İsmail Kılıç

WELÊ ALÊ DEWREŞİ - TORNÊ SİLÊ BAZARİ - 38i SERO QESEY KENO [1]

Arşivê Çê Welê Alê Dewresi - Tornê Silê Bazari
Ca: Alamanya
Tarığ: 1995
Saadê Tertelê 38i Welê Alê Dewresi
Çıme: Süleyman Özmen
Link:
http://www.mamekiye.de/08/1142521882/index_html

Ça sıma berdê uza, seveta qatıri, perê cı nêday, heniyo!,

Welê Alê Dewresi: Yanê perey cı nêdê, ma şimê çê dey thola keme, çiyê dey biarimê.

Hama xevera sıma çina, seveta qatıri sıma beno

Welê Alê Dewresi: Ma çı zoneme, xevera ma çina, ma vamê, nu ma beno Qol. Ma şimê uza, mı qeda, qonağê esto, ma şımê o qonağe, şime. Ey va ke, sandıqê zernu va ke, lazê de zu ozovo, zu ki piyê huyo va ke, falan oda de kunê ra, va ke, o nino, tevera vındeno, va ke, mı nas kenê. Vano, sandıqê qılayi kerda, zerni haê daê derê, Lazê de ho ve piyê ho ra ki uza ha oda de kunê ra, va ke. Ma şime ke ses cay sero yi qonaği gırsê. Tavi amnono...

Kamıji dewa, apo?
 
Welê Alê Dewresi: Qereçor de,

Kamiji dewa namê yeno ra tu viri? 

Welê Alê Dewresi: Yau namê uzay şi mı vira, Miralü, Miralü. Miralü de ma niya şime, niya..

Waxtê 38i nê Apo? 

Welê Alê Dewresi: Heya, ma endi ma kotimê ra ko, 38i ra têpia ro. Ma şime ke ses cay, serê Boni nêvet, eke va ke, ni lazê deyiyê, ni zewejiayê, va ke, naê serê bonê ey, dormê bonê dey de hira dür vıneti, va ke, eke heşiay pê, dest namê ro feki ser.

Xırancıkunê?

Welê Alê Dewresi: Xırancıkunê, va ke, lazê ho ’ve ozovi ra piyê ho ki haê ha falan oda de rê. Ma şimê, ma çêver kerd ra şimê zerre. Eke haê uza hewın de rê, çıla fişte ra cı ma, kirvit fişte ra cı, çıla ma, momi ma vêsna, fiştera cı, ma nia da ke o piyê dinü hesarê ho bi. Hesare ho bi ke, sandıqe hawa uza ra. Şimê, hetê sandıqê ser şimê, a ma nia da ke, o lazê ho, -Hemê Cıvê Khêji çıla deste ra-, hama dano ro çılaro, tıfongê dey (Hemê Cıvê Khêji) dest ra cêno, zumini fetelnenê, va ke ro, Hemê Cıvê Khêji va ke, ero tıfong mı ra guret, çıla lerze bıke rê, çıla era cı fiyê, çıla. Ma çıla fişte ra cı, hona çıla era cı nêfişta, tıfongi va ke, “taq”. Ma niada ke ey davancê nay ve lazeki ra, hama lazek cesur vi. Ey (Hemê Civê Khêji) nia do ke tıfong cı ra cêno, davançe nano pa, kiseno.

Hemê Cıvê Khêji? 

Welê Alê Dewresi: Heya, eke lazek hao hard de ro, pi amê ser, bi ‘ve zırçe-zırça pi, va ke, ey va ke, sıma serva na sandıqe amê, çı a sandıqe de esto, sıma aê ra sa vane! Ma endi bi hawar, endi to ra savaji, serê boni de, tavi tıfong erjiya, iye ke hesarê ho biye, yi ve yinu ra. Esker dorme de viyo yoxro ke. Yi ‘ve Eskeri ra koti tê wertê, hama ma bimê tever, ma bimê tever, hen taê çi-mi sotrax ma guret, bimê tever

Kami ve eskeri ra koti têwerte Apo? 

Welê Alê Dewresi: Ma, ma! Yoxro ke o eskerê lewê yi Qonaxi lazê dey eskeriya ho nêkerda, yeno uza seveta lazeki vındeno ke, Laji pê bıjêrê. Uyo ke zerre de vi, o vi, o kırık. Endi ma nay ve zumini ra, bimê tever, ma heni tede çi-mi sotrax guret yane, perey-merey heni taê koti ra ma desti, manıkê kotê ra ma dest, ma berde ke sade perey. Kês ewk nêkerd, Sılê Phıt“ day wendenê, va ke, beşyüz-beşyüz bi, phoncsey-phoncseyo va ke, perê yê vıreni. 

Bıraê hore vajinê. 

Ma şime, şimê endi, Dewuzi va kê, somê, falan ca de dı bızê qasavi yê qarmeyi, va ke, hae falan ca de page de rê, ma somê yinu cemê somê. Ma şimê, ma şimê, o zoneno, ma şimê va ke, ita mêşi ki estê, hama kumê herey. Ey va ke, na bızu bemê sare bırrneme Gêma Hasare de, uza hini wertê gême de esto, va ke, Gêma Hesare namê ho, va ke, uza vındemê sewêna hona yeme mêsu doseme. Mêsi ki ayre taxe de rê. Neyse ma yi bıji uza sare bırrnay. Mı qeda ma şimê a gême bi ra sodır. Ma bıji uza sare bırrnay, gost-most heni fişt ra, solo sana puro, niya fişte ro reçiki estê, va tene bulxur vo hore cên. Sonde ma terkıtime şimê. 

Ma terkıtime şime, mı qeda dormê yi dewu butu kılıtiyo eskeri ra. Uza ma têpia kotimê tê werte, nay ve zumini ra, kês ma ra nêkışiya. Ameyme, amey ma, ma o gost-mostê ho kerd topi, ma guret ameyme. Ameyme vışiayme destê Qutu Deri ra. Şimê Qutu Dere, ma jêde o heti de vınetenê, hetê Jêle de uzau de ma vınetene. Neyse endi Dewuzi va ke, se bıkerine va ke, ma mı nêzona ke niya bena. Henke nêviyenê ma o roze, yi mêsa ma dosene, ma endi sodıro, uza gêre mêşi bıdoşiye, mêşi gêreke ewk vê. Endi werte ra xêle qediya, dı serri werte ra vêrdi ra, o Seyd Heseno ke ez van, va ke, o hetê Erzıngan de caiyo, va ke, bêrê şimê hetê Erzıngani ra mal amê. 

Mı qeda, ma şimê, Yılan Dağı vıreniya ma de ro, ma şimê o Yılan Dağı de heni malê niya çiyê serê kêmeri ro, niya lingê ho ardê têlewe, malo kırr, malo kırrık, malo kırrık, Wusê Xıdê Qemeri tıfongê napa, ma şimê ser ke mı qeda, eke o Seyd Hese vano ke, nu malo de niane hetê ma de esto, malo kırr cıra vanê, neyra, eke tıkê sur tede çino, butu çiçeka, jê tırıya miyuna. Ma sare bırrnê, gostê daê ma uza pot, ho de guret, terkıtimê şimê. Ma şime, ma a sewe ki şimê, mı qeda, ma hona diarê Erzıngani nêdiyo. Koê Mori ra vêrdime ra ma şimê, şimê koyêna, ma o ko ki vêrna ra, ma şimê hona Erzıngan nêdiyo. Dı roji, dı sewe qediya, eve lıngu somê tavi. A roza bıne ma sıpede ra, çikê ra ma şimê diar, honde nia da ke suriyê kerdê tever, cerdo ke ma, koe ko ma cor de sereymê, cêro çarnay ro verê ma ardi. Ardi, nıka zu eve çhekiyo, vereve ro maliyo cig esto hona, heni cigo, yeno. Amê, amê koti verê ma, mordemê de ma va ke, Qemerê Murexani cıra vanê, esto, Ali Ağa Arekiye rao, Ali Ağay va ke, Qemo! nêvo, nêvo tu çêvêsaê panê, o va bêro, nıka ke amê, ma pê dest ey cêmê, ey va ke, va bêro. Ho rê ma guret, tu heni zonena ke, ma dımê yeno, çıği sero heni yeno. A o niya vêrdi ma ra, xafılde tıfongi va ke, „taq“, o kote ra çıği ser dariya we, mı qeda endi biyo, hayleme, endi Erzınga dina gureta, vanê, haydutu amê, zovina nêvanê, haydut amê, zovina nêvanê...

Sıma amê suke! 

Welê Alê Dewresi: Ya, ya endi diaro, diaro, yemê diarê suke, vanê, hayduti amê, zovina nêvanê, endi tesela ma kote, dı-hire teney peyniya tıfongi day vê deyro, va ke, tu ça napa, mao to ra vame ke pamene. Mo thol somê, ma honde ca ameyme thol somê.

Neyse, yi Seyd Hesen va ke, some Kêmah, zovina ma ita bese nêkeme, somê Kêmah ra mali cêmê some, taê çimi.

Ma ameyme kotime dere, dayıve terde, niya jê itayo, naver u bovere ho, honde ke isu zerê deri de sono, aşêo serra ho sero nia danê, caê nêaseno, caê ho, hora heni aşêo. Ma kotime zere, qaytê sate bi, jê tene niya kasık esto, merx thêl-thül paro, niya pırtikê karê esta, -(karê rae esta)- ma a karê sero vınetime, qayte sate bime ke hire sati qediyo, ma a karê sero vınetime, ma nia da ke bergıro de qırr bar kerdo, eke des eskeriyê, o bergir ard vêrdina ra, o cao ke ma kotime zare, gozê niya cêverde ra, honde ke ison cıra vêreno ra, yane, honde ke çêveri ra vêreno ra, cêverê ho ki tengo. Yau nu çıvao, nu çıko, ma va ke, kamo sono, va ke, eskero hawo sono va ke, ala kata sono. Yoxro ke hawor têl onta, vato, hayduti amê hudut gureto, her cay rê telefon kerdo. Hama, hen tenê nejdiyê diariyo, waxto ke ma kotime nêjdiyê diari, merx paro, hama yane ke isu ke cêr vo, caê ra lingê ra nêcêrena, gêreke sêro derê ro gıno.
 
Mı qeda, xafıl de dota nay ve ma ra, kotime vıle de nay ve ma ra. Tede cêrbiye, tede cêrbiye. 

Ez amune, zu peyê merxi de gıno waro, -Hesê Khalê Gonci- mı ra vake, “Welo, qedae tu bıjêri tıfonge mırane, va ke, yi mı şiaset kenê, qorê mı şikiyo” 

Nêro mı va ke, ez bomune çivao, mı tıfongê ho leê de ozna ro.

Hesê Khalê Gonci va ke, “tıfongê mı tey berê!
Mı fisegê cirê kerdê cı, mı va niya lewê ho de rone, kam ke amê tu ser, pane bıkıse, hora tu kısenê yi.
Endi ez şüne, ez şüne, Hemê Cıvê Khêji ke ma de vi, o sıre de wes vi, laze Apê deyo. Ma şime dere, mı qeda to ra sevajine, qe Ali Ağa boji de dırvetıno, Ali Ağaê Arekiye. Hesê Khalê Gonci qorr de dırvetıno, o ki astê nêsıkıto hama bese nêkeno bêro. Tıfongê dey, ey ki tıfongê ho do ve zuy, niya endi domu niyo yane, xorto pırro, tıfongê ho do dey, waxto ke no ve ma ra, a karê sero tıfongê ho ca verdo, vozdo amo. 

Neyse Hesê Khalê Gonci va ke, “Ero, İsmail, tıfongê mı kuyo?”

Lazeki va ke, “Ma a karê sero tıfong nay ma ra, mı uza naro. Hesê Khalê Gonci va ke, “nêro qey çê vêsae, qey tuya jê kêsegana“ Uza tene vajiya pede, yane dı-hire çhopoli day ve puro.

Wuşênê Xıdırê Qemeri va ke, ez na tıfongê ho lewê to de nan ro, va ke, fisegunê ho ki nan ro, va ke, meste ke amey tu ser, pane hêfê ho bıjê, hora tu kısenê, mezburi, va ke, tu bese nêkena bêrê, thoaê nêbeno, va ke. Ma o uza ca verda, Hesê Khalê Gonci berd ma niya koka kêmeri de ca verda.

Mı qeda, ma somê vame, ala nu hondê eskeri ma ra ave kata şi. Ma şime ke bergıro qırr, hevê goze ra gırê do, eke qına ho sana aşewo boveri, hen ca tengo. Tu heni zonena ke kês tede çino, veng u vaz çino. Vêrdime ra şimê heto serê, zu mordemeki va ke, son bergırr ken ra an, ala o çıvao pa.. Va ke, sıma qula bıjêrê eve tıfongu, ero qula gureti, şi bergır kerd ra ard, ma rızna pêde ke, mı qeda! Erzaqê ho tede ro, eke Qaputê ho tede rê. Uyo ke ewk kenê, yoxro ke amê uza raa ser vınetê, vato, ita de yenê, zovina karê, raa çina. 

Neyse mı kerd ra ard, ma o çimi cêvet, va ke, somê Hesê Khalê Gonci corde nan ro beygır sero an, an tey ben, va ke. Têpia oncia eve tıfongi ro qula gureti, icate, tu heni zonena ke kês tede çino, pêro merdê, eskeri vışiyo pêro heni vınetê. A şi o “Hesê Khalê Gonci“ guret ard, o ard naro qatıre hayde baxalım. Va ke, some name ninu ra, yinê bıkışimê. Apê mı herediya va ke, “yau yi ki, Eskeri koti rao ke, yi ki Eskero, va ke, guano va ke, ma yi veng nêkenê, ma nao beygır berd, ma nao çiyê dinu berd, ma qaputê dinu her çiyê dinu berd, apê mı vajiya pede, va ke, “qeytan qeso hene meke rê, niade ez nan sıma ra, sıma ke şêrê! ”. 

Neyse ma o nay ve ro beygiri guretimê amimê dewa Seyd Heseni. Ameymê, di roji de ameymê dewa Seyd Heseni. Ciniya Seyd Heseni a dewa ke mı va, a rew gureta berda Xozati de viya, a sewe pencere ra ho esto war, ma şime ke a ki ama dewe de ra.

Xızır kena! vozdo ama? 

Welê Alê Dewresi: Heya, yau valahi bilayi, a xezeve viye.. Cinike ardo nu poto, çi-mi poto kerdo hazır, vato, yenê, aê ma dime, hama ma a nêdiyê. A ked ere de ama durbe onto, ma dime. Ae zono ke yenê sonê na het, vato, Seyd Heseo tey. Têpia ma ameyme, Seyd Hese vake, “na mao ke dırvetinime, ma ita vındemê, sımaê bini şere, vake! Keyke ma zumini kerdê wes, ma yemê ”. Endi mae bini ameyme, iye bini uza mendi. Ameyme Qutiye, o sıre de Qutiye de Kora vınetenê. Qutiye tu zona?

Heya 

Welê Alê Dewresi: Qutiye de rime o sıre de, ma ameyme ke hae Çê ma uzarê, ma endi ameyme. Yinu vake, „kuyê, na mılet kuyo, sıma şiyê koti, Hesê Khalê Gonci kuyo, Seyd Hese kuyo, nêzo kam kuyo? “. Mı va ke, hal u mezal niya, amê dewe de rê, yi qefeliye, -ma nêvake biyê dırvetın-, ma va, qefeliyê uza vınetê, yi ki yenê hata meste-bêro. Seyd Hese vake, „sıma ke kata sonê, o cao ke Qutiye de yemê diar, sıma ke kata sono hama dı teney bêrê uza. Asme ke biye tamam, vake, bêrê uza ma serê vınde rê“.

Ma endi uza ra şimê, şimê caunê binê, ameyme uza yinu sero vınetime, amey ke tey. Asme ke qediye amey ke tey, eke ciniya Seyd Heseni ki tey ra. Peê coy ciniya Seyd Heseni ve a cinikê (Sengale Hermeta Mirzê Silê Hemi) de amê uwe, uwe de Eskeri pê guretê berde, berdê Pax, nêkistê berdê Pax, o Memo Phıto ke ez van, waa dey ciniya Mirzali-(Mirzê Silê Hemi) ve dae ra piya yenê uwe, hurdemena piya cênê, o Memê Phıt Eskeri de tey beno, bıraê aeo (Sengale), uyo ke ez van. Memê Phıti sono leê Qumandari cıra reza keno, vano, „na hermeti zuye waa mına, çadıre Alaiya made kês karsê na hermetu nêvo! “. 

Qumandare tavi, mordemek ewk beno, vano, „nê, Eskeri ra vano, qeytan kês o heti sero meşêro, çadırê ha falan cade dürr cı sanê„ Heni uza rozê tede vındenê, roza bine ke Eskeri de ano beno Pax beno çê ho. Vano, berê Pax de tesmil ke, biya uza, ardê uza. Ciniya Seyd Heseni merde, a hona wesa, a waa dey hona wesa.

Hona wesa, kotiya Apo, Mamekiye de ra? 

Welê Alê Dewresi: Heya Mamekiye de ra, vırende Xozmerage de vınetenê. Peê dewa Khêla de, Khêla naskena, Xozmerage de vınetene. Nıka amê, cıra kerdi tever amê uza, nıka hona wesa. Domonu de huska, a domoni nêana. O Lazê Mirzali zuyê ardi verê destu, ae ra vi.

Apo o dırvetıno ke sıma nıka mığera de caverda, o ki nıka çı werdi vi? 

Welê Alê Dewreşi: Yau o, ala vınde, çêvêsae o a rae ke bi dırvetın Dewa Mirig de, o Hemo Sur.

Heya heya 

Welê Alê Dewreşi: O Hemê Sur bi dırvetın, uza ra oncino yeno, yeno o Çımê Sêke esto uza Jiara, yeno uza mığera esta, kuno mığera. Yeno uza mığarê kasbeno yeno, uza mığerade vındeno, niadano ke Bızê amê. Bızê yena lewe ho dana rê ser, sona çerena yena ho dana rê ser, Hemê Suri ki -dızıkê Bıze- lino.

Xızır kena! 

Welê Alê Dewreşi: Eve o tore, eve o tore –dızıkê Bıze- lino. Bıraê Hemê Sur ki vano, hore şeri meyıtê bıraê ho biarinê wedarinê, nıka astey seviyê, şerine astıkunê bıraê ho topkerine çali kerine, biarine wedarine. Eke sono ke hao uza ro, isu mılqi bıke ro, xıravo, merdo nıka bıraê Hemê Suri.

