Raa cadi zof qerevelığe biye. Dı hirê astarey qurfiay eve zerpa verdi ra şi. Sılê Phıti ho ho de va ke "oncia kot de kam kişiya". Hewni o nêguret, ust ra tenê bota şi gostavia ho rısne dı. Roştia asme ra tozıka vore zê kemera olmaşti berreqiyêne. Rêça de lüye uza ro vêrd bi ra vıradejibi, zê nexsê Khala vore neqesna vi. Mijia Sılê Phıti vore vılosnê ro, semserde ho bıne de lone kerde. Lone biye ve sur, reçê lüye jüvin ra qurfnay. Sılê Phıti a lone ro sêrkerd ala herd aseno nêaseno, hên teğbin kerd ke hirê metrom vore esta. Cera ra, bınê postala de vore qırrç-qırrç veng vetene, sero ki kıncê eskeri eşti vi, gocêge panturanê ho raê ra eşti ve cı ama lewê olvozo. Eve düliya elemani küt olvozo ra va ke "urze rê êndi sonime."
A Pesewe Ko ra eve lıngo lekani onti şi Xêçe. Zargovit de tever ra vıneti, ho dard we, Demenu ra jü şi çê Mustafa Yeşildaği peyser ama va ke, "çê mınasıvo, Mıstafa vano "berê zere." "Demenu phonc mordemi vi, şi zerê çêi. Ciniya Mıstafa Begi uste ra cılê domonu raê sera onti kınar. şiye oda peyine locıne de kuçiki ardi tertif, adır kerd we towa nêeser. Mıstafa Begi oda verene de koli çıpıxnay locıne adır kerd deyra, Demenu kurşi gureti dormê adır de ho kerd jüa. Nonê ho ke werd, koti qesa. Mıstafa Begi va ke "Sıleman milisu guvistê eskeri kerdo, vato ke Sılê Phıti amo çê mısayıvê ho, uza ra her zu mordemi hirê tenekey genım nun eve salage berdo Bor. Esker yeno honde heqeretu pê kenê oncia ki inkar keno, nêvano ke yeno sono. Hirê roci merrednenê herd ra lıngu gıredanê fiştnenê ve howa eve zonpu danê bınê lıngu ro ke hurendia to vaco."
Sılê Phıti zof merex u tas kerd ke serva ey mısayıvê ho derd u bela onceno. Movet ke bi qalınd, Sılê Phıti serva Dêrsımi kam dano pêro, kam eve zerre weşiya nonê dano yino sero qesey kerd, va ke:
-Alişer Beg ve ciniya ho Zerifa Xatune hem zof baqıle hem ki zof zerre vesaiye. Rınd dest erzenê ma, raê muskınê, diyağ danê ma. Wertê ma de serva hukmati pêsanaine wazane, Ma eve qewete yi ki eve aqıl gurine. Wertê ma aşuru de haştiyê wazanê, camatciyê, xıraviye ke biye camat kenê. Yi ma rê vane ke, Dewleta Tırki tarıqê xo de en çhêkê hoê gırani ma de sınemış kerdi, gurenay. Naê sero Alişer xevere da dugelanê teveri, Urışi rê vato sıma ney çheku danê Tırko, ney ni çheku serva qomê mı nê mazlumi rê kefen derzenê. U waxt va ke yine ki tel onto Anqara ke sıma zof telefeti vetê. Alişer Beg vano ni emıru İsmeto Kerr dano. Mıstafa Kamıli pers kerdo vato İsmet ma Dêrsımi se bıcime? Kherri vato Aşıru pêverdê ho ve ho jüvin bikisê. U wo ke werte de baqılo do wendene, ya dewletiyo eyine ki pêbıcê rê ya bırusnê ğerv ya ki berzê hepıs. Yiyê ke teşmil nêbenê têdine qırrkerê.
Mıstafa Begi vake:
-Sılêman Ağa mı gevera to sekera bırnê, Sey Rıza çı halde ro, to haqi zana?
Sılê Phıti tasê awe çarnê ho serde, dest kerd fekê hara vake:
-Sey Rızay rayvero. Dêrsım têde yi pilê ho naskeno. Haq bela ho ve Rayberê Qopi do. Qop bırazaê Sey Rızayo, Bavaê Sey Rızay Qopi da kıstene. Sey Rıza bi ve heso dırvetın, şine fişte ra cı, Viyaleke de boni vıraşti. Nıka ki dorme de Qırğo estê, ne yi phoşti danê cı, ne ki mordemê ho estê. Aşire ra jü Qopo, jü ki Zeynelê Aliyo. Qopi Zeynel ki xapıto, fito hetê ho. Sey Rıza se bıkero.
Mıstafa beg:
-Eke tenge de ro va hetê sıma ser bero.
Sılê Phıti:
-Ma cırê elçi rusna raê nêberda ser. Nıka o ke bero lewê ma, ma yi keyme qutiya sêmıne keyme serrê zerria ho.
Tam na sıre de ciniya Mıstafa Begi bışi poti vi, xonça sero nay ro, bışiya ra bux dariyêne we. Demenu çapıxra ğırê serê honça vi, hervi hervi deşti şi gule, ceray tase. Mıstafa Begi honde ke de dest berd tase hedi hedi meymana de dest est tase, heniska testê hoê ronini nê zaniye ho ser va ke:
-Sılêman hem bore hem qesey ke, sodır ma riyê to nêveneyme. Hetê Bextera ra caru veng vecino, cepê Xozati Qoco kerdo thol.
Sılê Phıti hem bışiya kırrçıne çüte hem mobet kerd, va ke:
-Saan Ağaê Bextera wendoğo, serrê ho qıciyê, hama zof zanoğo. Çheka ke hetê Xozat de erzeno kes besey nêkeno. Mêrık xısmê tavurano, eke kono wertê elayiye, tı vana gao şiao. Mavenê Koê Sıpi ve Koê Sıncıke eskeri Tırki rê kerdo ceneme, duman cırê ardo, fırsend nêdano cı. Alişer ve Saan Ağaya ke kıstenedere soğıniya Koê Dersımi çina? Kokê ma belka milişi biyarê, yi ke ra u olağu nêmusknê, dewlete ma wa nêşikina. Ebe goliga qewete nêbena, Dêrsım her ca tırr u teriso, ma koymê vırniye, çhek u non cıra ceyme, esker zê leyrıkanê pısıngu ağme beno, raê nêveneno ke vazdo. Pırrpırkade ho esta, yena ma ser de fetelina ma nayme pıra nêşikina ke alçağ bo. Têpia peyser cerêna ra sona. Çê feleki bıveso, bêbextê wertê ma ke nê bê, aşir ke aqıl têsere kerê, ma ki hukmatê ho nayme ro.