Apo bıze gureta sarre bırrna?
Welê Alê Dewreşi: Bızê cêno sare bırrneno, Hemo Sur vano, “Kêrxaneci, Bıze sare mebırrnê! Bıraê Hemê Suri vano, “nê, zomone ki nae buye, tene lınga tu bêro era tu ver, ez yen tu ben“. A zomone ki ae weno, sono uza ra ano, Hemê Sur hona weso, ano beno tesmil keno, Dewa Xezeriye de manenê, peê coy amo uza, o bırae ho merd. Bırao ke fetelnenê o merd. O Hemê Sur ki hona weso.

Uyo ke sıt lımıto hona weso? 

Welê Alê Dewreşi: Ya hona weso.

Kotiyo Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Cinıka dey ra çor Xortê ho estê, dı çeneye, çor lazê cıra estê. A cinıye o caverda. Ciniya dey o caverda, a nıka bıneniya Qutu Deri de uza bina Hukmati de ra.

Ciniye ça o caverda Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Caverda işte, heni xıravın vi, ewk vi.

Uyo ke sıt lımıto, o hona weso? 

Welê Alê Dewreşi: Heya uyo,

O hona kotiyo Apo, nıka Mamekiye de ro?
Welê Alê Dewreşi: Ciniye o caverda, o nıka Qutu Dere de ro, nê, bonê Qutu Deri canêverday vi.

Xızır kena! 

Welê Alê Dewreşi: Bonê Qutu Dere de Esker cordê sero. Esker ki, Esker ki nıka terseno, vano, nıka ke itay ke bi thol, vano, yi PKK ma qırr kenê. Nıka eskeri nêverdano bêrê dormê yinu (PKK), Çawusê esto Eskeri nêverdano bêro dormê, vano, sıma ita vınde rê, ez Eskeri nêverdanu, yi oncia ke yenê, oncia va bêrê. Nıka heni anlaşmeo. Na peê Jêle de oncia, oncia dave cı, oncia. Oncia Esker cıre (PKK) beno, yi (PKK) ca bırnenê, yi (PKK) vanê, biarê ha falan ca. -Esker ki- cıre (PKK) Erzaq benê uza, nanê ro. A nıka ki endi ray biye xıravê, arave nêsonê, yi (PKK) vanê ke, -biarê ha falan ca- Esker vano ke ma ewk nêkemê, Heligoptere hata ana, Ordi tede… uza jêde Esker qelevıto cı, endi nêzon thoae dane cı (PKK), cı nêdanê nıka, verê coy dênê cı ”

Esker eve ho ca bırrneno?
Welê Alê Dewreşi: Heya, yau

Huyino..
Welê Alê Dewreşi: Yi (PKK) ca bırrnenê, vanê, “mare biarê ha falan ca, ma yemê bemê!”

Esker beno yane Erzaq?
Welê Alê Dewreşi: Heya heya

Xızır kena?
Welê Alê Dewreşi: Ma çıvao!

Hala hala...!
Welê Alê Dewreşi: Yahu tavi dina biya thol..,dina biya isıze, tım Rosnaxe pırrê mıleti viye, Dünik...pırr vi, yi vırarey pırr vi, zof ewk nêkerdenê, amenê şiyenê Dewu, nıka mezburi yenê. Niadane ke ma qırr kenê, çıtur bıvo.

O Xırancık sıma de vi, o sevi Apo? 

Welê Alê Dewresi: O ve Lazê hora amey peê Xulozi de uza vake, ez itara nin, sıma şêrê. Uza mendo, rozê mendo, roza binê Esker durbe onto ke yi uza rê, dı roji uza ro, amey dorme ro kışti uza.

Xızır kena, roza binê? 

Welê Alê Dewresi: Heya roza binê

Sıma ra bi ca, coka ro kışiya heniyo? 

Welê Alê Dewresi: Ma ra bıray ra vake, ma ki yeme, ma qefeliayme, vake, na Lazek qefeliyo, ma ita vındemê dı roji, yemê. Yi (Esker) niadanê durbe oncenê, tavi Esker yeno yi diar ke kotiye durbe onceno, niadano vano, ala koti estê, çıvae, uza vinenê ke hae uza çêverê mığari de rê dı teney. Taxmin kenê, esker kuno dormê, kısenê.

Apo Xêlê Esker ki ewk de kısto, Xuloz de kısto! 

Welê Alê Dewresi: Xuloz de hora ma kısti.

Koti? 

Welê Alê Dewresi: Xuloz de, Xuloz de, o cao ke ma ardimê tede qırr kerdimê. A uza uwe lewe de ra, Esker hora uza ra nêşiyenê. Esker uza taqıv kerdo ke Vılê Xurım de yenê, uza ro yenê-sonê jêde. Uza de yi yenê Eskeri rew vinenê, ez a raa tey nêvine. Va ke, a rae uza xêle Esker kısto.

Kam kısto Apo? 

Welê Alê Dewresi: “Haydutu vanê!“

Nat u dot welaxe cênê, 

Welê Alê Dewresi: Xuloz de, Xuloz de,

Yau sıma Marçig re vane?

Welê Alê Dewresi: Marçig nê, Xuloz de. Haniyo ma ardimê uza Qırr kerdimê.

Heya, heya dewa sıma de. Karê sere kêmeri de vındenê, cêr ki karê hetê bıneni de vındenê, cor de cêr de nanê pa. Uza xêle qırrkerdi.

Gurupa kami kısena Apo? 

Welê Alê Dewresi: Yau Gurupi sılxete, mı qeda, na Mirzê Silê Hemi o gurup de vi. Değis kerdenê, zuyo ke tene ewk vi, heni yane Qula fetelneno, dayamış beno, gurupo bini nia dano ke ewko, zuyi tey anê, her gurup de zuye rınd cênê, her gurup de. ...va kê, ma xêlê qırr kerdê. Hama peê coy ma nêzo kata şimê, ma ameymê ke uza ewk kerdo ke hae çheku benê, ma ki bara ho berdê. Ma hire teney vime, ma ki bara ho berdê o peê Xulozi de boveri de, mı qeda, uza niya solê, solê esto bırro de hurdi verde ro, hama cêverê ho tengo, tı ke şiya zere payra sona, ma çheki berd kerd uza duzmış kerdi. Ma endi perraymê, kami endi çı..., ma eve serru nêamenê, hire-çor serri qediya ma şimê, ma şimê Kêmah, ma şimê nêzon koti, şimê feteliaymê, peê coy ez amune şüne uza, o bırr amo biyo gırs, mı o caê çheku nêdi, dosnêkerd. Yi hurdimena mordemi ki kışiay, yi hurdiye ke mıde vi, ma ke piya amey vime.

Sıma çond tufongi berdi, mesela bara sıma çıxaşi viye Apo? 

Welê Alê Dewresi: Yau xêle hata çewres u phoncas tufongi ma berdenê.

Xızır kena? 

Welê Alê Dewresi: Cepxane zof vi, sesadır ma berdi, uza o kêmeri ra qeytan uwe nina, bınê deyra uwe nia, hora sola, jê hazay jê na ewki sola, jê na dêşi uwe qeytan nêsona tede, dılape tıro nêsona.

Tu nêdi?

Welê Alê Dewresi: Nêdi

Xulozê bovera nê Apo? 

Welê Alê Dewresi: Dı rey şüne Xuloze boveri, dı rey mi şüne nêdi. Mı vake, ree dı domanu tey bejêrinê, endi ha ewru ha mestê, niya koti têwerte, endi mendi şi. Yau mı zof çheki dardi wê, Apê mı dardenê we, mı berdenê hurendi vatenê, nao. Çi dardenê we, zerni dardenê we, perey dardenê we, mı berdenê vatenê naê.

O zaman Apo naverao, bovera uwe ra yaki nevera uwe rao, cao ke tu vana mığare? 

Welê Alê Dewresi: Mığare nê, navera na destê Qarajira wa,

Dotê Qaraji de hetê sere de

Welê Alê Dewresi: Xulozê Çê Sılê Dermi nê, Xulozê beveri vi, destê hetê Hêgaê Pili de

Hêgaê Pili de o virade de 

Welê Alê Dewresi: O şênera mı berdi uza her solê heneno tede ra ke tora savijine.

Qırajêri-Mırajêri estê 

Welê Alê Dewresi: Heya, mı berdi bırro hurdi verdê mı bölü kerd, hama bırr nıka bıyo darre. Heni o sırede ki kam ma vatenê ma xeleşime, ma vatanê, koti ma kısenê. Ma heni ho çime ra ki nêkerdenê, yane zof ewk nêkerdenê. Apê mı vatane naza dan we, mı vatene belkia ez mıren, tı ça ewk kena. Berdenê zofi çheki bırru ra dardenê we, xêle eşya bırra dard we. Verê Çêrxati de mığarê esto, mı qeda, ma eşyao ke qelevit dey, ma eşyao ke qelevit dey. Têpiya reê ki uza heni ma uzau ro şimê waru, waru ra ez amune, mı kêşi ra nêva. Mı vake, Gay berdi, mı va ez son Gau. Gay mı caverday amunê şünê fetelüne, bırro, bırr dına gureta, cı beli beno ke uza. Mığarê ho alçağo, niya honda ancax bıvo, bına isu sono yane, çimi beno, zerrê ho ki eve nêwerdivani sono gırso, paga nêwerda na ro, niya su, henu su, veşimser su, eve nêwerdêvanu xêlê çı ma qelevıt ve uza.

Apo bıneniya Çêrxati de hetê Derê Boligi de? 

Welê Alê Dewresi: Bıneniya Çêrxati de seke boğazi, Derê Boligi nê, Çêrxati de, Çêrxati de

Çêrxati de Gêma Dızdu
 
Welê Alê Dewresi: Gêma Dızdu o hetê Khêrengu de ra, Çêrxat naniyo naverao.

Çêrxat naverao
Welê Alê Dewresi: Tu vira şiyo, Çêrxat naniyo naverao

Tamam, tamam, warune uzayra ke vêrde ra
Welê Alê Dewresi: Uzade ro Çêrxat. Sılema reê ke Dina rete viye, ez tu cên son.

Apo, ez honde tu zonen nıka uzau

Welê Alê Dewresi: Ya alawekil yau

Ma ki amenê uza waru, Khêloske de amenê waru

Welê Alê Dewresi: Sıma amenê Pêzeke, amenê warunê Bêrxat, amenê Khêrengu, amenê binê Khêrengu, serê Haräiye butu srma amenê uza, domanê Wusvu pêro amenê hetê ma, amenê hetê dewunê ma.

Reê mordemê Apo amê, o ewk de Xuloz de trka vake, ma Esker qrrr kerdo, vake, ma trka bi do wê, zern dardê we, kerd sae. Ez hona domu vine, nêzon yane.

Welê Alê Dewresi: Beno beno, ba-bao beno. Çiyo ke bırra dardê we, o qadar viye, sekena ke...mılaket..

Ya Kora şi yaki zu di, berdê 

Welê Alê Dewresi: Nê qedae tu, cao ke a şiniya zernenê ve zarnu ra mı dardê we, qeytan yanê çond serri va sono, şêro, qeytan kês uza dos nêkeno..

Xızır kena, tu vana hona uza rê belkiya?
Welê Alê Dewresi: Mı, a şiniya zernenê turuko sur-belekde ra.

Zof zarni bi Apo?

Welê Alê Dewresi: Turukê tuyo ke dukanê tode aynen jê dey, alawekili vo.

Tağmini ra vişt kilo biyê 

Welê Alê Dewresi: Mı kerdê cı, heya jêde viye, mı yi zarni ki kerdi ververu, niya pêlaka yê zarni, mı yi ki zuye heni kerdê ververi, zuyê na heti de kerdê vero. Mı berdi kêçel ki tey berd, pore de kêçeli tey berd, mı berd ont ve cı, mı sakil kerdi bıni ra, mı sakilo bıni ki corde dara ser, mı hengıt, mı caverda amune, çıke Antoqê Heşi vi çıke, binê hardi ra şiyo, hama ez şüne..

Xêlê zarni bi Apo? 

Welê Alê Dewresi: Yau xêle vi, xêle vi, yi hem zarnê ma vi, hem ki zovina cae ra koti ra mı dest.

Apo aletê piyê ney esto, tu ke şiya hore bıremnê bere, Haq vo

Welê Alê Dewresi: Raşt vana Haqi kena!

Yaraniye keno, aleti zofe hama Apo Heydi ra pers ke 

Welê Alê Dewresi: Estê estê

Heyderê mara perske
 
Welê Alê Dewresi: Estê, mı pers kerdo estê.

Tu Heyderê mara pers ke, rozê ke Haq ardi hure, dina biyê ewk, na Heyderê mao foterli esto ya, tu eyra vaze, o tore alet vineno, aletu o naskeno, zof rınd naskeno

Welê Alê Dewresi: Heya, heya

Apo…wele nika nerma
 
Welê Alê Dewresi: Wele, wele vêsa.

Tu ke cae taxmin kena Heyd vineno tora vaji.

Welê Alê Dewresi: Yanê zern caê estê, caê dı tenekey pırre, vırozê Çêrxati cıra vanê, uza lezê kêmeri uza ro, kêmero oltın cıra vanê, uza wedardaê nejdiyê yi kêmeri de.

Heyder rınd zoneno, o aleti rınd naskeno
Welê Alê Dewresi: Heya heya

Ey feteliyê bese nêkerdo bıvinê, hama yi zarnunê mıletê ma nê zarnunê Hermeni feteliyê 

Welê Alê Dewresi: Heya heya yi başka feteliyê. Yê ma hona vi ba-bao, yê Hermeni o waxt...

Ala de vazê mesela tecümani ...

Welê Alê Dewresi: ita ita tercümani, yane ita tesmilvi, Hemê Civê Khêji domono, o ki lewe de ro, niajniya dey ve apê dey ra qesey kenê, vano, „Weli (Welê Alê Dewresi) ve Aliyo Qızi kısenê, sarrê benê pê tesmil benê“.
 
Bi sadır mıra vake, Xalo?
Mı vake, çıko!
Vake, Xalo, vake, ala bê ita tora qesê van
Ez şüne vake, na niajniya mı ve apê mı ra ewru qesey kerdo, esmu cı ra vato, “su Weli ve Aliyo Qızi ra kısen, sarrê bemê tesmil bemê”

Kami hen vato Apo? 

Welê Alê Dewresi: Lazê ewki vato, Lazê Qemê Cıvê Khêji vato,

Lazê Qemê Civê Khêji vato, vato yinu ben sarrê bırnen, ben eve ho ki tesmil ben
Welê Alê Dewresi: vato, ben pê sarrê dinü tesmil ben, hem ki aylığe cên,

O ki mordemê sımao 

Welê Alê Dewresi: Yau mordemê mae..

Pêro merdemê, kam mordem niyo ke 

Welê Alê Dewresi: Neyse, mı Hemê Mirzê Sili ra va, hal u mezal niya, gereke mı ve lazê tora bıkıso. Hemê Mirzê Sili vake, „ala vınde ez ey biari perskerine“. Berd cıra perskerd, vake, niya-heni, vake. Ali Aıa (Ali Ağaê Arekiye) ki mısayıvê dey vi, uyo ke ma kıseno. Ali Ağa berd cıra perskerd, vake, thoae caê zarnu zonena, zarnê piyê tuye ke darde we, caê yinu zonena. Ali Ağa va ke, heya, hae Derê Arekiye de. Hemê Mirzê Sili va ke, tı su. Nıka ware dey ki leê made ro, niya ma seley sanê pê ayre ayre tederimê. Tıfongê ey ki uza ro, leê Qemerê Murexanu de qeseykeno. Esketi de uza ro, jê itara hata dukanê sıma honde ancax bıvo. Sonê qeseykenê uza. Ewkê ho ki itaro, warê ho ki tıfongê ho ki ita nano ro, ita ro. Va ke, tu, o ve Ali Ağay ra şi, vake, “ma ke na leê sane ra tu panê. Mı ra va ke, tu pane, va ke, sonê tesmil benê” O sırede tavi ez hona cênc viyo, xêle serre mı vi. Neyse, şi amê waxto ke leê sane ra, Wuse Xıdê Qemeri werezaê mao, heşiyo pê, hetê Bori ra dariyo wê yeno vera ma ke nanê hure, yeno uza kuno wertê bırri vındeno. Heşiyo pê (Welê Alê Dewreşi ve Aliyo Qızi) kısenê. Neyse waxto ke leê sanera mı tıfog guret, mı tıfongê dey ki guret, tey ard. Vake, ere tıfongê mı cı mede. Mı vake, ez de qafıka piyê tu nêni, tıfongi kam nêdan, va, waxto ke mı tıfongê ho kerdi ra derg, ae vozda, ae ve dey ra ho kerdi bınê pêsa ciniya Qemerê Murexani ra. Ciniya Qemerê Murexani ki eve dey ra wae birae. Lao leyire de murdaro. Şiyo dae ra vato, dae de qesey kerdo. Ae vato, cêvêsae, niya-heni, vato, nê uzade thoae çino. A vozdano sono kuno bınê pêsa dae, vake, tu moa mı, ez lazê tu, meverde Welê Alê Dewreşi mı bıkıso.
 
Neyse, Wusê Xıdê Qemeri jê henke dariya we va ke, Xalo, xalo, va ke, vınde ez bêri leê tu. Mı va ke, kês leê ho nêverdan. Va ke, Haqi ve cı sanae, ez heşiyo pê ke, tu ve lazê Hemê Mirzê Sili ra kıseno, ez amune ita van, ey (Aliyo Qız) bıjêrinê berine. Neyse mı va, bê. Wusê Xıdê Qemeri amê tıfong mıra guret, tıfongê dey mıra guret, sürmê tıfongê dey ont, fısegi cıra vet, fısegi tıfongi ont kerd verê miya hode, tıfongo thol fiste ra hermê ho, tekme dê puro perra gına waro, raa bine dê puro vake, “Wuso qedae tu cên mı mekıse, va ke, tıfong mırane, ça mı heni kısena”. Ey vake, “ez fisegê hêfa, tora panênan, gêre ke tu eve na şiaset bıkışine. Peki ala nu zu azo mendo, hona tu eyki kısena, ma nıka seve ve ho çıko?.” Va ke, vay zur kerdo, nêzon çık. Wusê Xıdê Qemeri va ke, nê ça zurkerdo, ma sıma qesey nêkerd! O nıka weso o lazek. Neyse endi o guret berd, guret berd Bor, endi o berd.
Nıka Wusê Xıdê Qemeri [1] averi o yeno tesmil beno, zu ciniya ho esta yê Wusê Xıdê Qemeri zu ki Boldıza ho esta, Sılemanê Sadıq cıra vanê o ki Ko rao. Vano, bê ma şimê tesmil vime, hen vo ke o (Silemanê Sadıq) bêro tesmil vo, tey ano, ano hore Boldıza ho cêno, heni vijdansızeni keno. Cêno ae ki boldıza ho.
 
Neyse fetelnenê, fetelnenê, fetelnenê, sekere-senêkere, Muduri cıra vati vi, ya tu kısen ya ki ciniya dey cıra cên, amo tesmil biyo o. Ciniye dano cı. Yi çê Muxtari de rê, ez ki uza de rune waru de rune yê çê Muxtarê Paxi yê Bava Xıdıri. Ey ardi kerde ware ho de niya ma ware eyre virast, a cinike ve o mordeme ki re, ware ma vırast, somê çê Mirzê Silê Hemi, o ki eke amê tesmil bi, di-hire serri ma Kora vime, o ki, tifong day ve dey ki, day ve dey

Xızır kena ey ki feteliyenê 

Welê Alê Dewresi: ya, ya

Fıqare, kêşi re zerarê ho nêvi, heniyo Apo? 

Welê Alê Dewresi: Nê. Ala vınde, tıfongê dey dare rao. Nıika vanê, cae Wuşen Begi bere ha falan oda de rakê, sono ke tıfong uza darde kerdao, seveta tıfongi ra sono, uza darde kerdao, yi kune ra tıfong cêno sono, yala baxalım yeno tholavê warey. Ma uza hewn de rime, tıfongi desta sodıri va ke, tak, tak! Bava Xıdıri ki mevzerê de ho esto, Wuşen ki amo ewk kerdo, mı Mavzer gureto son Wuşen sero vınden, mı berdo peê sola turaqi ra no ro. Ey ki cao de noro, şi vake, tıfongê mı kuyo, tıfongê mı kuyo. Mi ki va, Bava Xıdır hao peê sandıqa turaqi de no ro. Bava Xıdır endi tıfongê ho guret, Wuşen bi ra vind. 

Va ke, Tolıv Sılema (Welê Alê Dewresi - Tornê Silê Bazariyo), mı vake, heya. Va ke, sıma wese. Mı vake, heya ma weşimê, tıfong kerdo ware ra, ma vake, ma weşime. Celey o serre bonu rê niznê, boni uza vıratê, Qawaxek cıra vanê, ey (Wuşen) celey fiste ra cı, boni fişte ra cı, vake, mıde moa naenê, ala bêrê wesaynê! Uyo vano, hama Xezev-Tula vi çêvêsae. Kam sono o lazê Wusê Sılê Lali Mıstefa bi, o şi, tıfong erjiya, va ke, mı nade moa dey o kıst. Endi dina cê vışiya, endi veng nêkeno, veng nêkeno, endi desta sodiro, yene ke boni-moni butu vêse, celey-meley butu vêsê. Va ke, ez sewena nandê moa tu, ezo son. A şi bıra bi vind şi, bıra bi vind şi, mı qeda.

Bava Xıdır sodır şi Manga Eskeri guret ard, guret ard. Hini niya waru ra dürro tene, peroz cıre berd, nu oncenê uza, hini sero. A şi, Sılema ki leê Eskeri de ro, Sılema endi amê, amê ciniya Bava Xıdıri ra va ke, Anna, va ke, mı nu Eskeri de nêwerdo, vake, tene tu hazır ke, ciniya hore vake, dae de pozo, vake. ez araune hona. Ae cıre nu kerd we, a uza nu pozena. Warê Çê Bava Xıdıri ki niya heto sere de ro, niya gırso honde na zari ki ewk verde ro, vere de ison niseno ro şiye de. Kêmere ki niya qarşiye uzay de karşiye yi wari de niya mara dot wertê bırri de ra. O niya roniştao, jê tenê ma niya wertê de nişto ro, ma ki niya dormede rime, xafılde tıfongi vake, taq, hetê a kêmere ra, perra gına waro, gına waro, esker hata amê ke Wuşen jê rayveru bira vind şi. O lazek, o mordemek kıst, mêrdê a cinike kıst. O sondê reyna a cinike ware de ra, reyna ma sodır uştime ra ke, thoae cinike ware de çina. Wuşen cinike gureta şiyo têpiya. Fetelna, fetelna, Çê Welê Alê Sılê Sodi, sewe leê Qereqol de sonê şê dinu dewe. Vano, Wuso tu nêxeleşina, bê ma şimê tu berine tesmil ke rinê, vano, hot-hest zarnu bemê damê Mudıri, tu efkeno, vano. O uza a sewe vindeno, sıbede ra sonê tesmil kenê, cênê rusnenê Mazgêrdi…

(Qesey kerdena Welê Alê Dewresi hona devam kena…)

==============================

[1] Wuşênê Xıdırê Qemeri ke sono Mazgêrdi de tesmil beno, uza benê erzenê hepısê Mazgêrdi. Hepıste cıre heqeret u neqiyê kenê, endi dora astê yê Wuşênê Xıdırê Qemeri damisê na heqeretê zalumunê Tırku nêbeno, mordemo ke hepısê Mazgêrdi de cıre şiasetu neqiyê kerda, sonde sewe lete de cêno yi mordemeki pulesneno orğani ro, adır nano pa vêsneno, hepisê Mazgêrdi ki pa-vêsneno. Na mesele ra dıme ki Mudurê hepısê Mazgêrdi telefon keno, vano, hal u mezal niya, niya kerdo, dote ra emir amo, vato, berê Xarpêti de mıleti topkerê verê çhımunê mıleti de era dare erze rê. Peê coy Wuşênê Xıdırê Qemeri benê Xarpêti de mıleti kenê top, uza erzenê ra Dar-Ağaciye...

http://mamekiye.de/08


------------------------------------------------------

WELÊ ALÊ DEWREŞİ 38i SERO QESEY KENO[2]

Ismail Kilic   

WELÊ ALÊ DEWREŞİ - TORNÊ SİLÊ BAZARİ - 38i SERO QESEY KENO

Arşivê Çê Welê Alê Dewreşi - Tornê Sılê Bazari
Ca: Alamanya
Tarığ: 1995
Saadê Tertelê 38i Welê Alê Dewresi
Çıme: Süleyman Özmen
Link: 

http://www.mamekiye.de/08/1142521882/index_html http://www.mamekiye.de/08/1142521882/index_html

Welê Alê Dewreşi: …benê hepısê Mazgêrdi de leê dey. Benê leê dey, uza maneno, desta sodıri sewe letê bena, urzeno ‘ra orğa pulosneno yi mordeme ki ro, adır nano pa. Adır nano pa, beno çhike-çhika mordeme ki, nata-bota beno çhike-çhika, mordemek taê cıra vêseno. Ewk telefon keno, Mudırê qereqolê Mazgêrdi telefon keno, vano, hal u mezal niya, ney niya kerdo. Vano, “berê Xarpêti de mıleti topke rê, Dar-Ağaciye gıredê, vano, ey uza era dare erzê! ”. Bene mıleti kenê topi, uza erzenê darê. Her kês vineno ke ney niya kerdo, uza erzenê darê. Wuşênê Xıdırê Qemeri.[1]

Apo o hepıs Xarpêti de vêsneno ya ki Mazgêrdi de vêsneno? 

Welê Alê Dewreşi: Mazgêrdi de vêsneno.

Mazgêrdi de vêsneno, zof mordeme de çhêr viyo. 

Welê Alê Dewreşi: Heya yau

Tu vana Feleko, dêmake damısê kerdena Tırku nêbiyo. Piyê mı va kê, „Xarpêti de ewk kerdo...pê kaykerdo“, Tırki nêzono ya, vakê, „pêkaykerdo, qariyo“ piyê mı hen vake. Berdo Xarpêt, Xarpêti de esto zere 

Welê Alê Dewreşi: 

Nê, nê Mazgêrdi de esto zere, berdo Xarpêti de ki Darê Ağaciye qurmıs kerda, mıleti kerdo top este ra dare.

Nuyo ke tu vake, nu kamo Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Wuşênê Xıdırê Qemeri

Ja, Wuşênê Xıdırê Qemeri 

Welê Alê Dewreşi: Kerd ilave soyna cı, vake, nu mordem niya viyo, niya kerdo. A Ciniya deya vırene ve ciniya deya peenê hurdimena boldıze zumini vi. O ki çê Demenu ra viyo, o rew surgun kerdo berdo, yi rusnê uza, vake, a ciniya dey Wuşênê Xıdırê Qemeri) merda, a ciniya Sılemanê Sadıqi hona wesa, a ciniya Sılemani hona cênce viye, çêneka wertiye viye. Vakê, “ciniya Sılemanê Sadıq wesa, a ciniya Wuşênê Xıdırê Qemeri merda.

Heya Apo nıka vajime ke, sıma şi tesmil bi, sıma de kam ve kam bi, niya tene ve tene, qese ve qese, sıma ra çı va ke, çıtur berdi zerê, sıma çı werd yani vajime ke sıma çıtur tesmil bi, ala reyna ma ra vaze!

Welê Alê Dewreşi: Yau tesmil biyaenê niya viye, vakê  ef vejiyo bêrê tesmil vê. Ma ki endi ameymê

Sıma o waxt koti vi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Ma kora vimê, nıka ewk mudır amo Pazapu, amo çê Mılê Pazapu. Mılê Pazapuni ki hora uza wertê Eskeriye de serbest vi, ewke Eskeri de viyo yane.

Senê mordem vi Apo, senê modem vi Mılê Pazapu? 

Welê Alê Dewreşi: Mılê Pazapuni mordeme de henen vi ke, mordemek çinêviyao, qeseo ke qesey kerdenê Vali cıko ewk çıko, zof rınd vi, zof baqıl vi mordemek. Ma ameyme uza Pazapu, Mılê Pazapuni vakê, ewru, vake, ewk amo ita, va kê, „sıma bêrê tesmil vê, evraqê sıma dê wendenê qeytan thoaê sıma cino, bêrê tesmil vê“. Nu Mirzê Silê Hemiyo, Hemê Mirzê Siliyo, Lazê Sey Khali Wuşêno, sılxeti vimê, Soê Murtê Heşiyo, Wusê Murtê Heşiyo, efendime ho rê vajine, sılxetê yane hata des u phonc mordemi estê. Cıvê Bırarzaê Hemê Mirzê Siliyo, sılxeti vi Lazê Hemedê Mirzê Siliyo - Mıstefa[2]. Sılxetivimê ma ameymê uza, Muxtarê Paxioma ameymê, va ke, ma sevetunê to ra ameymê, ma qesê tu pêcêmê, ti ke vana, sıma qırr kerê, ma qırr kerê, tı ke vana, sıma wesve, ma bemê wes, vake“.

Mordeme ki va ke, ez sıma ra qesê van, vake, nıka ez son va ke, niya hêgae Qawaxeke ra cêro, o ve çêra Qawaxek de rê, yane sono uza ware yeno dewa ho. Va ke, ez son yen, terkıt şi. Neyse, ma va, su. Bava Xıdır va ke, ez son, va ke, son Mudıri Paxi, Mudıri Paxi wazeno da-viştê Eskeri bırusno, vake, ez tek hire Eskeru an, sıma ke ewkeni nêkenê, va ke, Eskeri biarinê, eke ewkeni kenê, sıma zere de ewke esto va ke, ez mêarine. 

Cini ve domani estê Apo, hermeti ve domani estê?

Welê Alê Dewreşi: Nê nê domoni çinê, hermeti çinê.

Ma yi kotê? 

Welê Alê Dewreşi: Yau qırr kerdê, ewk kerdê, tesmil biyae, ae ke tesmil biye, tesmil biye, ae ke qırr kerdê, qırr kerde, tae ki nêzewejiyê.

Taê ki sıma dewu de caverdê, nat u doti de!
Welê Alê Dewreşi: Çeu de nê, çêu de ma xêlê serre ra averi ca verdênê,

Hermetê sıma çinê butu qırr kerdê?
Welê Alê Dewreşi: Heya, taê tesmil biyê,

Taê Hermetê sıma tesmil biye 

Welê Alê Dewreşi: Neyse va kê, ma vakê, “hal u mezal niya, bêrê sıma ke tesmil vê, sıma ra ke qesê va, bêrê çêma weda rê”. 

Neyse Mirzali (Mirzê Silê Hemi) va ke, “uyo ke na mordemek niya vano, nu mordemek dostê mao vıreno, vırende ra dostê rınd viyê, nu ewk niyo, vake”. Ma ameymê şimê Qawaxık de Cê Bava Xıdıri, o ki Muxtarê Paxio. Ma va somê eyra pers kemê. Ma şimê uza, ma va, Bava Xıdır hal u mezal niya, ma vake, ma ameymê, Hemê Mirzê Sili vake, „ma ameymê, va ke, ma sevetunê to ra ameymê, ma qesê tu pêcêmê, ti ke vana, sıma qırr kerê, ma qırr kerê, tı ke vana, sıma wesve, ma bemê wes, va ke“. Mordeme ki vake, ez sıma ra qesê van, vake, nıka ez son va ke, Momıdê Hesê İvi niya hêgae Qawaxeke ra cêro, o ve çêra Qawaxek de rê, yane sono uza ware yeno dewa ho Pulo Gêwro. Va ke, ez son yen, terkıt şi. Neyse, ma va, su. Bava Xıdır va ke, ez son, vake, son Mudıri Paxi, Mudıri Paxi wazeno da-viştê Eskeri bırusno, va ke, ez tek hire Eskeru an, sıma ke ewkeni nêkenê, va ke, Eskeri biarinê, eke ewkeni kenê, sıma zere de ewke esto va ke, ez mêarine. 

Hora endi Gurupa peena nê Apo?

Welê Alê Dewreşi: Gurupa peenê sondi wend eyde.

Demenu ra endi Gurupê nêmenda, endi Gurupa peena? 

Welê Alê Dewreşi: Heya endi iye, Gurupa peena, endi iye ke Evraq sero pêro iye,

Endi sımae, tamam 

Welê Alê Dewreşi: Neyse, amey, va ke, qeytan ewke sıma ke çino, ez son vake,  Eskeri o seveti ra  an, yoxro ke ewke sıma ke esto, vake, meste sarê mı daznenê, çıke ez Muxtaro, ni ki vanê, Eskerê ma xapıto berdo. Ey -Hemê Mirzê Silê- sond wend vake, „Wayirê tu Khures vo ke ma hora rast vamê, ma sağlam ameyme, ma ameyme çê tu, çê tora some tesmil bemê“. 

Neyse o şi, mayina de ho esta, mayina de sure, nişto ro cı şi. Şi, amê, cıra Mılê Hesê İvi vane, niya bonu ra cêro, ma niada ke hae amey, hot-heşt Cenderme tey, Mudıri teyro, nişte ro mayine. Amey uza, ma cor de şêr kerdenê. Bava Xıdır amê, vake, ez ke son an uza vındarnen ez yen hona piya some, vake. Neyse uza, ey yi uza vındarnay, terkıt amê, terkıt amê Bava Xıdır vake, haydere şime. Ma bimê rast ameymê, ma ameyme selam da cı, eve zone ma selam danê cı tavi tırki nêzonemê (huyino)

Kamo dano cı, sıma dane cı?

Welê Alê Dewreşi: Heya ma selam dame cı, neyse xoş-beş nişteme ro qesey kerd, nata-bota, va ke, ez son Pax, şimê Pax vake, Bava Xıdıri va ke ma somê Pax mecburi. Ma şime Pax, Pax de ma ra pers kerd vakê, „sima koti vıneti, sıma çı werdenê, kam çi diyenê sıma, kam sekerd“. Ma vatenê, ma ve zorê hora berdenê, kês thoae ma nêdenê.

Tek tek pers keno, ya ki her kêsi ra pers keno? 

Welê Alê Dewreşi: Niya teka-tek pers keno.

Wertê sıma de kam tırki zonene Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Sılê Phıt bi zonene, iye bini nêzonenê. Hama Bava Xıdır ki tercümano, Bava Xıdıri ra vano, tu tercümana, ni savanê? O vano ke, niya vanê. Ma qesey kerd, peyniya peenu de, pers kerd vake, „sıma ça.., sıma çitur.., ça sıma nêdenê, vake, na mıleti ça sıma nêdenê, sıma mıletê yê dınu niye? “. 

Vatene ke, „Hukmat ma qırr keno, ma thoae sıma nêdamê, sıma ça şiye kote ra Hukmati“. A nafa ki o huyinê, vatene neyse, yinu rınd vato, peê coy vake, „hama rınd ki niyo, yinê ça sıma nêdenê, sıma yine ra niye? mordemê zumini niye!“. Bava Xıdıri va ke ke yi Hezbete, Hezbete, ni Hezbete va ke, pi ra ayriye, vatene, ni heni zumini ra dürra-dürre. Endi ifade-mifadê ma gureti, vake, şêrê, vake, Muxtari ra va ke, berê Sogaige de mılk ninu dê.

Tek zu roze sıma uza mendi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Ma uza asmê mendime, o Pax de mendime dewu de. Peyê coy osena Muxtari, Muxtar amê

İfada sıma a roze endi qediye?

Welê Alê Dewreşi: İfada ma qediye endi, ifada ma guretê, narae ki va ke, ninê itau ra falan ca de, falan ca de, va ke, leê Welê Silê Ale Sodi de, leê Lazê Bava Aliyê Hemedi de, leê Lazê Baki de, Çê Wusê Zengi de, va ke, ninu uzau ra berê, va ke, Muxtar bare ke. Va ke, mı ke osena tu bi. Ma uza asme mendime, tavi ez leê Bava Xıdıri de mendo, Bava Xıdır vake, ma verê coy kêwray vime, vake, ita tı vınde, ez tu herey tesmil ken, va yi tesmil vê. Ez uza ra nêardune, yi ardi, ez nêardune, ez uza çê dinu de mendune. Ard ifada-mifada guretê, peê coy ame vake, hao mı berdo mılk do ve cı, vake, mı Sogaige de mılk do ve cı. Vake, itay ke mılkê Hesen Ağay esto. Bava Xıdır vake, mı Mudıri ra vato ke zu “Hayduto de qız” çê made vınde ro.