Qolê Mırzê Sılê Hêmi Derê Koê Jele de gına sargi ro. Dı cini amay kıstene, Hemo Sur bi dırvetın. A roce Demenu Hemo Sur nêdi, uca caverda. Qorê Yi wo rast dırbetın vi. Qersune gınabi cı astık sıkıt vi, ver ard bi pey. Yi ho dıma kaskerdena zor ont bınê yi khêndi, derganiya awe ser merediya ra. Lasêr ama bi fekê derey de bınê bırri tast bi berd vi, uza bi vi qaus. Hemo Sur eve a dırbetia fêkê derey de ho sana a qaus, dawadardene. Esker, sêwe u rocê ama lewê yira awe gozıte berde, o nedi. Tam elayiye biye, zê mırcolıki ğılêne, dormê yi ro feteliyêne. Kınarê yi de, qarşiyê yi de eskeri amay awe, mabênê yinu de dı hirê gami mesafe eşti vi. Hemê Suri ver çara Jele düay kerdi. Vat: "Jêlê, eke to de kıramete esta mı destê ni zalumu mede".
Sêyxıdıro Khuresıc seisê astorê Saan Ağay vi, çarşiyê Xozati de feteliyene, işliga Saan Ağay pıra biye. Milisê govistê subayi kerd, subayi cendermey rusnay Khuresıc ard qısla, cırê vatke:
-Na isliga Saan Bêgiya to gureta pıra.,
Khuresıc est hepıs. A roce biyê son İbrahimo Bexterıc ki ard est zere. Khuresıci va:
-Lao İbrahim to çaê arda?
İbrahimi vat:
-Ez serva to arda, to de fetelina, vanê phêçıka ni ki Saan Ağay de esta. To aye mavace, pirê ma Sêy Divaney ki vat, Sêy Xıdıri rê wayir mevece, O; Saan de feteliyo ma rê bela bêdakeno, esker ma qırrkeno.
Phonc roc ke bi tamam, roca seşine Sey Xıdiri sêrkerd ke tawla de jibayis yêno. Veciya teber ke taylım yüzbaşi dano mormêke ro. Yüzbaşi eve cızmana veciya verê mormeki ser, dewesna, o mordemek ki bıne de jiva. Derê Hemırxani ra, Khuresa ra Saan Ağay xete nustna da yi mormeki rosno elayiya Xozati. Sey Xıdıri mordemek nas nêkerdene. Yüz başi a xete da wendene, Saani hên nusna vi, vat bi:
-Mordemê de mı sıma pêgoreto, yi verdanê ra ra verdê, nêverdanê ra ez ewro pesewe sona basquniya qereqolê Qereğlani, neferêde sıma wes nêverdana.
A xeta ke Saan Ağay rusna kota yüzbaşi dest, yüzbaşi xete gurete berde lewê albay. Albay veng da Sey Xıdıri berd qatê sêri. A xete muskıte cı, cıra ra perskerd, vat ke:
-No yajîê kamiyo?
Sey Xıdıri vat:
-No yajiyê Saan Ağayo.
-Saan Ağay çhen sêrri wendo ?
-Nêw serri wendo.
-Çend sêrriyo?
-Vişto dı serra de ro.
Resmê Saan Ağay estê?
-Resımxananê Xozati de estê.
Albay yüzbaşi rusna çarşiyê Xozati, rêşmi ardi pıro sêrkerd. Se ke pıro sêrkerd, albay tarmêle bi şi, qê fek nêlêwna. Sey Xıdır verda ra.
Sey Xıdır hepıs ra veciya, hêşiya pê ke Saan Thanjiye de ro. şi çê piyê ho, pi cırê qırvanê kerde.
Pir Hesen dustê Saan ra vi. Cırê Ağaê Khêji vatêne, hirê burcê ho est vi. Bêro Ağayine ağa bi, bêro sêydine sêyd bi, bêro hukmatine mamuro pil bi. Pir Hesêni Sey Xıdırê vat ke:
-Aptullah Alpdoğani sıfte kerdo, Xozat de qısla vırazanê. Mıletê ma ğarê cı kerdo têy gurinê. Sona koa de fetelina se kena, mıleto ke sono qısle de gurino yine de so Xozat, ma rê çi biya.
Sey Xıdır şi Xozat, qısle de dı roci guriya, roca hireine cırriya Saani amê. Khuresıci, qısle ca verda, fotografê de Saani guret eve olvozê Xozat ra gınay raê ke sêre Bêspuxar. Eke amay pê qıslêy ra vêrdi ra yinu sêrkerd ke Xıdırê Lıli, Xıdırê Phırçoy jü ki Tornê İbê Mıstê Sate İbrahim haê dot ra yenê. Kıncê gonini pıraê, Elemanê Saani herme de ro, duzmê fisega be durda Saani vılê de darde kerdaiya. Yi verdi ra şi Xozat, Khuresıji rêşti Dewa Dewrêşi, Efendiyê Hesê Dêdi uca mali verde bi, dot ra veng u Khuresızu da vat ke:
-Xêğênê, xêğênê sıma sonê koti? Eskêri dormê Bêspuxari gureto, zê bızêka sıma sere bırneno, Qerağlan ro sêrê. Sıma vanê Saan weso? Sıma dest u baji semernê we sonê.
Khuresıci şi Qerağlan, qereqol uza raê sero vi, eskeranê qereqoli Sey Xıdır nas kerd. Cenderma ra Boluli Memedi, awe sero riyê ho terdêne. Cendermey Sey Xıdıri rê vat ke:
-Çhêkê ke to di, sona meyitê Saaniyê bê serey pina?
Cendermey ke hên va, say ke burosê awa serdıne verdiye Sey Xıdıri ser. Cendermey kaê ho yina ra kerdêne, hama desbera yina thowa nêama, perr u paê yinu şikiay bi. Vêrdi ra, şi paga çê Sımıki. Her ca gon u golasur de vindbiyayi vi. Ebe sımsêrê de khaniya serê Saani lesê ra bırnay vi, sımsêr thuz nêbi têde xısırkerd vi. Khurêsıci şi verê qereqoli ke Sule Bêgê muxtar be lacê ho Sukri, jü ki mordemê ardê uza cendermey sana bi dorme. Sey Xıdıri vat:
-Sule Beg...! Kami to arda?
-Lacê kerckıni
-O mormeko ke lewê sımade o, kamo?
-Lacê Xelê Abaşo ke des u phonc tên cendermey na Qereğlan ra kistê, o wo.
Hama mormeki na sapqa ho yan na bi qafa ho ser, qebedayi feteliyene, qê hode nêvetene, nêvatene ke mı kisenê. Sırrı onbaşi veciya teber vat:
-Xıdır xêr ama.
-Xêr miyande bê.
-Koti ra yena?
-Xozat ra yen..
-Sona koti?
-Ezo şeri dewe, cendermu ra Bolulu Mehmeti mı rê va ke “bê çhêke to di, so Saani bıpiye.“
Se ke Sey Xıdıri hêni vat, yüzbaşi cendermêy têde day arê, tê şirta iştima kêrdi. Sıra wa da têdine ro, henî gırmıki sanay ra ke çhiki çımanê yine ra perray, vat ke:
-Dolanê kutıgi...! Dêma Saan gewexno, kaê ho ve cı kenê? Saan ke amêne ita çaê sıma miji verdêne ho? Sıma roca Hêqi non u pêndirê Saani werdêne, kababanê Saani çêf kerdêne, ewro çaê ebe candêgê Saani kaê ho kenê ?
Ciniya Dedali peyiser ame fêkê Çhemê Muzıri, çê Usênê Fındıqi ki eskêri ver remay vi, uza holıke vırast vi ware de vi. Usênê Memi ki rest cı, cırê wara de bıçıka towa pote, yinu pizê ho kerd mırd, onciya gınay raê şi Pırdê Sırpati. Pesewe kote, asme zê kıle vêsêne, roşt vi. Yinu cat kerd ke pırd ra bover vışiyê, sêr kerd ke boverê pırd ra dı hirê qılati koti çımanê yinu ver. Dot ra amay lınga pırd ke naver vışiye, yine ki mordemê naveri di, yi ki texeliyay. Tenê waxt ke vêrd ra ciniya Dedali sêr kerd ke veng çino, va ke "dema esker niyo, şime". Pırd ke nême kerd, dı hirê qılatiye mordema dot ra amay bi nêjdi, nêmê pırd de reşti pê. Yine ra jü vat ke:
-Mıstafa...!
Bıra Mıstafay vat ke:
-Saan Ağa..!
Vırandi besnê jubin ra ke Saan Ağaê Bexterano. Kılê ho jubin ro bırna, pêrşi kêrdi. Saan Ağaê Usıv Ağay duzum u çhêk gıreda vi, postali guret vi pıra. Eve dest u pay vi, zê calasur vi. Dı mordemê ho ki tey vi, yi ki eve çhek vi. Mıstafê Lacê Dedali rêw rêw şiyêne Khela Gogane. Yi uza vat bi: "Moa mı vana: "Kêşka jüê fıreqet pêyra tufongê mırano, mı bıkiso. Ez niya kemer kuçê yabani ver de, rau ulağa ra fetêlnais ra bêzara. Domananê mı çımanê mı verde kisenê, ya benê erzenê hepıs mı rê guc yêno". Saan Ağa ki rocê ama bi uza, ni xeberê moa Mıstafay cırê qesêy kerdi vi. Tenê hal dem ra têpia jüvin ra koti dürr, yi qesê moa ciniya Dedali amay Saan Ağay viri, tepiya cêra ra va ke:
-Vêyvê...! Ala vınde to ra dı qesa pers keri. To lewê cüamêrda de pia pil. Mordemê ke dormê to de, xeber u qesa ho zanê, caê beli raê, mêrdiyê. Ma vayme to tenê diyağ ma dê rê. Çıke ma herb keyme, ni merevê Tırk ve Kırmanc de cüanike ma zê cuamerda dest berzê ho. Ma to ra naê pime, çênêrıjaye! Ni senê qesê fêkê to ra veciyê?
Ciniya Dedali va ke:
-Saan Ağa, destê eskêri ke ma eswetega gıno, ni qesey ma rê merdene ra guc yene. Cüamêrd ma rê her daim sıtaro. No Koê Sultanbabay ve na awa bımbareka ke ma sero vınetime, şiya sıma ma sera nêbero. Na roştia Anafatma sıma qeda u qusuranê gıranau ra, xafılanê çetınu ra bısevekno. Heq bajiyê sıma bıcêro, hama ez kerdenanê mordemanê xamu ra tersena. Hên ke nêbo olım amo xêr amo. Waxtê Urış de çı ama qomê ma ser de to zana.
Saan Ağay va ke:
-Hata ke ro bınê na gocega mı de ro, ez nêverdan destê sari sıma reso.
Ciniya Dedali hetê Holka Gule ser Saan Ağa Hetê Tılage ser şi. Domanu dormê Holka Gule de kaykerdene, eve dıstaryai wele reynêne ra. Amnan vi endi malê peroci ame vi. Taê cüamerdi eve çhekana uza veciyay, taê na hetê warey ro, taê a hetê warey ro eve qifa amay vêrdi ra. Jüo de zımelxist u babayit tey vi, No Zeynelê Ali vi. Ciniya Dedali bıros kerd bajiyê ho kınarê gora mal ro şiye ke mal bıdoso. Lacunê aye ra Xıdır be Sılemani ra dorme maê de şiyêne, xafıl de Sıleman zırça bi husk, nata rema. Maê sêrkerd ke qafka de khurre kerda darê ra arda kemera wertê meğelê mal de na ro, gon de surkena. Maê kerd hayleme vat ke:
-No çhıko, Heq adırê sıma wa daro..! Bêtera niyanêne kemerê darê yaban ro nêro. No serê kamiyo?"
Mıçê Khıle ama, veng fit ho, vat ke:
-Nê çhıko, veyvê, vêyvê, a mı arde uza. Alişêr Efendi ve Zerifa Xatuna kistê. Bırazê Alişêr Efendi kişiyo, Vonk ra Efendi ki dırbetıno, altunê Alişêr ki berdê." No serê Alişeriyo, beyme Koê Bokıre de teşmil keyme ke hukmat bereta ma veco.
Maê vat ke:
-Qeda be sıma gıno, xerrepiyaêne. Hêrdisa to biya sıpe, Kırmanc cara Kırmanci rê niya keno?
Abasıce domani gureti şiye qarşiyê Pırdê Vonki de mığara şirte de mende.
Demenu hirê serri ko de kerd tamam. Serra hereine usar şi Koê Suri. Milisa kıncê eskeri guret bi pıra wertê eskeri ra nêveciyêne, Demenu dıma esker fetelnêene. Demenu hata ke tenge nêkutene, hata ke eskeri dorme nêguretene, esker de nêdêene pero. Çıke goça ho tey biye, mal u dowar, domani, cini tey vi. Milisa ke esker yinu dıma berd Koê Suri yina têpia goça ho gurete şi Merga Çeqere. Merga Çeqere de Hemedê Cıvraili bıraê ho Qemer Ağa rusna ke Demenu ra cüamerdu top kero têare. Verasan ra daviştê mordem bınê berefê kemer de ronistayi vi. Hemedê Cıvrali va ke:
-Bıraênê, ma rê vanê Demenu kotê vırniya sarri, mal ardo, dowar ardo, şiyê Çarsancaq nezo şiye koti. Na rasta, ama ma vesan manime, ma mecbur manime. Ma ki qulime, hermetê ma bêkınce, domanê ma vırraniye, orğanê ma çino, hevê cılıkê ma esto, ma esto ho ser, ha ita yê ma, ha ita yê sıma ca ve ca fetelime.