Hesen Ağaê Alu, heniyo? 

Welê Alê Dewreşi: Nê nê Hesen Ağaê Mamu. Neyse nıka dı hêgaê ho estê gırşê, hestay teneke toxım erjino hurdinê, thujê verê uwe de rê, oyiyê. Ez ke şüne tesmil büne, Mudıri ki vake, de hayde tu çhond teney eskeri kişti. Mı vake, yinu ma kıştimê, ma ki yinu kıstê. (Mudır huyinê). Mudıri va ke, ney bere hurdi hêgau serê yazmış ke. Ma ez berdu werte mı sero yazmış kerdi. Asme ra têpiya ma niada ke vake, serbest kaxıte vetê, vato, her kês şêro hurendiya ho. Ma endi kam vındeno, ma şime Dewê ho her çi ardi duzene ke yane ma tene ameyme ra ho ser, a têpiya lınge de kuye ma, ma her zu khel-tunç kerdimê şimê.

Hesê Khalê Gonci sıma ra ave tesmil bi ya ki sıma ra dıme tesmil bi?

Welê Alê Dewreşi: O ma ra ave rew tesmil bi surgın kerd berd, surgun kerd ke endi ma ameyme dewu ewk kerd, yi surgunê ke uza vi, vati vi, sonê şêrê, eke nêsone ki sıma zonê. O amê, Hesê Khalê Gonci surgun ra peyser ame.

Hesê Khalo Gonc dêma ke sıma ra ave tesmıl biyo? 

Welê Alê Dewreşi: Hesê Khalê Gonci ma ra ave, rew berd, o rew şi vi, o ko ra nêmend,

Pê guret yoxsa şi eve ho tesmil bi? 

Welê Alê Dewreşi: Şi tesmil bi, şi tesmil bi, berd surgın kerd, berd nêzon surgunê Qonya kerd, ez nêzon uza. Peê coy yi surgunê Apê mı ki berdi vi Qonya. O ki verde ra amê, amey pêro amey, verday ra amê, Apê mı ita merd, kokım vi.

Piyê moa tu Marçig de kıstê heniyo Apo?
 
Welê Alê Dewreşi: Heya, heya

Leê to de? 

Welê Alê Dewreşi: Tavi ya, çê ma pêro uza qırr kerdi.

Tu eve çımunê ho di yane? 

Welê Alê Dewreşi: Heya pêro leê mı de qırr kerdi. Qa ez wertê de vine, ez werte de vinê. Yi ke qırr kerdi ez oncia wertê de vine, ez lewê de vinê.

Ez zonen, ez zonen, van tu ve çımunê ho di, coka ro 

Welê Alê Dewreşi: Ma ça nêvine, ez werte de vine.

Sıma çond bıray vi o waxt Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Bırae de mı ve dı wae mı -Marçig- de kışti. Ma hire bıray vime zu ki wae vi...(qesey nêkeno)

Tu mal u gaê ho sekerdi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Yau Eskeri berdi.

Bedeva? 

Welê Alê Dewreşi: Yau bedeva berdi eskeri, ma sekeri.

Hala-hala? 

Welê Alê Dewreşi: Tavi, a na peê coy ki dı-hire mali bi, yi ki mı day nata-bota, day ve si..

Tu mêsê ho sekerdi, Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Mêşi heni şi, tede qeytan ma zu mêse ra nêvurne, pêro heni heder bi şi. Yau ameyke ma zereke rê qırrke rê, qa Olay vetê lazê kutuk oğlu kutuk ha! Esker amê dewa ma bonê sereni mara cor, yê ma ki hetê bine de rê, Esker amê ke hore raa hora sêro, iye ke tesmil biyê vi, yinu vati vi, …”Kêmero Sıpe… “ Esker ki amê mı ra Kêmero Sıpe perskerd, pesewe Esker qeleviya uza, çê bıraê mı pırre yinu ra, bonê ma piya rê. Esker amey vi zu Assubay tey vi Kırmanc vi, o dı-hire rey amê uza çay-may sımıt, o zof mordeme de rınd vi, eve zonê ma va ke, “Pir u Rayverê sıma thoae bi! ”. Ma vatenê, estê. Ey vake, “yê ma ki esto”

Zonê ma zoneno Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Yau heya, o nıka amo ve Esker çarno ra bonê ma na heti de rê. Yê mınê mı hire qati boniye, cêro nêwerda ro vejiye ser amê balkonê sere. Amê balkonê sere, da çêveri ro, nıka yi dote, xanıma mı şiya yinu rê çimi vinena tavi, dot hetê çê bıraê mı de. 

Va kê, cêver ra ke!

Mi ki va ke, yau mı va ke, tu kama? Dı rey da cêveri ro, mı veng nêkerd, raa hireyinê mı vake, tı kamija, ez to rê cêveri ra kerine!
Va ke. ma Eskerime. 

Mı va ke, Esker nê kam beno bıvo, ez cêver ra-nêken.

Ey vake, „Qomutanım ra-nêkenê”.
Goe mı vake, Eskero rast.

Ey vake, „cêver bısıkninê, ra-nêkenê?“. Vakê, “nê, çêver mesıkne, sıqı cıde, o çêver keno ra”. 

Ez amunê, oda peydê ro, amunê oda veri niya perda darde we ke, teew ke cêro balkoni rê vejiyo ser amê serê balkoni biyo pırr, iye bin niya dêra o het... Eke hen vake, mı vake, goe Esker viyo, yi fıraqetiye uza cıre nu-mu vinenê, tavi çi ki bıraê mı cıre ardo, çi ewk kenê. Mı çêver kerd ra, Qırmê mı, payızo Operasyon amo, vesıka wasta, hermete viya, da cı berda, zu ki nêzonu, Esker viyo da cı, Qırmê mı cı nêdanê. Nıka ez amunê çê, Mamekiye de vine amunê çê, va ke, Operasyon amo, va ke, vesıqa tıfongi mı da cı, Esker mı nêda. Mı vake, ez son Qereqol. Ez şüne Qereqol mı Çawuşi ra va, hal u mezal niya. Mı va, Qırmê mı vesıqaliyo, tu ki zonena. Payızo Operasyon amo vesıqa berda, nıka amê Qırme benê. Yê mı ki, Assubay vato ke, „nu Qırme ma zoneme, mıra vake, ben pê sayd ken, vake, yi va berê, kês Qırmê tu nêbeno, va vesıqa çine vo“ Cıre rusna pê sayd-mayd kerd, amey Cendermey, ao ke yinu ra berzo Assubayo, Qırme guret vake, vesıqa biya! Ey vake, vesıqa... Qırme uza rone, va ke, tı ey uza rone! Ey naro. Va ke, „vesıqa dey vake, Operasyon payız berda, cı nêda, vake, nı ka ma zoneme, o Qırme berdo pê sayd kerdo“. Neyse endi veng nêkerd, tavi rutba ho yinu ra berza. Heni caê oda zuye de ro, caê zu ki oda zuye de ro. Yi amey ca sero nişte ro, yi şi, ca uza ro. Amey nia da, va ke, o caê kamiyo?
Mı va ke, caê mıno.

Ey pers kerd vake, o caê bini yê kamiyo?
Mı vake, o ki yê Xanıma mıno. Endi mi heni va, zona! Neyse veng nêkerd.

Ey -Assubay- va ke, „çı pers kenê ca, vake, ca!, ca! ca de çı esto!“

O -Assubay- peê coy mıra vake, “çê bıraê tu pırr vi, eke heni nêviyene çê sıma butu bombalamış kerdi vi, heya vake, mı sıkk kerd ke yi uza rê. Mı ki coka ro Esker çarnara ita, ez amunê ita”.
 
Neyse endi Assubay mı ra va ke, „su teve ra, serê balkoni ra  venga cıde vazê, “sıma Esker mara ça savanê...” Ez zırçune mı vake, hal u mezal niya, mı va, sıma Esker na pesewe ça mara savanê. A yine dot vengê mı hesno. Perda penceri niya kenê açığe, perda peceri de niadanê ke verê çêverê ma de Esker erjiyo pêser, werte de çeper niya ververi de esto, Esker tholde de ro, dêsê dinu niya bota şiyo, tholde de rê, Esker yi tholde de rê. Yi sonê, tholde ra sonê xeleşinê. Sonê xeleşinê, Yi Assubay tene xezelnay, mı ra va ke, yi şi. Mı ki va ke, yi şi.

Ey -Assubay- vake, mı ra va ke, „ma bışêrime Kemero Sıpe“.

Mı ki va ke, çımê mı perda sera, ita ameliyat kerd zona, mı va, ez bese nêken pesewe, mı va, İsmail zu leê ma de ro, mı va, ey tey berê.
 
O -Assubay- şi o-İsmail-  guret hode tey berd.
Nêro mı vake, İsmail! vejiya amê, xêle mend, nêro mı vake, yi tu kata berdi? 

Ey -İsmail- va ke, mı Kêmerê verê Gewreke cı salığ do, vato, “ma uza vındeme meste dürbün oncemê kotiyo vinemê Kêmero Sipe”. İye ke tesmil biye, herhalde yıxbarcı tey biyê, cıva viyo yinê yıxbar kerdo. Neyse şi, şi amê, xêle mend yane, heni mao uza çê made qesey kemê, mı niada ke cor dina biye tariye. Tıfong dina kenê tariye, Bombey nu çıko. Mı pers kerd va ke, nero İsmail tu yi kata berdi?

İsmail va ke, “yau yi mı welate dey -(caê mı yi berdê, nb)- ra mı yi berdê” Yane o lazê meriyo ke sono tesmil beno cıra fasal nêvineno, a vano, seviyo ez ki sıma de mıren, vano, deqe ki ez son tevera nêweti de vınden. Amo dürbün onto ke Esker hao ha falan ca ra sono, uza tıfong bose cı keno, tıfongê ho ceverdano, darino we sono. Cae Eskeri dorme ru cı cenê sekenê, cıtur kenê…

Bıraê hore vajine. Peê coy Esker ewk qediya xêle mend vengê tıfongi cê-vışiya. A ciniya Mıstefay vana, ça ma qırr kenê! Alatırk fine ra cı, cıra vano, cüamerdu çino! Yüzbaşı cıra vano, hetê suka Qerşi-Kars- raê, yê hetê itay niye. A vana, cüamerdê mı esto, tersu, vano, ça ma qırr kenê! Yüzbaşğ vano, tıfong bıonce, tıfong oncenê, cınıke ra vanê, çê ho bıje hetê ma ser bi, ma bomba erzemê Boni. A cınıke ki vana Haqi vo ke, vana, eke Yüzbaşi niade ke -a tırki zonena- vana, eger ki thoaê ita bi, vana, çê ma butu ma qırr kere, kês çino, ça bomba erzene bonê ma kena xırave. Neyse, Yüzbaşı vano, niade, ma gereke sıma qırr kerdenê, nêvo ke ya Eskeri ra zu dırvetın vo, yaki… Cınıke vana, Heya.

Endi sone, sonê zere de salon niya gırso, salon heni gırso tede Esker erjino pêser ke, tede veng u vaz çino. O Assubay amê, -hasa to ra kutıke de ma esto-, Esker ke vine no zemeqino pa, ra nêverdano. Niya kutık  zeleqiya pa, yau nu çıko mı nia da ke tıfongi vake, taq, neyse Assubay  tey ro, nêwarde ro vejiya ro ser, mı va, tu ça kutıke mı gêver kerd? Ey vake, yox, tu boma çıka, ez kutık gêver ken va ke, zeleqiya mara, ma ra nêverday me, mı tıfong kerd sera vake, rema çi. 

Vejiya ame, vake, “cor sıma wazenê!”
Nıka zuye Xanıma mına, ciniya bıraê mına, zuye ki çêna huya. Endi ma atağiye de rime. nıka mı va, Assubay mı va, nıka na Hermeti berdena uzay ça bêre, mı va, hal u mezal niya!

Va ke, „Esker itau ra“.

Mı ki vake, eke heniyo, biya zerê na oda ke, çêver sero kilit ke, kilit ho de bıcê ma şimê, mı va ke, eke cüamerdu doxru wazene, hama Hermeti ki besenêkerdo bêrê. Endi ma terkıtimê şimê, ma cüamerdi terkıtimê şimê ke mı qeda a oda sero hencıta, oda de tede nêviye, oda bıne de viyê. Domanê ho dı-hire oda bine de viyê...a oda hen hencıta, ma endi berdimê kerdimê ae hata sodır ma uza lınga ho ma onte dê, a cêri ki cini vato hae cüamerdi berdê qırr kerdê. Tıfong erjiye vato, yinu ki berdê qırr kerdê. Bi sodır, sodır -mı qeda- xêle sate yena deşine, ez şüne leê Yüzbaşı, eke hewınde ro, Assubay ra mı va, hal u mezal niya, gaê ma têde qırr biyê, dı-hire doorê mı estê tede qırr biye, qe ke nê o verdê ken xozani, bıçere ken zere ez yen. Neyse şi, şi zerê Yüzbaşi ra va ke, „Yüzbaşım hal u mezal niya, vake, Veli Yeşil doorê ho zerede rê qır biyê nıka.Va ke, savana, emirê tu çıko?“

Ey-Yüzbaşi- va ke, „hire cendermu tey bırusnê, o diari ra vınde rê, va ke, gau uza hêga ke rê bıçere, biaro zere ke ro, onciya bêro“. Dı cendermey amey o diari, Assubay cıra va ke, „va bıçerê, bero uwe do ki, hona bêro vake, sıma nêvo ke hen desınde sıqı cı mede, va kê.“

Neyse cendermu va ke, heya. 

Mı gay kerd hêgaê xozani de uza çerd, uza ra berd uwe day, hini leê boni de ro, eke gay ke kerdi zere, hae hermeti tede vane, hao-heylo bervenê, vake, ma va, sıma berdê kıstê. Mı ki va, ma kıst, kısenê, ma sekerimê, rew vo herey vo ma kısenê. Eke yi ki cae berve uza zere de sero çêver kılıt kerdo, nıka gay ki teverae... Ma şimê, endi roze ki uza mendimê, o (İsmail) mordeme ke ez van hode tey berdo, tersu mıja ho nina, vano, phepo-khêko ez nao merdu qedaê tu cen, mı sekena. Nê la-lao ez şüne leê Yüzbaşı mı cıra va, hal u mezal niya, va ke, kam ke ewru bımıro, qeytan kês nêsono cı ser, vake, hama meste beno va ke, meste. Endi mı va ke, İso derdê ho buye, esmu derdê ho buye, sıpede ra tu ben.  Endi zırçeno nêverdano hewnê mı bêro, uza oda de zırçeno, verê çêveru ra fetelino, lao, endi şafak yeno ke cı sano, ez şüne, şüne leê Yüzbaşı ke hewın de ro, mı Assubay ra vake, o heni niya Esker serrao, mıleti sero verdo kuno ra, heni beno!. Endi ey cıra vake, hal u mezal niya, vake, va şêro bero, şêro Qereqolê sıma ra ki vazo ro, heni bero. Ez şüne mı berd Qutu Dere, uza şüne Qereqoli mi cıra va, mıra va ke, berê. Mı o (İsmail) guret berd mıja dey pê xortum ra guret Mamekiye (Tunceli) de. Vera sono, endi sono hereyo, lazek va ke, Apo meso! Mı vake, ez son, Esker uza ro, hermeti uza teniya rê. De endi kotune arave amune Qutu Dere de amune war, mı niada ke Esker hawo amo ke, amo şiyo peyniya Eskeriya. Zu Qavıra da mı ki esta, mı nêda, voreka ya ki Qavıra. Zu Esker amê vake, ma zerare ve tu kerdo. 

Mı va ke, tu sene zerar kerdo?
Esker vake, ma Qavıra tu berda sare bırrna, vake, çıxaşi kerdenê na Qavıre?

Mı vake, hot miliyone kerdenê.
Va ke, ma çor miliyoni estê Xanıme ser, Xanıme ki nêgureto, vake, zuki nêzona, vake Yüzbaşi ki sıqı do ma, biarê goni kemê Eskeri vera. 

Mı va ke, sıma rê zehir ve zuqum vo! 

O huyiya, Kırmanc vi fıqare, mı va, tora dürri, yine rê zehir-zuqum vo. De nara ki huyino. Vake, “ma ameymi, vake, hama, sıma thol nêverdanê, sıma benê işkence, va ke”.

Xızır kena! 

Welê Alê Dewreşi: Tavi, tıfong erjiyo qa… Ez amune xevere oncia… Esker o vera şiyo, şiyo hereo, şiyê dina yene ra ke wedariyo bıraê mı vera bonu de rastê mı bi.

Bıraê mı (Qemerê Alê Dewreşi) pers kerd va ke, 

Weli?

Mı vake, ciko!

Qemer va ke, “Hesen Emeğ, va ke, Mıstefa, Memê Sımi, vake, yi berdê, ez ki nıka amune şine, ma wazenê, vake, seker-meker mıde, venge ra veyve de bêro bijêro şêro, vake ma şimê”. Mı ki vake, thoae fermanê ma veto, şêrê sıma, ez ita nêvine, meste yen. Neyse endi veng nêkerd şi. Şi, mend sıpede ra mı Xanıma ho ra va ke, nêre hal u mezal niya, ez nêson, a ki herediye va ke, esker yeno dano toro çi keno, va ke, so Qereqol, tu rusna ita, va bırusnê. Endi mı temey kerd va ke, gau bıvine gau naza de hêga ke naza uwe de zere ke.  Ez şüne, ez şüne o Çawuş dı-hire rey amo uza qatırê ho rê sımer berdo, çay sımıto, mı naskeno.
Mı nia da ke huyiya, vake, Veli Yeşil kata sona?
Yau mı vake, sebıkerine kata son, sıma emir do ez ki amune. Çawuş huyiya, va ke, mı evraqê tu werte ra guret çhêr kerd est vake, iye bini desinde sonde Eskeri gureti berdi, berdi işkence, vake, tu ki race so çê. Ez amune çê nafa ki amê vanê, ti ça made nêama?

Berdê koti işkence, Mamekiye de?

Welê Alê Dewreşi: Mamekiye de, Mamekiye de. Desınde ardê Qereqoli desınde ki berdê Mamekiye. Qemer ki şiyo dê are guretê berdê.