Sılo Phıt kot wertê qesa va ke:
-Hemed, Hemed vatena to rasta hama qolê ma de caru kes namusê mêrdê Kırmanci rê çımê kotiya ser nêkeno. Zoru zorbajiye çina, kami ke eve zerreweşiya nonê dêe ma ceyme dewa ra vecime.
Hesê Gewe va ke:
-Sıma nıka se vane, Haqê ma bilê ma ca verdayme, Koê Dêrsım de kes ma Demenu rê alaqutare nêvano. Alişer Beg kıst, serê Saan Ağay werd, Tornê Bavay pêguret. Ko de dara de mawa tike nêmende ke horê şiye de araşime. Sıma naê ra têpia heqa ney sêa ney ciniyanê via se pers kenê? Loqmê nun nêmendo, vore hona ko ra nêdariya we, se kenê?
Hemedê Cıvrali qesa Hemedi ra têpia destê ho dardwe ebe vengê nermia dowam kerd, va ke
-Ney milisanê Usıvu halê ma kerdo koti. Ma şime Salvank ma dıma esker ard uza, ma şime Borginiye, şime Bağır Bava ma ra nêvışiay". Ma ke nêarime hasav yinu nêkışime no derd serê zerria m ara nêseno. Ma kotime tenge, werdê ma ki nêmend. Ma dürbine de nia da, Verê Jêle de xeyle dowarê eskeri esto. Sılêman to dire mordema bıce so, se kena bıke taê dowari esker ra bıce rê biyarê. Ez ve Bıraê ho jü ki Qemerê Sılemanê Bazar ki soyme diariya Hemê Suri. O feqır nıka a dırvetia tenge de ro.
Sılê Phıti hirê mordemi gureti şi cerdê Koê Jêle.
Uca ra veng da, va ke:
-Lau Sılo Fistan, Sılooo!
-Ha, haaaa!
-Ma dürbine de nia da hona howtaê sere dowarê sıma esto, hiris u phoncine nata de bero, nêrusnêne ki sıma zanê.
Qumandarê eskeri va ke:
-Yi kamiye se vanê?
Sılê Fistani va ke:
-Demenunê nemê de bêla dowari wazanê.
Qumadari va ke:
-Sılo, ma ke dowari nêrusnime se kenê?
Sılê Fiştani va ke:
-Wullayi durum kotiyo qumadar beg, yi tenge de rê. Erzenê ma ser ita de kokê ma anê. No Sılo Phıto, meremet ke nêdi, zê vergê yavani fırsend nêdano keşi.
Qumadari nata çerx da, bota çerx da, bi pêsma çeqere, va ke:
-Eke heniyo rewra nemê dowari abırnê cırê burusnê.
Sılê Fistani be hirê cendermana, wertê dowar ra hiris u phonc serê gırşi mordi, dowar ra bırnayra, sanay ho ver xeyle ca bota day. Demenu dowar ramıt hetê Merga Çeqere ser ramıt berd.
Hemê Cıvê Khêji, Qemê Sılê Bazari be bıraê ho pesewe şi Derê Koê Jêle. Yi şi ververê derey ro sêr kerd, pê Hemê Suri feteliay. Xeyle ke feteliay Qemê Sılê Bazari veng da, va ke:
-Hemê Suri, Hemooo!
Vengê qemeri dere ro bi vıla, nato-dot gulvang da. Hemed fêke derey de bınê khên de vi, uza nalêne. Hawazgêe gos ro şi hên zana oncia eskero amo awe beno, her ke şi ho peyiser ont, solğê ho ho de guret. Veng her ke şi bi alacağ, Hemi sêrkerd ke vengê Qemê Sılê Bazariyo, yi taf de nas kerd. Birde kerkele da zerê Hemê Suri, zê domana zırriye nê cı berva, berbis u sa biyaine kote tê miya, eve ğız kerdena bınê khendi ra veciya, lınga howa dırvetıne kote thamara viyale, vılê ho temeşiya kot vertê awe. Destê ho eşti ho ver, serê ho awe ra vet, awe nat u dotê khafe ro rışiye herd. Vesani ye ra thaqate ki tey nêmend vi, zor ard bajianê ho ser, sêne ho dard we va ke:
-Ezu ita, ezo fekê awe de. Hiremena voşti şi Qemeri Hemed kerd phoştia ho, fekê çhemi ra vet, avero berd. Hirê mordemu eve sıra wa dırvetın eve phoşti berd Mirê Çorso. Uza eve phaça dırvete piste, areşiay ra, Hemedê Cıvrali va ke: Ma vêsanime, qê nonê to bırr ra çino?
Hemê Suri vake: Hirê olçêği ardê mı bırr de wa dardêe. Bınê Kemerê Bêl de belemuriye esta, wertê qawusa aye de tenekêe esto.
Qemê Sılê Bazari ve bıraê ho şi ke ardu biyarê. Hemedê Cıvrali ki şi, çê Khalıkê İsanê Naze ra bızê bıherno. Hemedi Mırzali ve Sılê Phıtia gureti, pia bıze hêrnêe pesewe şi lewê Hemê Suri. Mırzali Hemed kerd phoştia ho taê ca berd. Herd de na ro. Hemê Cıvê Khêji velg sıkıt kerd bıne ra, awa ke dere ro yena kemerê arde bêbın kerde, aye ra qelfê derbaz kerd, dêzkerde vaê sanê cı, arde lewê ro viyarnê ra berde. Beho ververê Hemê Suri de phoşti ser merediya ra puşiya ho este riyê Hemê Suri ser, wertê hêwn u hayıg de mordemunê lewê ho rê va ke: Sıma butın wêşê sonê fetelinê. A bıze sare bıbırrnê, gost sole kerê, wertê na komelê bırrê sığ de berzê daru ser. Tiji ver ra beno husk. Astıku pocê borê, gostê nêrmi verdê, no ke bi vêson horê dest danu ra cênu erzenu ho fek, gunao."
Mırzali ve Sılê Phıtia Sıtê nêle, rono teze, dıme, sanabi pê, cırê melem vırast, lewê de na ro. Laê guret mavenê dı dara de da ra, gos lay sero fit ra. Xatırê ho waşti çkêki eşti herme kınay ko. Hemê Cıvê Kheji mığaranê İksore de 38 ira têpia, herey destê eskeria ama kıstene. Rocê payız vi, vore vorê, mız nist herd. Eskeri dormê mığara guret. Hemed bi teber ke sêro sereniya eskeri bıcêro. Mığara ra bi teber kare ro şi, esker vêneno nano pıra, uca gıneno cı. Meyitê yi kesi nêdi. U waxt pey de milişi lewê esker de benê, veng danê lacê Hemedê Mırzê Sıli, Ali vanê: "Piyê to vano bêro teşmil bo, mara kes ko de nêmendo, têde teşmil biye". O sono teşmil beno ke xebera henene çina, xapiyo. Poşmon beno êndi nêşkino se bıkero. Zuvin ra cıvışinê, xebera xo jubin ra nêbena. Esker yi raê ra kıseno. Hemed ke ama kıstene, Demenu a zımuston ko de mendi, a serra bine kes nêmend, têde amay teşmil bi. Hemedê Mırzê Sıli ama teşmil bi, berete veciye, pê coy eve emrê Haqi merd. Yiyê ke kou de serra 1945 ine de cırê efe veciyê. U waxt Demenu ra taê hona kode vi. Ragıp Gümüşpala Erzıngan de Qumadarê eskeri vi. Erzıngan ra ama ke sero Xarpıt, lewê Avdıla Pasay. Mamekiye de hesna ke Sılê Phıti hona weso, Elejiz de Avdıla pasay re vake: “Pasaê mı, Sılê Phıti zof mordemo de xırto. Ez dırvetın kota dest, yi asmuna dırvetê mı pişti, ez phêştia hode fetelna kerda wes. Ez yirê can dêndaro. Mı ordiyê hukmati rê hende xızmete kerda. Eke lewê sıma de tenê xatırê mı esto, mıneta mı awa ke ez son yi iqna kon, ko ra non ro. Berate cı de va bêro wertê qomê ho.“
Avdıla Pasay vat:
-To ke sona ko ra ana rınd beno, hadisey nêbenê, uskıtiye bena.
Ragıp Gümüşpala ama Mamekiye. Ses teni cendermey bêçheke rusnay Şalvank. Şalvank de olvozunê Sılê phıti noboti pitêne. Sêrkerd ke ses mordemi cêro yene, kıncê cendermo paê, jü eve vostena şi xeverê dêe Sılê Phıti, cırê vake: “Cendermey naê cêro yenê, bêçhêkiyê.“ Sılê Phıti vat: “Têvderê xo bıcê, hama pıra menê, va bêrê no çıwao…“ Cendermey amay, düri ra vıneti, veng da va ke: “Ma elçiye Ragıp Beyime, Sılê Phıti koti de ro, ma rê vacê re. Demenu ra jü dest sıkıt cı, cendermey amay wertê komela de bırri de vıneti. Nobot çi ama veng da Sılê phıti, Sılo Phıt şi lewê cenderma de pay ra vake: “Sıma çaê amay.“ Sılê Phıti kıncê eskero sero vi, cendermey sas kuti be cı, motê riyê Sılê Phıti mendi. Hervi uşti ra ho ser rep u rast lıngo sero vıneti, jü vake: „Ragıp Pasay ma rusnayme. Wesena ke Sılê Phıti sêro yi bıveno, gurê ho tey esto. Ma ita duti manime. Sılê Phıti ke ama, ma hona ke ita ra sonime.“ Demenu sas bi, riyê juvin ro sêrkerd. Tenê waxt ra têpia Sılê Phıti olvozê ho day arê, camat kerd, vake: “Bıraêne! Haq adırê aşiro we daro, kes xevera ho de nêmend. Pilê ma xarpet de fiti dare, Derê Laçi de qaz sana maver, keşi ma rê alaqutare nêvate. Candege ma Derê Laçi de bi werdê lüê u kuza. Demenu Marçık de qırr kerdi, dere u derxıni kerdi pırr. Xora yiyê ke Derê Laçi de mığaru de qırrkerdi, les u candegu ra çhêm pırr şi. Çhemê Muzıri asmuna lêşi ardi viyarnay ra berdi, derya u dengızu. Ma ra Cıvrail Ağa fit dare, Hemed kışiya, Ali bêbextiya qankerd kıst. Çê Mırzê Sılê Hemi şi taxalet bi. Sorpiyan de Demenu ra Hesê Mışt ve yi bini qırr kerdi. Dest u paê ciniu ve cüamerda, yê domonu têdine uza gıreday qırr kerdi. Terefê Alu ra Sulu Ağaê yinu, Çuğure de qırr kerdi, çala Çuğure meyitu ra kerde pırre. Terteley sero hawt serri verdi ra ma dadasê mordemi mendime. Eke wazenê ez reê seri, Ragıp beyi bıveni, belka ma rê çêvero de xer nino pa. Demenu coru niya honde duduline nêdi vi. Xeyle waxt ra têpia honde ke Sılê Phıti rê va "to zana, Sıleman". Sılê Phıti, cêra cenderma, va ke: “Hayderê pia şime, sıma ke ita vınderê se beno? Ez ke uza kısta sıma wes bê se beno, bıkişiye çı kono mı dest, suçu qivetê sıma qêytan çino?“ Sılê Phıti be cendermo koti raê amay Mamekiye. Uca Ragıp Gümüşpala di, vırandi fişte têra, Ragıpi cırê va ke: “Sılê Phıti, ez to rê can dêndaro, bê gos mıne ez ney dênê ho bıdi. Hukmat sıma têdine qırr keno. Merdena to rê ki vijdanê mı gotır nêkeno. Mı Avdıla Pasay ra ki soz gureto, ne to fino dare, ne ki erzeno hepıs. Hayde şime lewê yi, rêe bıvenime.“ Sılê Phıti vat: “Ragıp Bey, tibarê mı towa bêro?“ Ragıpi va ke: “Namusê ho sero sond wena ke, jiyanê mı to nêreseno.“ Sılê Phıti: “Çheka ho ro nênana, sıma ke eve çheka mı, mı benê Xarpêt ez yen.