Nıka vanê, tu ça tey nêarda, heya, heni vane, tora vanê, tu ça tey nêşiya? 

Welê Alê Dewreşi: Heya mı ra vanê, tu ça ma de nêama,

Ma seviyo zu xeleşiyo wertê sıma ra 

Welê Alê Dewreşi: Nıka sıma mıra savanê! Mı ki mordem berdo xelesno.

Tavi 

Welê Alê Dewreşi: Endi tenê huyiyay, eke tene senık do ve puro, yalanız nu-mu cı nêdo. Tevera vınete domonu cıre berdo ewk kerdo, nêverdo, di roji bênun viye, ora têpiya heşt u desi roji tede vi, verdey ra amey vi. Ma çı siyaset di ba-bao! 

Vano, Wuşêni naskeno, Wuşêni, yau lazeke de rindo Wuşê, tercumanê mı.

Heya zof rındo Kuresızo

Welê Alê Dewreşi: Heya Kuresızo, arave ard va ke, Xanıme vana, su dawete ke biya ita. Eke seveta Qesu ra mı beno. Neyse arave ard, ma şimê a sewe, tavi ciniya ho Alamancıka amê destê mı guret toqa kerd, pers kerd vake, na niya vana, niya vana, ey cüav da cı. A sewe ez uza mendune, mordemek sıbede ra dı sey kağıte arde kerde cevê mı, va ke, eve Hesen u Wuşeni vo ke perey mı sero çinê. Yau mı va ke, ez nêcêni. Haq kêm meke ro zora kerdi cevê mı, vake, ekena tu herediya! Coka ro mı endi gureti. Eke vake, tu herediya. Mı va, ayv niyo! Yox yau Haq raji vo Lazek zof rındo.

Wuşen zof zere weso, hem ki hora huyino 

Welê Alê Dewreşi: Heya heya, ifada ke mı kêm dênê, ey vatenê, Hakimi ra vatenê

Heni riyê ho huyino 

Welê Alê Dewreşi: Ri wayıso, ri wayıso, teke ho çino. Mordomo rınd Haq cıre wayireni bıke ro. Mordemo rınd rındo, mordemê xıravın xıravıno. Ewru tu nao ita rında, gereke melmeket de vajime falan mordem rınd vi, hama ewk van yox, xêrê ho çine vi.

Tavi qesa raştiye gune vazo ro ison 

Welê Alê Dewreşi: Heya işte heniyo, rındeni rında, rındeni insanlığeni rında… 

Kêmerê Bımbareki ra cêri uza Xariğe cıra vatenê, Xariğe

Sıma ree ki qol est hetê Qızılkilisa (Nazmiye) hetê Qışle? 

Welê Alê Dewreşi: Heya ma şimê o heti, ma şimê Xariğe, Xariğe de xêle çey tede vi ez tora sevaji, Xariğe de naskerdoğê ma tede bi.

Sıma vêsa bi, şiyenê heniyo Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Vêsani vi ma şiyenê hama naskerdoğê ma tede bi. Zof rınd vi mordemeki. Yane riwalê mara yi bombalamışi kerdi yi Kêmerê Bımbareki nıka hen kerdo ke yê mıletê uzay yê Xariğe-Mariğe pêro cıra veti. Zof rınd vi mordemek.

Yane waxtê viren de ki sıma Qol est hetê Xariğe heniyo?  

Welê Alê Dewreşi: Ree ki ma şimê Xariğe, şimê Qızıl Kilisa (Nazimiye), şimê dewunê uzau ra feteliyenê, ma des serri Kou ra mendime ma feteliyenê, ma zu ca nêşiyenê, ma heni hore feteliyenê ca ve ca.

Sıma thoae şi zerê Xarpêti Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Zerê Xarpêti ma nêşimê, şimê Tafan Dere (Thafan Dere).

Tafan Dere? 

Welê Alê Dewreşi: Tafan Dere de ma kotimê vıreniya Kêwray

Sıma Qol estenê hete Xozati ki?

Welê Alê Dewreşi: Ma hetê Xozati şimê, şimê ça nêşimê ke, hetê Avacuğe, hetê Xozati, ma şimê, ma şiyenê, ma desi serri mendimê, koti vinetime, her cae ra çiyê ardenê ma.

Apo wertê sıma de Demenu ra qeyir kam bi? Tu vake zuyo Xırancık bi wertê made, zu ki Wusvu ve Rutu  ra kêsê bi? Apo  

Welê Alê Dewreşi: Wertê made zu Xırancık bi, zu ki di-hire teni Wusvu bi,

Heyderu ra kês bi wertê sima de? 

Welê Alê Dewreşi: Heyderu ra Xıdır Ağa wertê made vi o sıre de.

Kamiji Xidir Ağa? 

Welê Alê Dewreşi: Xıdır Agaê Xıdê Alê Hisme

Xızır kena?

Welê Alê Dewreşi: Heya,

O key wertê sıma de vi? 

Welê Alê Dewreşi: O honde ke, o serra vırene amê wertê ma, o honde ke wertê Qewga nêkotenê, niya lerzenê destê ho, eke kotenê wertê Qewga lerzena destê ho vêrdene ra,

Koti wertê sımade vi, Heyderu lewe de vi?

Welê Alê Dewreşi: Seyd Hese yi ki amey wertê made vi,

Xıdê Alê Hisme ke amê wertê sıma lewe de mordemê ho bi? 

Welê Alê Dewreşi: çor-phonç teney mordemê ho bi.

Kam lewê bi, namey yeno ra tu viri? 

Welê Alê Dewreşi: Dewa Tewnaşiye ra Lazê Tikmi di domanê Tikmi lewê de vi.
Bıraê hore vajine.

Dı domanê Tikmi vi, zu ki ewk ra Qemo Sur cıra vatenê,

Qemo Sur

Welê Alê Dewreşi: Qemeo Sur,

Khalo Şia tey vi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Khalo Şia rew amê

Rew amê! 

Welê Alê Dewreşi: Khalo Şia rew amê wertê ma. Ey Dewa Pardiye de wertê domanunê Heyderu de mane a Pardiye nêguretê, sewe yi Xalo mıno fıqare ve Khêkê Kêmaney ra berdi kışti, sola cıra vejiyo, dewe ra bıvejiyo..

Kam kışti yinu Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Zu Hesen Bulut kıst zu ki Memê İvê Qızi kışt.

Esti Kahlê Şia ser heniyo? 

Welê Alê Dewreşi: Heya, va ke, dewe ra tever vo, hama tever nêvi. 

Yi Bulut zof pise Apo! Çê İvê Qızi ke qefçılê.

Welê Alê Dewreşi: Ya, ya.  Hesen Bulut o 
Khêkê İvê Sey kıst. Memê İvê Qızi ki o kist, o Apê yinu kıst, o Xalê  mı kıst, o fıqare u neçar kıst. Hama zu laze de ho bi, tek zu lazê ho vi, ciniye domonu nêardenê, tek zu lazê ho bi, zu ki çêna biye, biye huske şiye, o lazê ho peê coy merd.

Xıdê Alê İsme hata key wertê sıma de mend Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Xıdê Alê Hisme dı serri wertê ma de vi, dı serri wertê made vi, waxto ke Qewğa nêkotenê destê ho lerzenê, niya kerdenê, mı hore yaraniye kerdenê, va, Xıdır Beg ayvo ça tıkena! Xıdê Alê Hisme, vatene, „wereza, ez nêtıken, va ke, heyecani ra yeno.“

Kam heni cıra vatenê Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Mı cıra vatene,

Xızır kena!

Welê Alê Dewreşi: Vatene, heyecani ra yeno, mı cıra Xalo vatene, çıke moa mı Heyderıza. Moa mı Çê Alê Wusê Naze ra viye.

Ey sevatenê, tı ke heni vatene?

Welê Alê Dewreşi: Huyine, yaraniye kerdene huyine, vatene, yê mı honde ke Qewga nêkun niya ro, mı ke nıka Qewga kerde lerzayisê destê mı beno vind. Eke haqiqati ra ke mordemek doğriye vano, heyecani ra ewk kerdene, destê ho lerzenê. 

Kokım vi o waxt Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Ya ya kokım vi mordemek, kokımê hene nêvi zof, yane hen rınd feteliyenê, rınd ewk çalım kerdenê,

O amê ave ra tesmil bi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Heya, Xıdê Alê İsmê  rew tesmil bi [3]

Heyderu de kami da pêro Apo? Wertê Heyderu de 

Welê Alê Dewreşi: Gos medê, Heyderu de domanunê Lazê Khalê Şiae dênê pêro. Zu ki dı domanê Qemê Sur bi, bıraê hore vaji, Lazede bıraê Qeme Suri ey amıka mı berdi vi, namê dey Hemed vi, Hemedê Qemê Suri, a zu ki lazê dey vi.

Kamiji Hemed Apo, namê khalikê ho ciko? 

Welê Alê Dewreşi: Bıraê Qemê Suri,

Bıraê Qemê Suri Hemed 

Welê Alê Dewreşi: Bıraê Qemê Sur Hemed, yi iste o zaman uza vi, peê coy eke tesmil bi, her kês hore perra şi, endi kês nêmend.

Çê Tikme ra kêşi da pêro? 

Welê Alê Dewreşi: Heya dı domanê Tikmê da pêro. Nıka weso, lazê Tikmi ra nıka zu weso

Çê Qemer Ağay ra kês da pêro Apo, na Qemê Sur çê Qemer Ağay ro heniyo?

Welê Alê Dewreşi: Qemer Ağa nê, pêrra ey ayre

Tamam zonon, Çê Qemer Agaê Heyderu ra kêşi dapêro? 

Welê Alê Dewreşi: Ça pêronêda, o Lazê Qemer Ağay ewk cıra kerd qanseri ra, o vınetae vi dênê pêro mordemek.

Ey da pêro? 

Welê Alê Dewreşi: Ey dapêro, hama peê coy qanser vi peê coy merd. Na herey merd. Hama laze de ho dukanciyo nıka Mamekiye de.

Zovi kami Heyderu ra da pêro? 

Welê Alê Dewreşi: Laze de ho itaro.

Zovi kam Heyderu ra da pêro Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Endi yi vi, kam pêrodo!

Hama zof nêvi heniyo? 

Welê Alê Dewreşi: Zof nêvi, zof nêvi

Jê Demenu zof ki nêvi 

Welê Alê Dewreşi: Demenu zofe yi senık vi. 

..................................................................


Wusvu ra made vi, hire teney têpiya Wusvu kisti. Amey vıreniye de vıneti, yi kışti.

Endi 37 ve 39 ra têpiya sıma Demenu tek mendi? 

Welê Alê Dewreşi: Endi ma tek mendimê.

Heyderu Meyderu ki tey çine vi?
Welê Alê Dewreşi: Nê kês çine vi

Khalê Şiae vanê, 45i de tesmil biyo! 

Welê Alê Dewreşi: Khalê Şiae rew tesmil bi vi,

Yi rew tesmil bi? 

Welê Alê Dewreşi: Yi rew tesmil bi,

Qemê Sur yi rew tesmil bi? 

Welê Alê Dewreşi: Qemo Sur merd,

Hama yi ki rew tesmil bi 

Welê Alê Dewreşi: Rew tesmil bi hama merd. Laze de bıray weso, Xidê Bak weso

Yane vajime hata peyniye de kês sımade nêmend? 

Welê Alê Dewreşi: Nê, nê kês made nêmend, hora ma tek mendimê

Sima Demenu mendi? 

Welê Alê Dewreşi: Ma Demenu mendimê, kês nêmend zovina. Her kês hore pısqiya şi, her kês hore şi,

Apo Alu ra kês pêro nêda?
Welê Alê Dewreşi: nê, nê

Tek zu mordemi ki pêro nêda?
Welê Alê Dewreşi: Alu ra qe hora kês pêro nêda, Alu pêro Qoruceni kerdenê

Qe kês pêro nêda Hukmati de?
Welê Alê Dewreşi: Nê, nê, yinu ra kêşi pêro nêda.

Arezu ra Apo?
Welê Alê Dewreşi: Qulê Oli kês pêro nêda. Zovina hora Demenu ve Heyderu dapêro.

Demenu, Heyderu zu ki Çê Sey Rızay sarê Ovacığe
Welê Alê Dewreşi: Endi yi vi, zovina kês çinê vi

Avasu vajime, Feratu
Welê Alê Dewreşi: Nê Avasu ra kês çine vi, zu mordemê ho wertê made vi, gosmede, çhêr nêvi

Hama yinê hetê hode da pêro?
Welê Alê Dewreşi: Dapêro hetê hode dapêro, yi rew tesmil bi vi, yi rew şi.

Yinê rew qırr kerdi?
Welê Alê Dewreşi: Yi rew qırr kerdi, mara ave 5 serri averi qırr kerdi

Derê Laçi ra ave yi 36 de 37da qırr kerdê
Welê Alê Dewreşi: Heya, heya yi rew qırr kerdi vi,

36i de hora Qafilê ke dota yenê Derê Laçi o waxt qırr kerdê
Welê Alê Dewreşi: Heya tamam o waxt yi qırr kerdi

Sıma ra dı serri aver qırr kenê
Welê Alê Dewreşi: Heya bırae mı, en peyniye de ma ve Heyderu ra mendimê. Tek-tuk Heyderu mend, a zu ki ma mendimê, zovina kês cine vi, ma ki niade ewk   nêkemê, ef amê, ameymê tesmil bimê, kês ki hurendiya hora nêlewna (surgın nêkerd), hora iye ke rew surgın kerd, surgın kerdê, iye ke surgın nêkerd, nae ke mend, tesmil bi, mılk da cı, yane heni cıre wayireni kerdê, ewk nêkerd. Endi peê coy ke niada ke tesela ninu ke kote, mılet amê, Mılê Pazapu amê, vake, „bêrê tesmil vê, vakê, Haq vo ke kês sımara thoae nêvano, Hukmat sıma ef keno, vano, ma yi qırr kerdi, yi ki kafiri yinê ki ma qırr kerdimê, thoae ewk çino, vake“. Ma endi ameymê tesmil bimê. Bava Xıdır ki muxtarê Paxi vi, mordemek zuyo Kuresız vi, ey ki vake, niya vakê, „verê coy çê Khalikê tu, vake, çêna İvraim Ağay zuye mı berde, zuye ki Hesen Ağaê Kêmerê Şiae berdê, vatenê, yinê mare tayinê hem eyrê potenê hem mıre photenê ardenê, vake, zu amê vake, çê Sılê Bazari de ke sone bene tanış, vake, nafa ki çê İvraimi bêrê nunê sımara bıwazê, vake, ma ameymê, vake, Hesen Ağay bıraen piyê tode vake, mı ki lazê ho est pêsa piyê tu, vake, endi ma amenê meskê roni dêmdêne ra cı, hemlik bıjêki, vatenê, dêmdêne ra cı, turaqo serte pendir, vano, ma endi nafa ki yi amenê vatenê, bara ma madê, ma nafa ki yemê. A iyiliğiya uzaya ez ho vira nêken Kêwra Weli ita vınde, vake, ala ez tu ve Demenu seken, vake, “

Apo na Qewga çutıri amê meyda, o waxt tu domon viya, hem ki tu wertê de viya,  Vırende Qewğa çutıri sıfte biye
Welê Alê Dewreşi: Nê yau nıka Qewğa çıva viye, vırende Pırd (Korpi) na serê çhem de. Na cêrê Marçigi uza Korpi na ser.

Pırdo xırave de
Welê Alê Dewreşi: Heya. -Besera- ciniya Silê Hemi [9] ki vake ke, -domonê ho cênci vi-, vake, “nıka ke Esker koti wertê ma, vake, domonunê mı benê Eskeriye, vake, o Pırd (Korpi) bıvêsnê. ”

Ciniya Silê Hemi, kamiji Silê Hemi? Ae vake, Xatuna de gırse viya? Yane qesê ho wertê Aşıre de ewk vi?
Welê Alê Dewreşi: Ciniya Silê Hemi vake, heya Xatuna gırsê viyê, qesê ho wertê aşıre de bargırani vi. Ciniya Silê Hemi, Mirzali (Mirzê Silê Hemi) lazê dao

Heya moa Mirzali
Welê Alê Dewreşi: Heya moa Mirzali, yi ki dı-hire teney bi topi Çê Alê Heşi yi amê pêsêr, bi topi vake, beno!, vake, nêbeno! Yine ki vake, ya! yê ma her kêşi ki eskerê ma esto, vake, sonê Eskeriye. Şi Pırd vêsna. Korpi ke vêsna,

Pırd(Korpi) kami vêsna Apo? Aşıru pêro piya vêsna?
Welê Alê Dewreşi: Nê, nê, Demenu çor tenê Demenu vêsna, Mirzê Silê Hemi, Soê Murtê Heşi vi, Wusê Murtê Heşi vi yi hire tenu Korpi vêsna.

Hire tenu Xızır kena!
Welê Alê Dewreşi: Hire mordemu o Korpi vêsna, a o Korpi sero gıno hurê, vake, Hukmati têpiya Korpi na ser, nao ke na ewk de no ve seri o vi. Na ser niada ke tey carê nêvinenê, Esker qeleviya wertê, Esker ke qeleviya werte nafa Eskeriye rê kês nêwast, nafa ki Esker vake, „Korpi vêsno, vake, ma gere ke qırr kerimê!“. O riwalê yi Korpi ra na hondê mılet, riwalê yi daru ra qırr kerd. 

Peki Esker ke Korpi ra amê na het, amê naver, mıletê ma dapêro Apo? Aşıru dapêro?
Welê Alê Dewreşi: Yau nê, nê, mılet, Esker hona nêamo, hona bas nêkerdo, Esker hona naver nêvışiyo o sıre de, hona hetê Paxi de hetê Mazgêrdi de ro Esker. O Korpi herey yane na ser, yane bas nêkerd ke Esker naverdi de şêro. Seke çêrani esti ser, vêsnay ha.

Peki Apo vanê ke, Esker ke yeno Marçıg o waxt Aşıri vajime Wusvu, Demenu ve –Heyderu- reê pêro piya danê pêro
Welê Alê Dewreşi: Yau nê nê, kam vano, o zuro. Wusvu ra hire mordemi made vi. Wusvu kês made çine vi.