“ Ragıp bey gevul kerd, pia koti raê. Mılet heşiya pê ke Sılê Phıti sono Xarpet texeletiye, Aşıri raa ke yi sonê uza de veciay hermunê zubini ser pit. Pilvanku tedê rau sero pit, mılet ama Pêrtage ke Sılê Phıti bivene. Pertage de qerekolê raê sero vi. Eke şi nejdiye uzay Ragıp Bey va "Sıleman to ita dı-hirê deqqey bıpiye, ez son zerê qereqoli thepia yen". Sılê Phıti ama zonio ser, çheka ho kerde vırandia ho, qutiya tutınê ho cêvê hora vete, cığara piste tera. Cendermê qereqoli ra ama, qarşi Sılê Phıti de vınet, eve venge de kay va ke: “Esqaê kou, to canê çen tena guret?“ Sılê Phıti, qutiya ke dest de kute herd ra, gılê tufongi çarna cı, vat: “Seveta kerdenanê namussuzanê zê sıma, ma veciayme ko. Sıma ne namusê ma verda, ne ki şerefê ma. Ewro ki to zê kutıgi geber ken, onci vecin ko.“ Gümüşpala qirra vast teber, kut mavenê hurdimine, destê ho dardi we, cêra cendermey, va ke: “Dolê heywani! Senê aqılo qafa to de ez fam nêkon, no mordem nıka dı qersuna mejge to de perneno, to zê kutıgi gever keno, vecino sono.“ Gümüşpala cera Sılê Phıti vero, cêra sero, Sılê Phıti guret şi Xarpet. Xarpet de şi cellat meydani. Uca de Müfettişlik eşte vi, Avdıla Pasa uza de vi. Hên eve çheke Sılê Phıti vet rivalê Avdıla Pasay. Avdıla Pasa sandali sero roniste vi, gojligê ho ardi nemê pırnıka howa qope, Sılê Phıti de nia da. Hên hêrsın vi ke, fırna ra solığ guretene, destê ho lerzêne, ho ho de wast ke ravezo, piştoê ho, ho verra bonco, xafıl de aqıl ama sere sêr kerd ke, elemanê Sılê Phıti dest de ro. Tivarê ho nêama, ho ho de va ke "Ez qocê generala, coro mı hata nıka mordeme ra nia honde xof nêkerd." Sılê Phıti lese ra kılmek vi, çımê hoê henêni eşt vi ke to vana heli vi, mor de sêr kerdene. Gümüşpala lewê Sılê Phıti de tik vınet. Alpdoğani deftera de qolınde vete pıro nia da, va ke: “Shılo Phıt, to Derê Laçi de esker qırr kerdo, Nazmiya de şiya basquniya qereqol, Pertage de çê talan kerdo. Heve heve mordi, sadi namey kerdi, tarıq wend.“ Sılê Phıti gula ho kerde pak va ke: “Heya! Mı ney kerdeni kerdi, hama têde rast niye, tey zuri ki estê. Ez ke vaci ney mı nêkerdê suc u guna mı ki nêbena kemi, hama taê buğtani estê.“ Mübaşiri tat-tak da çêver ro, kut zere, va ke "Mordemê amo, vano ez wazon sadine bıdi" Alpdoğani eve qafa ho qevul kerd. Çêver bi ra Sorpiyan ra Küçük Ağa kut zere, va ke: “Pasaê‘m, eke mısade dana, ney eşqiay rê gerrê de mı esto, ey to rê arz kon.“ Pasay va ke: “Çıko, se vana?“ Ağay va ke: “Ez serra 37 ine de Burma Geçit ro ameêne, no esqiya kut vırniya mı, dı altunê mı jü ki astorê mı, mı ra guret.“ Avdıla Pasa: “Êe Sılê Phıti, ney re ki vace mı nêkerdo. Ala cüab ke mı ve to hesavê ho bıvenime.“ Sılê Phıti va ke: “Pasa! No mordem rast vano, mı kerdena nianene kerde. O waxt ke hêfê mı eve qersune nêamêne mı neyranêne, ney nıka no ifade nêdêne. To eve na pasayına ho ke o waxt mı dest kotêne, mı to ki kerdêne sulf. Lewê mı de domanê sey eşti vi. Ciniyê viay eşti vi, ney tede ki marifetê sıma vi. Sıma dewê ma vesnay, qomê ma sana top u mitraliyoza ver, candegê ma tij vera poynay. Ma ki veciayme ko, bêwar u bêwurt, bênon bêawe , bêtutun, bêcıle vêsan u têsan, serrana mendime. Yi binu mevace hora çê mı ra bêgunakar dı çênêkê mınê mırada verde, jü ki ciniya mı wertê bonê mı de wesa-wes vesnay. Sıma naê çımana nêvenenê, mı jü mordemi ra dı altuni guretê na çaê çımê sımade biya kerdena de gırane?“
Xeyle waxt verd ra, Avdıla Pasay hem soz da vi Ragıp bey, hem efe veciay vi. Xetê vete nusnê, "Butın ordi rê! No mordem kot ke wazeno uza eve serbestiye fetelino, mano, kes qarısê retiya ney nêbeno, na bereta" Va ke: “Sıleman! Çıqa ke to qarşiyê dewlete ama, oncia ki to mordemo de merta, to sero mılk tapü kon, bê ita Xarpet de vınde. Sılê Phıti va ke: “Nê, ez son wertê qomê ho, uza newe de waranê ho de, locına ho dana dü kerdene.“ Sılê Phıti na berete kerde qutiyê, deste bojiyê hoê çhêpi ra hên feteliya. Çhol Çayıre, Xasorige, Beyitu yê vıstêwrê Shılê Phıti Hesê Mışti vi. Şi uza mekan guret, mıleti ra jü astır da cı, jü doseg da cı, jü qab day cı, jü bıze jü manga dê cı, eve na hal çê ho newede sana pê. Dı serri vêrd ra hukmati guret eskeriye.
Eskerina ho qeza suka Vani, Çaldıran de kerde. Uza şindorê dügela bi. Rocê İrani ra esqiyay amay, suriya miyanê Tırka tırte, dı teni şüwaney ki kısti. Sılê Phıti ke na xevere hesnê, veciya lewê qumadari. Va ke "dı mordema bı de mı, ez ney esqiya dıma son." La guret, tencık de awê nêe ser. Seker kerd awe girena. La kerd awe, rınd têvda, ebe şiranê sekeri la tada kerd sicim. Sicim kerd awa solıne hode guret, eve dı cendermana miya dıme şi.
Şindor ra vêrd ra, xeyleki şi, suriyê miya vinıt, ho dard we, dıma nêvışiya. Dızda, caê de mi kerdi meğel, beho hewn ra şi. Sılê Phıti şi corê suri de vınet, dızdina sicimo solın kerd gındelıge verda ra, gındelıka lay şiye lewê miya de vınete. Miya o lao solın lêst, ververê layro avaro onciay amay nejdi. U sıre de dızdi hayıgê ho bi ke mi oncinê avaro sonê, koti dıma. Sılê Phıti na pıra hirê dızdi uza meskıciye herdi kerdi, mi gureti ama Tırkiya. U waxt qumandarê elayiye İsmail Hakkı Pasa vi. Pasa heşiya pê ke mi peyser ardê, veng da yüzbaşi va ke: “No sevkano nianên kamo?“ Subay vat: “No mordem Dêrsım ra wo, nıka ita eskero, ho ra verdêra esqiya biyo, tertele de ko de biyo, o şiyo suri peyser ardo.“ İsmail Hakkı pasay va ke: “Yüzbaşi, teskera ni mordemi pırr kerê, bırusnê, no ke ita mend zof telefeta veceno. Hata ke ma rê belaê bêda nêkerdo, teskera cıde, sevevê teskera ki suri ardene bunısne, burısne sero.“ Sılê Phıti serrê de teskera ho gurete, ama çê. Serre 1954 de Sılê Phıti eskeriye ra ke ama bonê ho sero ho rê kelpiç ra pol kerd qatê ser de ki oda de teke vıraste. Eve nerdgana veciyêne a oda, nerdgan mend vi pırdê sırati. Oda de maqat gıreda, meymanê ho zof amay şi. Hedi hedi hegay ramıti, dı hêrê mali kerdi weyi.“
Rocê; sodır saate des u nêm de jipa de eskeri amê verê çêverê yi de vınete. Eskerê ama war, veng da va ke: “Ez eve Sılê Phıti fetelin.“ Sılê Phıti va ke: “Keremke, Sılê Phıti ezu.“ Esker hurendia ho de bi rep u rast, xo da arê, va ke: “Pasaê mı vêrd ra şi Erzurum, dot ra amaine de qewaa de to sımeno.“ Sılê Phıti destê ho berd çarê ho, verva roc de kerd sıtare, çımê ho tij ra sevekıti, va ke: “Pasa kamo?“ Eskeri va ke: “Ragıp Gümüşpala.“ Sılê Phıti xafte, hetê eskeri ra şi, tenê perpeşiya ra, eve sa biyaisa serê ho peyser berd raver ard, va ke:
“Ha, ha...tamam, Ragıp, Ragıp.“ Sılê Phıti pers kerd, va ke: “Key yeno. Eskeri va ke: “Hirê roci ra têpia itao. Eskeri destê Sılê Phıti guret, toqa kerd cêra ra şi. Her kes hesna ke pasa yeno, merax kerd, hama nêzanê ke çaê yeno. Lacê Sılê Phıti ki zof merax kerd, piyê hora pers kerd, va ke:
“Bao! No pasa kamo, çaê yeno?“
Sılê Phıti va ke: “Ero la lacê mı, no tertelê 38 ine de Derê Laçi de qumadarê elayiye vi, dırvetın kot ma dest. Ma berd xelesna, eke bi wes, mı berd vet serangiye. Nıka biyo pasao pil, yeno hal-xatırê mı pers keno.
Meymanê Sılê phıti zof amay, hama no meyman jü mordemo de pêse vi. Wertê homete de her keşi hal u waxtê Sılê Phıti zonêne, hama Sılê Phıti omrê hode hona serva jü meymani koti ve delğe. Qusawata ho eşt biye ke, cırê nona de rınde biveno. Hama; thabaê ho çê de çine vi. Ne koçıke, nê tase, ne bardağe seker eşt vi, çê jüp u jua vi (bi). Lacê ho ki a serre zewezna vi, pêrsan vi. Hem meymanê rê none diayine bese nêkerdene. Turuşmege de ciniya Sukê Xeze Hermeni biye, Tırki zonêne, destbera ayê de zof çi amêne, khabanina cinike ki pake biye. Sılê Phıti lacê ho Usen rusna lewê aye. Sukri Beg Orman Dairesi de guriyene, uza de çawus vi. Sılê Phıti tey kewraine vate ke lacê yi Useni bıcêro kar, o ki bıguriyo. Usen şi lewê ciniya Sukri Çawuşi, cırê va:
“Sılamê Sılê Phıti to rê esto, meymanê ho yenê. Piyê mı vano bêro meste ma rê ordım kero.“ Usen şi cirana, jü ra tusk guret, jü ra koçiki gureti, jü ra sandaley gureti ardi oda de ebe tertifa nay ro, cirana ki dest est cı. Sılê Phıti lacê horê va ke: “Ero lacê mı, so jüê de zanoği ra pers ke, ala no pasa çı weno, çı sımeno, çı nêsımeno. Çıke mınasıvo ey tıdarek ke, wertê sarri de ayıvo. Usen şi ard gosê dirê tena ra, jü va ke "reqi bije" jü va ke "qewa bije, jü va ke "sogıs bıke." Kam ke çı va Useni eve dên-dun guret ard, çê de naro. Roca hireyine Xezale sodır rêw ra amê çê Sılê Phıti. Hazırlığiye diyê. Tij ke biye şirin, nejdiye peroci taxşiya de şiaê veciyê, fırna taxşiye de fılamey darde kerde vi, eve forsa ramıte, ame verê bonê Sılê Phıti de hegle biye. Eskeri zof qerebelığ nê vi, jü arabê do bin dımera vi. Sılê Phıti verva cı şi, pasa araba ra ama war, zof çêfli vi, tı hên zana ke olvozê hoê eskeriye diyo. Ey ve Sılê Phıti vırandi besnê jüvin ra, toqa kerdi têver têdıma amay, nerdgan ro veciay ser şi zere. Dormê masa de sandaliyo sero nişti ro, hal u demê zuvini pers kerd, movet kerd. Çêneka de azeve tey biye, Ragıp bey dest da ve phêştia çêneke ro va ke: “Sılê Phıti na çêneka mına, İskenderun de mendıza Ziraatiya.“ Cêra ve çêneka ho, eve bêçıka Sılê Phıti salıx da va ke: “Çêneka mı, piyê to ez niyo, piyê to nao.“ Oda peyine de werd pociya, cacıx vırajiya, her çi bi hazır. Oda de koti qesanê 38i xori ve xori qesey kerdi. Derê Laçi de se bi, kam merd, kam mend. Pasay Demenu name kerdi, va ke "kam merd kam xeleşiya?“ Zê dı omeda movet kerd, yiyê dormey sas bivi, gos dêne cı. Sılê Phıti va ke: “Gümüşpala, mı ke to berda teslim kerda, uca ra xeyle roci têpia vi. Rocê dewa de Nazmiya de sıma çadır fit bi ra, to ve Doxtor Haşmet Begi tê lewê de çadıra ver de ronistai vi. A roce ma ra zof mordemi amay vi kıstene. Ma ra boa goni amêene, zerrê ma zondêne. A roce tufongo de dürbinli sıma ra kot bi mı dest. Mı u dürbinli ard dendıkê çarê to mı nisane gurete bıçıke arde lınge ke bonci, hirê rey nisane gurete hirê rey ki texeliya. Mı ho ho de va ke "pani mejgê ni ve doktoriya vıla keri, oncia mı va vınde, hende emegê mı rest ney, hêfa mı nirê çino hama emegê mı rê hêfo, ez texeliya. Ragıp Bey çarê ho kerd tırs, ho pey de berd verde ard, va ke: “Sılê Phıti, mı qe reqi nê sımıto, serva xatırê a roce, we dare ma qulmê bısımime.“ Ragıp Bey bardaği beho kerdi pırr, hurdmine susey kuti jüvin ra çarnay ho serde. Uzay dıma non ama masa ser. Cırê sokıs kerd vi, khabanina hermeniye ki rınd bivi, gos kerdvi sorvıka heste. Gümüşpalay eve desta gost pêguret, hên ruçıkna, Sılê Phıti, çetele hetê Ragıp Bey ser derker de bıcêro, Ragıp Bey huiya, vat :