Ora ave ki pêro nêdo heniyo?
Welê Alê Dewreşi: Nê, nê, nê. Niade nıka Qereqol. amê ave şi ve Wusvu de, Qereqol şi Tulık de vırast. En sıfte ke amê şi uza, Wusvu vake, “mestê yê sıma ki niya ro, namusê sıma ki wertê de sono, ça niya vêng nêkenê! ”.
Têde Demenu Wusvu heni ewk kerdi zu serva Pırd (Korpi) zu ki serva Qereqol.
Qereqol ke amê şi wertê Wusvu, nafa ki dı serri ra têpiya Qereqol uza vi, hire serri ra têpiya Qereqol vırast. Nafa ki vake, “nıka Esker ke amê ita, mestê yeno wertê sıma, namusê ma werte de sono”

Esker erjiyo cinü, heniyo, qarsê cinü bi?
Welê Alê Dewreşi: Tavi, vatenê. Nê o waxt nêbiyenê, Esker ke amê tavi beno vatenê o zaman.

Wusvu vake?
Welê Alê Dewreşi: Heya. Qereqol wertê Wusvu de vi, tavi, dêma ke Esker sekerdi vi..., endi cinu ra qesey vati vi.., sekerdê nêzon. Yinê heni vatenê. [10] Ma vatenê Esker yeno ho keno qayımi, işte namus werte de sono, çêney estê niya peê coy yinê heni qesey kerd. Hire teney -Wusvu- amey koti ra ma. Lazê Memê Doti vatenê, zu ki lazê kami vatenê nêzon o ve piyê hora ki amey, waa ho ki ardê, waa ki Welê Hemê Mili uza gureti vi.

Amey ke pêro de?
Welê Alê Dewreşi: Heya amey ke pêrodê.

Qarar da vake, damê pêro
Welê Alê Dewreşi: Tamam, waa ki ardê, a dê Welê Hemê Mili. A raa ke mı eyde dapêro, a cınıke uza kışiyê, zu ki çêna Apê mı kışiyê, zu ki a kışiyê. Hen ve o tore, o tore, tede biyê gırse, biyê gırse, Heyderu ki vake niya beno, Wusvu ki vake niya beno. A pêro ewkê -seveve- Wusvu ra o Qereqol hen kerd ha!

Vaze, vaze meterse Apo! Ma her kês zoneno na ‘Qese’. Wusvu yi eve ho ki vanê, Apo meterse
Welê Alê Dewreşi: Ez mordemê terşi niyo,

Tavi
Welê Alê Dewreşi: Ti şiya savana

De peki vake, o waxt ora têpiya Demenu est Qereqolê Tulik ser
Welê Alê Dewreşi: Tamam est ser Qereqol ki dard wê, Qereqol şi.

Vêsna
Welê Alê Dewreşi: Qereqol şi, Eskerê newe ardi, Halayi newe ardi, her taraf de Halayi kerdi cı,

Vanê o waxt Heyderu ve Demenu ra serê Gomemişi ra esto Paxi ser vêsno
Welê Alê Dewreşi: Heya

Heyderu ve Demenu vêsna heniyo Apo?
Welê Alê Dewreşi: Heya Heyderu ve Demenu ra Qereqolê Paxi dardi wê, Qereolê yê Mazgêrdi dardi wê, yê Tulıki dard wê, Qereqol zof dard wê. Mamekiye (Tunceli) de çine vi o sıre de Qereqol. Mamekiye qeytan Qereqol çine vi. Yalanız zu Mılê Pazapuni tede ewk kerd ra zu ki Rayverê ma tede duka kerdi vê ra yi hurdinê. O peê coy endi Esker ke amê bi qolınd, her taraf de ke amê hona endi amê uza -Mamekiye-

Amê Mamekiye?
Welê Alê Dewreşi: Heya heya.

Yane sima est ser, Qereqol dard wê berdi?
Welê Alê Dewreşi: Heya işte. O sıre de ki ewk kerd.

Dıma oncia amêy
Welê Alê Dewreşi: Peê coy Qereqol bi sılxeti, endi Esker zof amê, esker zof kerd qolınd, kerd qolınd, iye ke tey dapêro tavi taê şi, tae ki hama Esker zof qırr kerd. Esker zof qırr kerd

Zof qirr kerd Apo heniyo?
Welê Alê Dewreşi: Zof Esker qırr kerd. Dı Halayi hora Derê Laçi de qırr kerdi. Dı Halayi hora uza maf kerdi. Endi ae ke vişt(20), hiris(30), se(100) yine ki mevaze yane, yi Halayi

Tu vana hêfê ho gureto mıleti, heniyo Apo?
Welê Alê Dewreşi: Hêfê ho gureto, hêfê gureto, hama têpiya ajiyê zora, ajiya bıray, ajiya wae, ajiya moa, ajiya pi zora…endi sekena vêrde ra şiye..

Nê hondae ke vame, peki Apo zu ki vanê, na Aşıru wertê hode cêmat kerdo, xevera tu o qesa ra esta?
Welê Alê Dewreşi: Yau cemat kerd, hama cemat çıtur kerd, kerd ke mesela her kês hudutê hode Esker wertê ho meverdo. Her kês!

Key kerdo o cemat?
Welê Alê Dewreşi: O Cemat hona 38i çine vi kerd.

36i kerdo heniyo?
Welê Alê Dewreşi: Heya, o zaman 38i ra ave vi.

Heya 38i ra ave vi, koti kerdo xevera tu esta Apo?
Welê Alê Dewreşi: Marçig de Hesen Ağaê ma Dewa Sahar de vi, Sahar haniyo coro Marçigi de ro. İste Hesen Ağa, Ağa vi,  pilê Aşirê vi,  yi pilê Aşiru uza kerdi top.

Kamiji Asiri amey vi, zonena?
Welê Alê Dewreşi: Her Aşire ra ki amey vi

Kamiji mesela vajime
Welê Alê Dewreşi: Aşira Kêçelu, Lolu, efendim Heyderu, yê Wusvu pilê ho amê Qemer Ağaê Wusvu yi, Fındıq Ağa, Paxi ra ki yi çê İvraim Ağay amêy, çê Khêki Ağay amey vi,

Çê Suru ra Apo?
Welê Alê Dewreşi: Yi Aşira Surunê. Her Aşire ra

Kuresu ra amey Apo?
Welê Alê Dewreşi: Amey, Kuresu ra ki amey vi,

Alu ra hama nêamey, heniyo?
Welê Alê Dewreşi: Alu ra nêamey vi kês. Memê Phiti [11] Memê Phıti ame, Memê Phıti ki hora goniya mıleti werdenê.

O ki amê? Cemat de o ki bi
Welê Alê Dewreşi: O sıre de amê, hora kês eyra nêvato, o amo gosdano, ala savanê, sekenê, o uzay ra gore amo, o zovi nêamenê. Kês ey nêwasti. Yane Hesen Ağay kami ra ke vatenê, yi amenê. Pir amenê, nae ke qesê ho pere kerdenê, yi amenê, iye ke cêncê ho jêde vi, yi amenê.

Arezu ki amey Apo?
Welê Alê Dewreşi: Ameyvi, Arezu ki amey vi,

Peki o cemat de sevi Apo, xevera tu esta, tu thoae hesno?
Welê Alê Dewreşi: Yau, mı hen honde ke pêser amaene hesna, zovina ez nêşüne, tora savajine.

Heya tamam tu nêşiya, hama tu çı hesna, seveta yê Cemati? çutır qesey kerdo, sevato!
Welê Alê Dewreşi: Tayinê vato ke, “ma besenekemê Hukmati de sare bioncimê”, tayinê ki vato, “ma ça Hukmati de sarê nêoncimê, Hukmati ki jê ma niyo. Yê ma ki çhekiye, yê dey ki çhekiyê”. Tayinê ki heni vato, nata-bota zumini fetelno, a na Pırd-Mırd (Korpi-Morpi) yanê yinê vato ke, mıletê vıren(-Khan-)  vato, “Pırd (Korpi) bıvêsnê Esker bese nêkeno Pırd bıvırazo”. Pırd vêsna. Mıletê vıren vato, “Qereqol vato, bıvêsnê, Qereqol besenêkenê bıvırazê” A hire-çor Qereqoli vêsnay peê coy Esker kerd qolınd(-jêde-) dina guretê

Yane o cemati ra dıme Qereqol vêsnay heniyo?
Welê Alê Dewreşi: Tavi cemati ra dıme

Cemati ra dıme Qereqol vêsnay?
Welê Alê Dewreşi: Her çi cemati ra têpiya vi. Verê coy cemat vi.

Zu ki Apo ave ra yenê na sarê ma xapnenê Çheku kenê top, o keyo, cemati ra avo yaki cemati ra dımo?
Welê Alê Dewreşi: O Cemati ra avê hen kerd, cemati ra xêle serri ave hen kerd, çheki kerdi topi berdê

Kot Apo koti Çheku kenê top?
Welê Alê Dewreşi: Yau kote ra cı dewu ra vatenê, “Esker yeno, vatenê, çheku topke rê tey damê pêro. Caê ke çhek çinê, kamiji dewe de ke çhek çine, çhek dênê cı. Dewa ke çhek tede çinê, çhek dênê a dewe”

Nê, nê ez van ke, Hukmat amo, vato, ma haqa sıma damê sıma, sıma Eskeriye ra tersenê, tek ses asmi Eskeriye bıke rê. Hama çhekunê ho bıde rê. Her zu, zu çhekê bıde ro.
Welê Alê Dewreşi: İste o heni hora duvara, Mıleti çheki hora tesmilê cı kerd vi. Tesmil kerdi vi, çhek tesmil kerdi vi.

Ave ra cheki tesmil kerdi vi Apo?
Welê Alê Dewreşi: Çheki tesmil kerdi vi

Mamekiye ra tesmil kerdi vi Apo?
Welê Alê Dewreşi: Heya Mamekiye de tesmil kerdi vi. Hona sıfte Esker yeno Mamekiye o waxt mıleti endi cheki tesmil kerdi. Esker jê tu vati vi, “sıma Eskeriye ra tersenê, sıma çhekunê ho made, ma sıma Eskeriye nêbemê, hora vake, bıne ra sıma nêbemê. Peê coy o Qanun vet.”

Vato, sıima rê rau virazemê, mektevu virazemê, 
Welê Alê Dewreşi: Heya, heya, heya

O cemati ra aveo Apo heniyo?
Welê Alê Dewreşi: O cemati ra ave vi.

Zu ki Apo hetê Sey Rıizay de cematê kenê, eyra tu thoae çciyê henê hesna?
Welê Alê Dewreşi: Yau Sey Rıza, Sey Rıza mordemek kokım vi, uza yi rew tesmil bi vi,

Yane vanê ke Aşır vırende uza yenê top
Welê Alê Dewreşi: Uza verê coy ayre, o verê coy ez nêşüne. Qesey kerd, vakê,

Yanê vana nu cematê dıyino! Uyo ke tı vana Hesen Ağaê Demenu kerdo top. Avera uza ra zuyena cemati kerdo?
Welê Alê Dewreşi: Heya, o cemat hetê Xozati de kerdo

Qarar gureto vato, her kês hetê hode puro de ro, Esker zerê meke ro!
Welê Alê Dewreşi: Tamam, hetê İksori de, hetê Horane de, hetê Merxoy de, yinu o hetê de cematê ho kerdo, tavi.

Hama Aşırê ma ki itara siyê!
Welê Alê Dewreşi: Aşıri tek-tuk şi vi. Tek Cıvê Khêji şi vi, bıraê hore vajine, ewk şi, Qemerê Sılemanê Bazari apê mıno, o şi vi. Nae ke tenê ewk vi, pil vi, Cıvrail Ağa (Arekiye ra) şi vi. Lazê Cıvrail Ağay ra zu şi vi, ha işte...

Heyderu ra kês şiyo Apo?
Welê Alê Dewreşi: Dadese teney şi vi, herhalde Heyderu ra domanê ewk şi vi, namê uzay şi ma vira, Rosnage de, Rosnage de..

Qemer Ağa?
Welê Alê Dewreşi: Rosnagê ra Qemer Ağa şi vi, piyê yi Wuşêno ke qor cıra kerdi vi, piyê dey şi vi, Qemer Ağaê Rosnage, iste dı-hire teney şi vi Heyderu ra, hire-çor mordemi şi vi. Uza ewk kerdi vi, çı tore, çıtur qesey kenê sekenê, yinê peê coy hetê hode tıfong nêest.

Kam nêest Apo?
Welê Alê Dewreşi: Hetê Xozati de, yi hetu de tıfong nêest. Na heti de tıfong erjiya, do heti de herey herey serre dı serri ra têpiya amey, dı-hire mordemi tey amey hetê ma, yi Seyd Hese yi amey hetê ma, iste yi ki qırr kerdi, Cê Seyd Hesê yinê butu qırr kerdi, tek mendi ardi wertê ma. Uza serre dı serri ki wertê made dapêro, hama Seyd Hese çher vi mordemek, qe ters-mers nêzonê. Seyd Heseni teyniya zu Halaiye qırr kerdenê, werte ra vejiyenê. O cao ke yi qırr kerdi dewe ra veti, uza peê coy niade ke Hermeti taê berdê, teww...dürbün onceno ke, rae Eskeri esta aede niadano ke, a rae sero vındeno ke Hermeti hire sate ra têpiya oncia hae uza de rê, endi sebıke ro, besenêkeno ewk bıke ro. Uza ewk nêkeno, hama Eskero ke dormê bonu de ro, Seyd Hese yeno dormê yinu, ey a rae o Esker maf kerdi vi. Seyd Heseni ki vake, „mı xêle çheki bırra darde wê“ Hama kês nêdi..

Kês ser nêşi
Welê Alê Dewreşi: Wusvu o kist. Dewa Tulik ra Memê Ağê [12] Seyd Hese ve  Hesê Khali ra kıst. Alê Hesê Khali cınêviya vi, hem Qolbaşi vi, hem Çarxbaşı vi, hem ki qesê ho pere kerdenê

Kam Apo?
Welê Alê Dewreşi: Seyd Hese ve Hesê Khali ra

Kam yi kışti Apo?
Welê Alê Dewreşi: Memê Ağê kişti Wusvu de

Wusvu ra
Welê Alê Dewreşi: Ninu nıka nêzono, nasnêkerdo fiqare

Xızır kena?
Welê Alê Dewreşi: Haq vo, nasnêkerdo

Milis viyo?
Welê Alê Dewreşi: Milis vi, ya

Yane herey kısto heniyo?
Welê Alê Dewreşi: Memê Ağê milis nêvi, tey Kêwraeni va, tey Mıhemed va, Memê Ağe vake, “bê rê nu dan sima, o ve Seyd Hese, Lazê Hesê Khali ra”

Avasız vi
Welê Alê Dewreşi: Seyd Hese Avasız vi. Lazê Hesê Khalê Gonci Demeniz vi, şi uza çê Kewraê ho Memê Ağe, şi uza, perey ve zerni -Seyd Hese ve Hesê Khali- de tey  benê. Wendisê Memê Ağe biyo, vati vi, “çewres(40) teneke genim dan ve sıma”. Seyd Hesê ve Hesê Khali ra “Çhekê”(=Dolar) pere da ci. Memê Ağe  perey day wendenê zuyê werte ra guretê. Ez (Welê Alê Dewresi) ki tey vine. Memê Ağe zuyê werte ra gurete, ey vake, zuyena bijê, diyinê binu bijê, Memê Ağe vake, “nê, vake, na mıre besa, ez jêdê nêcen, vake”. Çheke=(Dolar) viya yox ro ke! hay a rozê iye ke…

Tu vake, „Çheke“?
Welê Alê Dewreşi: Çheka perru viyê

Çheka peru çıka Apo?
Welê Alê Dewreşi: Çheke nıka hire sey (300) çor sey(400) milone kena

Dolara
Welê Alê Dewreşi: Dolar vi

Piyê mı ki vake
Welê Alê Dewreşi: Heya Dolar vi

Yinu ni Çheki koti diyê Apo, koti guret?
Welê Alê Dewreşi: Yau ma şimê caê çê thola kemê, çê Üsküncü cıra vatenê, ez nêzon..

Tu ki tede viya Apo?
Welê Alê Dewreşi: Yau ez ki tede vine,

Weee, piyê  mı na qesê mıra vake, perê „Çheki“ cıra vanê
Welê Alê Dewreşi: Ma ardi barê kerdi,

Perê Çheki vanê, heniyo?
Welê Alê Dewreşi: Heya, perê Çheke cıra vanê

Ala vaze Apo, sanıka Çheke vaze
Welê Alê Dewreşi:  Perê Çheke Zuyê gurete, zuyê gurete

Kami gurete?
Welê Alê Dewreşi: Memê Ağe uyo ke yinu kıseno, yinê vake, Kêwra zuyena bıjê. Memê Ağe vake, „nê, nê vake, na besa, çewres (40) teneke gênim dan ve sıma, na besa mıre“ Yine vake, „Haq kena zuyena bijê“

Perê Hemilkanê (=Amerika) vi Apo yi?
Welê Alê Dewreşi: Heya perê Hemilkan vi

Perê Çheke vanê
Welê Alê Dewreşi: Made Çheke vanê, tavi Dolaro, o zaman Dolar vi.
Neyse ewk kerdi, Memê Ağe vake, “so vake, mıra vake, tı tever ve so, vake”.
Ciniyê tey niadana, vana, “Hêfê na mordemu ke kunê bınê têli”. Yi ki famkenê ke ma kısenê. Hesê Khalê Gonci ki vano, „kam ke ma kıseno, goyna ma, goyna yê Des u Di Yimamuna “...

(Hona devam keno…)

İsmail Kılıç 

==============================

[1] Wuşênê Xıdırê Qemeri ke sono Mazgêrdi de tesmil beno, uza benê erzenê hepısê Mazgêrdi. Hepıste cıre heqeret u neqiyê kenê, endi dora astê yê Wuşênê Xıdırê Qemeri damısê na heqeretê zalumunê Tırku nêbeno, mordemo ke hepısê Mazgêrdi de cıre şiasetu neqiyê kerda, sonde sewe lete de cêno yi mordemeki pulesneno orğani ro, adır nano pa vêsneno, hepısê Mazgêrdi ki pa-vêsneno. Na mesele ra dıme ki Mudurê hepısê Mazgêrdi telefon keno, vano, hal u mezal niya, niya kerdo, dote ra emır amo, vato, berê Xarpêti de mıleti topkerê verê çımunê mıleti de era dare erze rê. Peê coy Wuşênê Xıdırê Qemeri benê Xarpêti de mıleti kenê top, uza erzenê ra Dar-Ağaciye...

[2] Mıstefaê Lazê Hemê Mirzê Sili waxto ke Demenu ve Heyderu benê Marçig de qırr kenê, uza bınê meyıtu ra dırvetın xeleşino. Qırr kerdena Marçıgi ra tek dı mordemi dırvetın xeleşinê, zu Welê Alê Dewreşiyo, zu ki Lazê Hemê Mirzê Sili – Mıstefao [13]
 
Cao ke Marçıg de mılet qırr kerdo VIDEO Saadê 38i Lazê İvraimê Silê Hemi - Süleyman Kılıc qeseykeno, Çıme: Xıdır Munzur

[3] Waxto ke Xıdê Alê İsme yeno tesmil beno, dıma ra ki hermeta İvraimê Silê Hemi Melek Xanıme [4] ve hire domanunê ho ra Besere [5], Sılema [6] ve Yemose [7] piya yena tesmil bena.

[4] Saadê Tertelê 38i Melek Xanıme qeseykena,
Link:

www.mamekiye.de/08/1118175669/1118269542/index_html

[5] Besere çêna Melek Xanıme ki Dewa Peê Vıli de mırena
[6] Saadê Tertelê 38i Silemanê Lazê İvraimê Silê Hemi[8] qeseykeno, 
Link: 

http://mamekiye.de/08/1118175669/1118272094/index_html

[7] Yemosa cêna Melek Xanime hona Mamekiye de wesiya ho ramena.

[8] Lazê Sılê Suri - İsmail ve İvraimê Silê Hemi ki piya tertelê 38i de kışinê.

[9] Ciniya Silê Hemi namê ho Besere bena, Besere Dewa Hêgao Pili ra waa Hemê Mirzê Sili beno, moa Mirzê Silê Hemiya. Tertelê 38i ra têpiya Dewa Ambar de mırenê, mezela ho ki Ambar de ra. Wesiya ho kerda vato, “ma berê hardê Demenu de weda rê”.
 
[10] Serva Qereqolê werte Wusvu qesey kerdena yê Saadê 38i Qemerê Civrailê Khêji gosde rê.
Qemerê Cıvrailê Khêji: ...Peê coy Wusvu amey Demenu de gêrê ho kerd vakê, vake, „Qereqolê wertê ma hereket keno“, vake, „Başçavuş, “ yane na qesê vatenê nino, vajine... „Seveve ho ki Wusvu vi, Qereqol ardê wertê ho vere coy“, dıma ki vakê, “ Çavuş dest esto Xanımanê Agaê ma”. Wusvu vakê, „Dest esto ciniya Xıdır Ağay, ciniya Xıdır Ağay berda. Xıdır Ağaê  Lazê Usxan Ağay“...
Usvu vake, xanıma Ağaê ma, falan-falan Ağay, vakê, Çavuş berda leê ho, vake, eve zor berda leê ho.
Eke niya va, ma va, “ekena damê pu ro! Wusvu ki, Aşıri ki qesê ho kerd zu, vake, damê puro”. Hama cınıka ke semte vi ye, veyvıka ke semte vi ye, ma niadane ke çhımê ho tede ro, eve peru, eve xapnênê, eve zor herekêto nianê kerd, eke hereketo nianê kerd, Wusvu amey, Heyderu amey, ma qesê ho kerd zu. Verê coy ma hire aşıru qesê ho kerd zu. Ma hire aşıru kerd zu, vake, “damê puro. Demenu, Heyderu ’ve Usvu. Amey, ma piya sondi wend, seke Esker amê Wusvu kote ra Eskeri ver...”

[11] Memê Phıti, Aşıra Alu ra lazê Phıtê Mılê Wuşêniyo, dewa Peê Vıli rao. Serva miliseni dewleta Tırki Madalya dave cı. Waxto ke pilê Demenu Hesen Aga Asıru davet keno Sahar de wertê hode cemat kenê, Memê Phıti ki –bêdavete- na cêmati de beno, serva Dewlete Evraq keno top, ra riwali ra amo na cêmatê Asıru, kês ey davete nêkerdi vi.
Waxto ke Des-u-dı (12) milisê Kırmancu kora Besa Şiae heşiri cênê, Besa Şiae remena xeleşina, o taw Memê Phıti peyra nano pa, bojiyê de bena dırvetın, Cıvê Khêji eve dırıke ve şilanu dırveta Besa Şiae melem keno bena wes. Pilê Demenu ra yê Cıvê Khêji mekemê Xarpêti de ceza idam danê cı, hama hervê Wurışi yê Pulê-Muriye de beratê ho beno, na sevevi ra dardê nêkene. Hama Maqbuze ke Memê Phıti Cıvê Khêji sero gurete, Demenu sero gurete, ni bene seveve yê surgun u kıstena Cıvê Khêji. Cıvrailê Khêji surgun kenê peecoy ki hepıste eve derjênu axu sanenê cı kısene.

[12] ...Dewa Tulıki ra ciniya Memê Ağe, tey niadana, vana, “Hêfê na mordemu ke kunê bınê têli”. Yi -Seyd Hese ve Hesê Khali- famkenê ke ma kısenê. Hesê Khalê Gonci ki vano, „kam ke ma kıseno, goyna ma, goyna yê Des u Dı Yimamuna“.

[13] Saadê Tertelê 38i Mıstefaê Lazê Hemê Mirzê Sili qesey keno. 
Link:

www.mamekiye.de/08/1118175669/1175278480/index_html

......................................................................



WELÊ ALÊ DEWREŞİ 38i SERO QESEY KENO [3]



  İsmail Kılıç

WELİYÊ ALİYÊ DEWREŞİ - TORNÊ SILEMANÊ BAZARİ - 38i SERO QESEY KENO [3

Arşivê Çê Weliyê Aliyê Dewreşi - Tornê Sılemanê Bazari
Ca: Alamanya
Tarığ: 1995
Saadê Tertelê 38i Welê Alê Dewresi
Çhıme: Süleyman Özmen
Link: 
http://www.mamekiye.de/08/1142521882/index_html

Apo tu qalê Hesê Gêwe kerd, vake Hesê Gêwe!
Welê Alê Dewreşi: Hesê Gêwe![1] Mığarê Laci niya gırsa yane Kêmera de gırse ki verde ra, topi tede kar nêkeno. Mıgare ki o corde, sero dê esto hama çêvere ho ki tengo, eke şi zere ki endi zerê ho ki gırso yane jê na oda gırso, daha jêde gırso, jêde dergo. A yi hurdemanê sonê uza, Lazê Cıvrail Ağay Wuşe[2], Hesê Gêwe ve ewk.

Apo Lazê Cıvrail Ağay ra kamıji?
Welê Alê Dewreşi: Lazê Cıvrail[3] Ağay Wuşê

Wuşê!
Welê Alê Dewreşi: Yi sonê uza a Mığera, zu cinikê[4] “Moa Yivısê Sey Khali” wes manena, woxto ke Esker niadanê ke Mığera Laçi guretê, çıke mığare ra bi tever mılet, endi mığare ra bi tever, hermeti jêdê tede kışiay yane, Qemerê Heseni [5] tede kışiya [6]

Hama mıleto bini sodır rew Mığare ra benê tever sone!
Welê Alê Dewreşi: Heya, endi bi tever, ma endi bimê tever somê endi, somê hama, a cinıke „Moa Yivısê Sey Khali“ ma vamê belkia merda. A rae zof kışiay uza Lona Laçi de. Qemerê Heseni kışiya, zofi hermeti kışay uza, ma vake merda. Waxto ke Esker endi ewk keno, di roji ra têpiya niadano ke kês tede -Lona Laçi de- çino, dürbün onceno ewk keno, Esker niya niadano, yane rae hen jêde tede gırsê çina, zu rae de karê sona cı, tek zu kare. Esker sono, sono -leê a cinıke- ke hona wesa, pers keno vano, “na mılet kata şi”.  Cinıke -“Moa Yivısê Sey Khali”- ki vana, “nêzon mılet şi, hama kata şi nêzon, vana, na Mığareo ke na sero, vana, heftê qedino endi Esker keno saê, heftê qedino tam, heftê qedino vana, na Mığareo ke na sero, vana, hire-çor teney hae şiyê uza rê!”. Esker perskeno, vano, eve çheki? Cinıke vana, ya. Esker hen ho dano wê, Eskero bin yeno hetê naymi, dı teney hire teney manenê, vanê, bêrê tesmil vê!, milisi ki tey beno, milisi vano, “bıraê mı vano, sıma nae doskerdê, bêrê tesmil vê!”. Endi heftê qediyo -uza mığera de- gêst de mendê, têst de mendê, endi yenê, yenê tesmil benê. Tesmil benê, benê ewk kenê işte, benê endi şiasete ro cı kenê,
 
Hesê Gêwe yinu rê heya?
Welê Alê Dewreşi: Heya, benê ve şiasetu cı kenê, berdi vi dımê Goligu ra gıre day vi, yi Hesê Gêwe ve Wuşenê Lazê Cıvraili rê zof şiaseti kerdi vi. Berdi ve Ozez-Avdeli ra dımê Goligu ra gıreday vi, onti berdi ve Ozez-Avdeli.

Apo vanê, Hesê Gêwe ra vato, vanê,  “tu çond teney Eskeri kıstê?”
Welê Alê Dewreşi: Yau, tavi vato, ey vato, “mı zof kıstê, mı zof kıstê, ez nêxeleşine rê amune, ez amune, xeleşiyene ra nêamune, endi dara mı aste, dara mı asta ez amune ke mı bıkısê, yani endi ewk ke rê, ey endi vati vi. Hesenê Gêwere heve ve heve vati vi, mı Esker hondê ho qırr kerd, Hesenê Gêwere vati vi “mı hêfê bıraê ho guret, hêfê moa ho guret, hêfê domanunê ho guret, mı hêfê tayinê ki sero pa guret, sıma ki mı sekenê bıke rê!”

Eve kamıji bêçıkê napa, bêçikê cıra kerda, xağ ve xaği cıra kerdê… 
Welê Alê Dewreşi: …yi berdi zof şiaset ve cı kerdi vi… -xağ ve xaği cıra kerdê-…

Qewga vırene de Derê Laçi de Yivısê Seay Khali ve Hesê Gêwe piya danê pêro, heniyo Apo?
Welê Alê Dewreşi: Heya, o waxt yi piya vi, o waxt yi piya dênê pêro.

Yivısê Sey Khali uza kısenê, Hesê Gêwe ki benê Alaiye de kısenê.
Welê Alê Dewreşi: Heya tamam, işte o ke uza kıst, Yivıs ke uza kıst, endi bi axmê. O Yivıs kote ra qelfê zu. O Hesê Gêwe ki kote ra qelfê zu. Endi hurdimena zu qelfe de vi, yi  Yivısê Sey Khali ve Hesenê Gêwere zu qelfe de vi, yi ağmê bi. Na peê coy niada ke Hesenê Gêwere ki berd ewk kerd, Yivısê Say Khali ki hen şi, endi Gaçarê Demenu Qıleşiye ra!”, yane endi xêr nêmend, Hemê Cıvê Khêji mend, Sılê Phıt mend, apê mı Qemer mend, Qemerê Sılê Bazari. O sıre de apê mı ki kışiya, tesmil bivi, endi kês nêvınet. Apê mı Qemer reê amê ke tesmil vo, niajiniya mı viye, ez vine zu ki apê mı vi, vake, somê tesmil bemê. Rayverê ma Hesenê Hemedê Khali dewa Hopıke de ro, ma şimê çê dey, vakê, apê mıra vake, „Qemer!, ero bê tesmil vê, evraqê to mı dê wendenê, thoae tede çino, bê tesmil vê“. Mamekiye de en sıfte dukanê dey bi, o taw Esker Mamekiye de çine vi, dukani zovina çine vi.  Ma ameymê, kotimê verê dewa Kurvaki ma uza tene vınderi mê herey şimê, ma niada ke Hemê Cıvê Khêji hao ma dıma amê, gına ve lıngunê Apê mı, gına ve destunê Apê mı, vake, „tıke nıka şiya, vake, çê de made xêr nêmaneno, butu tesmil benê“. Ma şimê zu sare nêmend kışiya, taxmine mıra zu sere mend kışiya

Kam Apo?
Welê Alê Dewreşi: Apê mı Qemerê Sılê Bazari .

Apê tu?
Welê Alê Dewreşi: Heya

Uyo ke ewk -Hemê Cıvê Khêji- ciniya dey gureti vi ?
Welê Alê Dewreşi: Heya, a hona wesa.

Apo taê qesu ez dı rey hire rey persken, qusır de nia mede.
Welê Alê Dewreşi: Heya a hona wesa.

Dêma ke Laçi dı qewğaê girşi biye. Qewğa vıren de Yivıs biyo, Hesê Gêwe biyo, zovina kam biyo Apo?
Welê Alê Dewreşi: Tamam Sılê Phıt yi sılxeti vi, sılxeti vi, pêro piya bi

Yi ki ave uza viye, Sılê Phıt yi ki averi uza viyê?
Welê Alê Dewreşi: Yi ki uza viyê, a sıre de yi ki uza vi. Ma cêr restenê pê, Esker ke koti sılxeti vi, ma restenê pê. Esker ke seyrek-seyrek vi, her kês hore şiyenê,

Yinu ki zof qırrr kerd Apo?
Welê Alê Dewreşi: Yau hêfê tu!

Yivısê Sey Khali yinu averi ra?
Welê Alê Dewreşi: Ma ça qırr nêke rê ke!

Hama sıma a Alaiye dıma qırr kerde sıma?
Welê Alê Dewreşi: A Alaiye dıma qırr kerdê, oncia ki..

Piyê mi vano, “tek zu ki cıra nêxeleşiyo Alaiye ra”
Welê Alê Dewreşi: A Alaiye ra tek zu nêxeleşiya.

Peki a qewğa dıyine Apo?
Welê Alê Dewreşi: A qewga dıyine de tek nêxeleşiya.

Uyo ke tu vana, ma şimê ewk-meyk uza vi, uyo ke tu va, Esker koti têwerte zumini, zumini qırr kerdi
Welê Alê Dewreşi: Heya işte, a qewğa Derê Laçi en peenê viye.

57.ci Alay vanê?
Welê Alê Dewreşi: Heya, a Alaiyê  qırr kerdi, hama zu Kutık -Mustafa Kemal- dırvetın vi, nêverda ey bıkısê, Qeseptura ho zerne vi. O vi ey[7] emir da mılet qırr kerd, jêde ey emir day ve verê coy. Verê coy Qelfê vıre de, Qelfê vıre de vati vi, nu dırvetıno, nu nao mıreno, ney  bıkısê rê seke rê! Peê coy o wes mend, ey Mustafa Kemal mılet da qırr kerdenê. Qewğa vıren de ey mılet pêro qırr kerd, qırr kerdenê ey ardê wertê. O ki nêviyenê mılet qırr nêkerdene. Sonra  yinu ki  o nasnêkerdo, tavi okur-yazare kêşi çino, hama Sılê Phıt zonene, o vi zovi kêşi zu-mu nêzonenê, ewk nêzonenê. Ey veng dênê Eskeri,

Sılê Phıt?
Welê Alê Dewreşi: Heya.

Eve Tırki vêng dênê heniyo?
Welê Alê Dewreşi: Heya, heya. Ma reê ameymê hetê Khêloske, hermeti made sılxeti. Ma vame, somê yemê Bori. Esker ma na heti de qırr kerdo, Esker qırr kerdo ewk biyo, endi na heti de bese nêkemê vınde rimê, ma somê yemê Bori. Ma nêzome ke Esker amo, ma Gêwreke de dapêro a rozê. Gêwreke de dapêro, gême de dapêro. Ma şimê vera sono hereyo, endi ma bimê rast, vame, somê somê hetê Bori hetê Derê Laçi. Ma vamê somê hetê Derê Laçi, ma şimê Khêloske. Şimê Khêloske, eke Esker uzade ro, ma uza kotimê wertê Eskeri, nay ve mara, ma nay ve zumini ra, ma endi pesewa, zu çêneke, ma ke tene ca ameymê, zu çênekê dı-hire rey bervê, bervê ma ameymê Vılê Mezelunê Gêwreke de ma zumini di ke, eke heşt cini nêamê, zu ki mordemê nêamo, zuyo Heyderız made vi, Çê Phıtê Fate ra vi, o made vi. Yoxro ke yinu ke uza nêmara, zu bızê ke sare bırrna deyde ra, cinu ra vato, „sıma bêrê mıde bêrê, ez sıma ben xelesnen“ ey endi raê ma ser nêberda. Ewk seke veng keno, Sılê Phıti şi, vake, „ez son veng dan era cı, van, sıma hetê hode ça yi guretê!“. Sılo Phıt şi veng da cı, vati vi, „zu çênekê vati vi, bervê, vati vi, mara kês nêkısto, zu çênekê bervê, vake, ma kerdo sae, ma nêdiya.“ A çênekê niajiniya mıde perra gına waro, têpiya oncia gureta vıra ra ho. Endi yi cini ma cêraymê dê, kami ra pers kerd vake, „nê, vake, kês thoaê nêkısto“. Ma vake, ma ha falan ca de dopêro. Vake, „nê, kês nêkışiyo, kês nêgureto hêşir“. Mı qeda ma şimê, endi ma şimê, şimê destê Nefi,  ma destê Nefi ra durbin ont, uza ra Pakurdige [8]ra ma ameymê uza durbin ont ke haniyê cêrê Pakurdige de uza mığarê esto, uza dı-hire rey durbini ont ke hae uza rê. Ma endi sonde ameymê ke bi herey, ma ameymê şimê uza Mığera ke, tew! Xıdê tu cıre Bızê sarrê bırrna, cıre gost poto, eke hae pêro piya uza rê!. Xıdi vake, „ero çêvesaê sıma kata şi, ma ameymê şima cêraymê, vake, na hermeti made rê, ma bimê gostarmey, vake, ma hore ita gureta, ita zonen vake, ameymê ita mığare, mığare de ita uwe nêjidi de esta, çırtana uwe esta“. Endi ma yi gureti ameymê. Gureti ardi, ma ameymê nafa ki ma va, na hermeti made rê, bese nêkenê rae ra şêrê tavi. Her roji fetelinê, ma vakê, na hermetu berimê caê ca-kerimê, naskerdoği estê, bemê çê naskerdoğu, yinu ca kerimê. Ma ve ho era wertê bırri kumê endi ala seke rimê!
Ma hermeti berdi, mı qeda!, hermeti berdi Sogayigede iye ke ma cıra vake, mekıse. A yi amey gınay ro dest u lıngunê marê, vake, „hermetu ita caverdê rê, vake, ita çêunê made butu caverde, her zu  ita dı teney çêunê made vınde rê, vake, sıma şêrê Ko eke endi  fasanê sıma ke hira vi, bêrê hore hermetunê ho berê.“ Ma hermeti berdi çêu rê pa-barê kerdi. Ma barê kerdi şimê Tafan Dere. Ma endi şime, dı roji de hire roji de şimê Tafan Dere.