-Sılê Phıti, ma 38 de çetele diyêne? Sıma mığara de nediyêne, ma ki çadıra de nêdiyêne. Ma zê ey rocu desta borime. Ragıp Bey eve cacıği zof qayil vi. Cırê qewa arde, qewa ho sımıte, movet kerd, va ke: “Sılê Phıti, nıka Valiyê Tunceliye rê tel kon ra, elay qomtani rê tel kon ra, seke jü to bızeberno, yino vêsnon vaydon. Waxtê eskerina Usên ke ame, xebera mı bıvo, yi cên lewê ho, ez to rê can dêndaru.“
Cêra ra çêna ho, vat: “Çêneka mı, ez biyo dırvetın, wertê gonde mı sur kerdêne. Alvozê mı şi ez uza verdo, hên zıng teyna mendu. No mordem ama ez phêşt kerdu, berdo mığara, mordem rusna, jü cerre ama dırvetê mı kerdi wes. Nıka caru rındiya nêy merike hovir ra mekerê. Ney rê mektuvo burusnê, karta berzê poste, hal u xatır pers kerê. Ragıp Bey qewa ho ke sımıte ust ra, Turuşmege de her kes veciya vi bono ser, şiyaina Ragıp Bey rê bi sêrkerdoğ. Ragıp Bey hên oğır de lınga sero veng da dı cendermanê ho, cırê va ke: Ez ewro son Xarpet, dı roci ra têpia oncia yen. Na dı roci sıma ita vınderê, Sılê Phıti rê hurmet bıkerê. Ez ke amo raê sero vındon, sıma berê pia sonime. Cendermey sılam de vıneti, Sılê Phıti ve Ragıp Bey tê kınar de raa patika ro hata cemsa lıngana hem şi, hem movet kerd. Ragıp Bey destê Sılê Phıti toqa kerd, nist cemsa. Cemsa eve forsa, ho dıma toz vayda çıma ra biye vindi şiye.
Roca bine sodıra vi, Sılê Phıti wertê bostan ra amêne, bela de ho sero biye. Seke ama verê ceverê ho dı cenderma verê çêveri de koli kerdêne hurdi. Yino seke Sılê phıti di, hurendia ho de vi tik hên rep u rast sılam de vıneti. Sılê Phıti tevdirê ho caro nêvurna destê howo rast dard we, eve venge de serti, va ke: “Reeeet ewladım, rrett, ret.“ Roca de payiji sonde tebe ra Turişmege de vengê kutka amêne. Jü ciranê Sılê Phıti veciya vi tever, huydo kerdêne. Sılê Phıti endi pıren u tuman vera kot vi cıle. A son hata sodır hewnê ho nêama, hayıgina hode tavat ve cı bıriya, çımê ho kerd qapan, cer de ve cerde, şüye ve şüye, dere ve dere şi, cao ke ko de mendi vi, yi cau ro feteliya. Zuqarde lewê ho lewiyêne, "Demake hukmati momın mıntıqa kerda serbest". Caro omrê hode sewa de nianena derge nêarde ho viri. Dı hirê rey ama tever, asmen ro sêr kerd şi zere, rêa çarine de sêr kerd ke astarê sodıri veciyo, şi ho pist tera. Veciya teber hona kutık ve vergia jüvin sera nas nêbiyene. Gına raê hetê Derê Qutiye ro şi. Eke Ama Hegaê Dergi safaqi pey ra sana cı. Çımê ho gınay qurça meyitanê Demeno ser. Qurçe herke şi çımanê dey de biye berz. Çımê ho bi pırrê iştira, hover de sêr kerd, lıngê ho dardi we şi. Eke ama Marçık, tiji sana bi nikila Jêle.
Sılo Phıt uza ye to, naza yê mı, ko u gerisa ro hata son feteliya. Ca ca nist ro, berva, ca ca ust ra vost veciya serê şüya. Kot zerê mığara veciya, koti de ke qav u qacağ dardo we, koti de çheke darda we, koti de olvozê ho gınê cı, koti de esker sano cı, tek ve tek zê a roce amay ve vera çımanê yi. Şi rest Merga Çeqere. Bınê şüya derge de karê vêrdêne ra. Kare ra cêr neqebe ê de qıçkeki de dara de ezgela eşt biye. Na dare seleine biye, beli hên ama vi bıne ke her ca şia kerdêne. Sılo Phıt şi bıne a dare. Serê ho dard we, nikila a dare ro serked, lêe de dare şikiyai vi, lızgey pıra çine vi. Sılê Phıti roca ke gula topi gına vi dare, o lızge sıkıt vi, a roce nejdiye a dare de hirê elemani kerdi bi wertê phaçıka bınê berefê kemeri de dard vi we. Şi, feteliya cı yi veti, eşti hermê ho, wertê bırr de bi vindi. Pesewe lêl kut vi. Kutıkê Sılê Phıti tever ra khuza, Usen ama verê çêveri ke piyê ho dot ra yeno, derzê hermi sero wo. Sılo Phıt ama zerê oda, lac sas bivi pıro sêr kerdene. Sılê Phıti derzê ho wertê oda de yowas na ro. Şi hurak vet, ard lewê ho. Usenê laci ra texte wast. Usen şi, Axure ra textewo de derg vet, ard. Sılê Phıti huraka feteliya wustına zerê çêyi, eve huraka zerê dave ya, hurendia de hirê elemana vıraste. Paçê serê derzê ho vıskıt ra, cıra hirê elemani veti, kerdi a qawus, texte hondê yi cay bırna kerd qapağ, tutqal kerd pıra, themeqna ustıne ra. Therza qapaği eve mira kerde vindi, bowax kerd ustıne ra, rêçe kerde vindi. Şi kurşi guret phêştia ho sanê düyar, nist ro ustıne de nia da. Usen pesewe vengê piyê ho hesna, hewn ra heşiya ho, ama oda ke piyê ho kurşi sero hewna ver qesey keno. Sılê Phıti bêçıka ho fita howa say ke lınga tufongi oncêno, zuqar de vano "Sıktır bê serê, ma zê sıma xefiyayine, milisine nêkerde. Ma pê tufongê xo de merdime. Apo! Yivıs lewê mı de gına cı, ama destê mı ra thowa nêama, ez se bıkeri?"
http://www.radiozaza.de/TIJA%20SODIRI/HELIYE%20KOE%20DERSIMI-(RAGIP%20G%DCM%DC%DEPALA%20DIRVETIN%20KUT%20DEMENU%20DEST).htm 