Apo na Tafan Dere kotiyo?
Welê Alê Dewreşi: Yau hetê Xarpêti de ro, hetê Xarpêti de ro

Xızır kena!
Welê Alê Dewreşi: Heya, mara uzay ra gore vatenê, Tafan Dere, ma somê Tafan Dere. Zu Xırancık ki made vi, zuyo Xırancık. Ma ameymê mı qeda, ma ameymê, uza bırr de, naqave bi, leê naqave de ki bırr bi, cade bi, cade hen yeno-sono cade, endi Payızo. Ma uza vınetime, ma niada ke pê hire qatıri bar kerdê, eke hire tenê ve dıme raê, kıncê ho henene ke, kıncê seri, neyse may i gureti berdi, o cêr naqavede kerd alçaği, yinê vakê, „hona ma dıma xêlê estê, vake, ma şimê guraymê, vake, payızo ma şimê gurayme, mo hore kınci guretê, vake, perê ma ki esto, vake, şêrê yi çiyê mae bini ke biare ita zu cae, vake, peru-meru ma ve ho dame sıma, vake, kıncu-mıncu ma sera meke rê, vakê“. Hama kıncê heneni pırre rae ke tora sevaji. Neyse ma berdi o çiyê yinu ard resnay pêro piya des u phonc qatıri vi. Des u phonci ke yi vi. Ma uza yi pêro zumini ra gıreday, ma vake, „vezê, ewku veze, perunê ho veze rê!“ Vera perey veti, perti nay ve pêser, mı qeda. Ma perey gureti nıka Hemê Cıvê Khêji perti cıra kerd, berva, jê domanê soyi berva. Apê mı Qemerê Sılê Bazari vajiya pede, vake,“ Hemed, heni meke, vake, yi mordemeku ve ho perrê ho do ve ma, vake, ma zulumkari nimê, ni mordeme ki şiye gureê, amê, vanê, ‚kıncunê ma mara meke rê, zovina perrê ma sıma rê helal vo!’“ Endi têpiya cıra kerd, gureti perey day ve Hemê Cıvê Khêji, hen bi sa, hen bi sa ke. Ma uza piya gıreday uza caverday...(huyino)

Apo kami vi, yi kamıji sarri vi?
Welê Alê Dewreşi: Yau hetê Tırku ra vi, vatenê

Tırk vi?
Welê Alê Dewreşi: Hetê Tırku ra vi, vatenê,

Sıma hete Xarpêti rê şi heni kerd?
Welê Alê Dewreşi: Heya, hete Xarpêti de. O sıre de Xarpêti koti vi,

Kam ve kami vi Apo o waxt Guruba sıma de vi?
Welê Alê Dewreşi: Sılê Phıt vi, Hemê Cıvê Khêji vi, Hemê Mırzê Sili vi, Soê Murtê Wusê vi, Wusê Murtê Heşi vi, yi hurdimena -Soê Wusê Murtê Heşi ve Wusê Murtê Heşi- bıraê, ez vinê, apê mı -Qemerê Sılê Bazari- vi ,

Tu vi ya
Welê Alê Dewreşi: Ez vine, apê mı-Qemerê Sılê Bazari- vi ,

Apê tu hona weso, nêkışiyo?
Welê Alê Dewreşi: Apê mı hona weso. Neyse ma endi, vake, sekemê-senêkemê, ma endi ni nae guretê, ni nae pêra gıre dê, ma endi somê, ma endi ninu sekerimê, vake, Taê çi-mi purti ki gureto ma tavi, zof purti tey vi, ma çi-mi guret, her kês hetê hode gureto, uza barê kerd, perey-merey her çi. Endi ma yi uza caverday, ameymê. Apê mı tene ca amê, vakê, „gunae rê, qe ke nê, zu şêro destê zuyê rake rê, o ki destê iyê binu keno ra, vake,“

O ki destê yê yinu keno ra!
Welê Alê Dewreşi: O keno ra vake, zu dest rake rê, beso.

Yau Cüamerdiya!
Welê Alê Dewreşi: Endi cêray ra, Apê mı cêra ra, têpiya şi, şi uza destê yê zu kerd ra, ma o beklemiş kerd, apê mı şi, oncia amê. Ma ki vake, hata ke o şêro destê yê iye binu rake ro ke, hata yi şêre kê dewe, hona xêlê dürre, hata yi şêrê ke ma somê raa ho vezemê. Ma terkıtimê ameymê, mı qeda! Ma terkıtimê ameymê, ma her kês çiyê ho guret, hermeta kami ke kotiya, ma çimiyê ho berdimê uza. Perey-merey ma berdi uza. Uza Bak cıra vanê, zuyo Kuresiz, vake, “tholıvenê sıma ra zu qesê van, ho qar mecê rê, vake! Yalanız vake, na hermetu vake, meste Taqat yeno, keno sae, eke yıxbar kerdê, çıke uza des des u phonc roji mendê, vake, hermetu berê, oncia bêrê, sıma ke kotiye oncia bêrê, eke Taqat ke amê-şi, têpiya hermetunê ho biarê ita.”
Ma somê Gêma Koreku, Gêma Koreku haniyo kotiya, tu nêzonena. Ma somê Gema Koreku, ma şimê kotimê rastê Areê Teşnige eke dowo rê hawa uza ra, mangê hawa uza ra.

Sıma hermeti gureti Apo tey?
Welê Alê Dewreşi: Heya endi ma hode tey bemê. Domonu tede nata-bota vake, “na manga  sogısê Hermetunê, vake, coka amê ita vıneta, vake, nae bijê bemê!” Ma berdê a rozê Gême de sarê bırrnê, Gêma Koreku de endi a roze gost-mostê ho werd, uza ri mê, ez ve Apê mı, Apê mı ki biyo vindi a rozê,  Mirzê Sılê Hemi[9] ve deyra (Qemerê Sılê Bazari) [10] ma dopêro, ma Eskeri de dopêro biyê vindi şiyê, ma endi tam des u phonc roji biye tamam. Ma şimê, ez ve zu ra ma şimê ke hae verê çêverê Hesenê Qeremani de qesey kenê ke  vengê apê mı Qemeri yeno, vengê Mirzali yeno. Ma ca ve ca pers kemê ke, vanê, “kês nê kısto, neki sarrey cıra kerdê ardê” Çıke o sıre de kam ke kıstenê, sarê cıra kerdenê berdenê, beli vi. Neyse, ma şimê ke iyê uza. Mara vakê, “ma ero sıma cêremê!”. Ma ki va, “ma ki sıma cêraymê!”. Yinu vake, “tew, ma peê coy têpiya Esker qırr kerdi, vake, ma şimê Eskeri ser, ma niya kerd, ma heni kerd, vake, sıma nıka kotiyê!” Ma vakê, „ha falan ca de rimê“. Vakê, „Taqat amo, zerey kerdê sae şiyo, vake, vijêri“. Endi vake, şêrê hermetu bêarê têpiya. Endi ma şimê hermeti ardi têpiya, her kêşi hermeti berdi şê ho. A uza asmê mendi hermeti.

Niade oncia wayirê zumini vejinê gêgane!
Welê Alê Dewreşi: Heya, ma peê uzay de mığare esto, peê a dewa Sogayige de, dı çêveri tede rê, -mı qeda-, a niya trro vejinê ser, berzo yane, xêle berzo jê ha çêverê ceri esto. Ma şêr kerdi, ma vato, “kês ke Khêrtê Mazgêrdi rê sono cêr, avo ro sono gıneno koti, cêr sono gıneno koti, nayma qeytan kês bıza kêşi mıya rê! Kês thoaê kêşi mıya rê, ni danê ma, ni naniyê ewkê!”. Rozê, Alê İvê Momi zu ki Saverdi  vi, Alê İê Momi ra vakê, “son çê bıraê ho”. Çê bıraê ho ewk de rê, uza dewê esta, vakê, “somê uza”. Ma ki uza mığare de rimê butu piya cüamerdi. Vake, "Alo, vakê, niya de destê tu nêvındenê vakê, Welê Hemê Mıli cıra vake, 'ende mı qeda, Alo, endi destê tu nêvındenê, besekena mali bıtırê biya, vake, vorono, vake, rêçê nêsona". Alê İvê Momi vake, "nê vake, tu de moanê, vake, ez son çê bıraê ho oncia yen, sıma rê tene nu-mu cên yen, vake". Şi çê bıraê ho, desta sodiri vejiay amêy. Vejiay amey ke boa goşti cıra yena. (huyino).

Welê Hemê Mıli cıra vake, "nero leyirê kutku, vake, sıma ra boa goşti yena, sıma ez vaji mal tırıt." Nê vake, "mare tusk sarre bırrno" Vake, nêro sonde sıma tusk werdo, sımarê kerdo çorvıke, a na boa goşti newe yena. Eke bıza de zu mordemeki cıra tırenê, bıza de zu mordemeki veta arda dereo ke verê made cêro uza sarrê bırrna. A ma niyada ke yi eve çhekê butu, a ma niada ke -mı qeda- haê vanê, "rêçê nawa, nawa, nawa..., vano, "tolıvi nao bızê ita de berda, ita de berda,...amey vake, "nêro bıze nao ita nêpota vake, tene zerre u pıske pota, lesa binê ita dardê kerda tolıvê mı, vake".

Vake, "Tolıvê mı sıma kotiyê veng era ho fiyê". Neyse ma endi sebıkerime, ma vake, nae hetê ma ser yenê. Rêçê ra amey, ma hurdimena piya gıreday, Welê Hemê Mıli ve Alê İvê Momi ra, hurdimena piya gıreday, dı zarni eyra (Welê Hemê Mıli ra) guret, dı zarni ke eyra (Alê İvê Momi ra) gureti, ey ki kerdi cevê ho, vake, nıka ke amey, ninu (Weli ve Ali) o nêwerda ro bıerzê, vake, seke yi amey kot na ver. Seke yi cêro amey  deva-dêvê mığerai yane cêro bêrê, ma yi hurdimena tıro eşti, vayday şi gınay ro verê lıngunê dinu rê. Nata-bota ho dara hama mordemeki rınd vi. Mordemeki vake, "Haq adırê sıma rê, seweta bıze ra ça na mordemunê ho kısenê, vake". Ma ki va, "hal u mezal niya!". Endi amey, mara vake, ma ve xer, selam da ma... ma ki zumini selam kerd..

Sıma eve ho yi gıreday gındır kerdi vake, hore bıjêrê sekenê bıke rê? Sıma yane cêza danê cı? 

Welê Alê Dewreşi: Heya ma ve ho gıreday, gındır kerdi, cêza dame cı. Dı zarni cıra guretê, eke amey cor zarni dane ve cı, dı eyra guretê, dı ki eyra guretê, eke amey damê ciı vake. Endi yi amey vake, "Haq adırê sıma rê, sıma ke cao niane de rê, sıma vake, "sıma ke niya na tengê de rê....". Ma ki vake,"hal u mezal niya" Neyse mordemeki qewğasız vi, vake, thoae nêveno, neyse zarni day ve wayirê bıze, wayirê bızê dı zarni gureti, diye bini ki nêgureti. Ey vake, "nê endi na dı zarni bese, vake!". Endi hurdimena vake, "o bınate hêfo vake, bıjêrê biarê ita o gost borê, hêfo, vake". Peê coy şi uza o gost pot, gureti amey hurdimena.

Opa sola sıma biyê? 

Welê Alê Dewreşi: Heya, her çiyê ma bi, kardiya ma, adırê ma, çiyê ma her çiyê ma made vi,

Heya kardi tamam, hama sole tene senıka cokaro  

Welê Alê Dewreşi: Sole ki esta, sole ki esta, her kêşi de niya pêleke de esta, tey ra kenê cêvunê ho.

Çıke gost bê sole wes niyo 

Welê Alê Dewreşi: Heya, endi ard ma gostê ho ki hore werd. Yi mordemeku vake, "ma ki wayirê dısmeni mê, vake, beli nêbeno, nıka ke yixbar kerd, vake, sıma itara şêrê, caê ho bıvurne, vake". Ma endi uzay ra vuraymê ra. Ma şimê, vakê, "Têpiya taqat yeno, ma cêni gureti şimê, şimê nêamey mê. Ma şimê, şimê Ko.

Sıma şi Kounê koti, Kounê Demenu?
 
Welê Alê Dewreşi: Heya ma şimê Kou. Ma Vartnige de mendi mê. Ma rozê taê çhêl-çhuk ma ardi,  piyê tu -Ferê Alê Khurıki- o sıre de hona fıqare, yane ma bon nêvırastenê, niya tene ma nênê piya bındê ho ca kerdenê. A ma veng da, va, „Zeynel dı qatıru biya, ma cor kêli kıste, biya ma bemê!“. Ma ardi derey, dı qatıri Zeynel gureti ame, ma gureti berdi zu bude ma est pêser tede. Ma va Zeynel thoae qave ra thoae ra çiyê ...esto, zuyo Wusvız! Hese cıra vatenê, o nıka Mazgêrdi de ro, Sıleman Efendi ey nasnêkeno, ez ve deyra vime, ma şimê guret ard, neyse endi ard vake, sojiya de kupê esta, vake. O şi sojiya de kupê ardê, ma hata sodıri pot -mı qedae- ma kerd ve qarme. Ma nıke dı-hire gost caverdo, vano, „sıma honde gost ça caverdanê, kam tey bero!“. Ma ki va, yau bıjê cıranu dê, bijê ewk ke, ma besenêkemê tey berimê. Ma endi taê poto kerdo qarme, ma tede fisto têver torvu de kerdo çalu, kam bero nıka! Nıka mı va, ez son qatırê ma an, zovina ma ney çıturi bemê. Ey vake, heya.
Ez şüne sonde mı qatırê ma guret ard, mı ard ma sıpede ra barkerd, ma qarme ra barkerd berd, berd Qutu Dere. Ey bara ho kerd are guret şi. Mı ki yê hu arde çê. Yau ma zof ekw di, ma zof ejiyat di...

Sıma koti ra uwe ardenê? 

Welê Alê Dewreşi: Ğezi ra, Warunê Ğezi ra [11] mı uwe ardenê dewe, ma çı vetenê, dewe de kêşi jê mı derd nêwerdo. Bırro ke tede vi, ewke ko tede vi, o sıre de ke ma kerd şi, motor-çimi çine vi, pê torjê hore qertê dari tede dênê waro. Eve o tore, eve o tore, raa bine ki Benzin amenê Mamekiye, ez şiyenê Mamekiye mı Benzin  ardenê kerdenê cı, adır nênê pa, bına şiyenê, -kokê daru-maru vêsnenê- peê coy eve Motor ki hêgay kerdenê duz. Mı ard motor kerd cı hêgae de verê çêveri de ro, theze cıra vanê, gırsa, motor kerd cı, boa Xızır hondê darê ma nêdi, mı vake yane tede ewk esto. Adır bına şiyo, bına endi koto era cı, şiyo bınê hardi ra qediyo hona, hona şiyo war, hama çı qertê dari tede vi, mıleti mıra vatenê tu qertê daru çıtur dana waro. Hama mı rozê zuyê dênê waro. Ma derdo ke eyde werd. Ma bırr vet, ma gort vet, ma nêzon sekerd se-nêkerd. Ma ve yi cıranu ra dênê pêro, çheper vurnênê ra, şindor vurnais sero dênê pêro, ewk kerdenê, nêzon sekerdenê...

Sılo Phıt senê mordem vi, çutır vi, tene ey sero qesey bıke? 

Welê Alê Dewreşi: Sılo Phıt! Mordemek tene zarifena ho biye, hama mêrik Çhêr vi yane. Çhêrena ho zof viye, ters u xof qeytan nêzonênê, qe thoae gos-nê-dênê. Zu ki tufongê de dey bi

Lese ra gırs bi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Nê, nê rınd vi yapılı vi Mordemek, lese ra rınd vi. Qırık-Qale ra zu tufongê ho ki bi, tufongê ho ki tey fetelnenê, vatene, “belkia Ağır-Makina bese nêken nêresnen, vatene, eve tıfongê Qırık-Qale ra nan Eskeri ra”

Ağır Makina Sılê Phıt eskeri ra guretê Apo heniyo? 

Welê Alê Dewreşi: Eskeri ra guretê,

Tek zu Ağır Makina dest de viye?
Welê Alê Dewreşi: Çı zuye, zof bırri ra wederdaê vi, tek zuyê teyra. Ağır makina nêviye, qefif makina viye, ae hode fetelnênê. Ponc tenu eve deyra...

Ağır Makina koti mıso Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Yau ba-bao ey wendi vi, ey zonênê,

Wendi vi?
Welê Alê Dewreşi: Ey wendi vi, wendisê dey bi, okuma-yaziyê dey bi, Tırkiyê dey bıl-bıl vi.

Xızır kena?
Welê Alê Dewreşi: Têde ey xelesnênê, veng dênê Eskeri vatenê, wertê Eskeri ra veng dênê, vatenê, “Eskeri ra vatenê, ala reê niade rê “Haydut” kamıji heti de yenê! Yinu ki vatenê, “Eskero veng dano! ”. Ey eve o tore, eve o zonê ho eskeri heni qırr kerdenê. Sılo Phıt çine viya vi.

Çutır Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Veng dêne ra Eskeri vatene, “Haydut koti, “Haydut” kamiji heti de yenê”

Yinu ki cüav dênê cı, yinu heni zonenê ke o eskero?

Welê Alê Dewreşi: Yinê ki cüav dênê cı, vatenê, “heya, ma feteliaymê thoae “Hayduti” ma nêdiyê, ma ve rêça dinu zof fetelimê, thoae nêvinemê. Hama vatene, cao ke tehlikeliyo ma cı nêkume, vatenê, cao tehlikeliyo ma cı nêkumê, ma endi bela ma da ra ma dest „Haydutu“, vatenê, Haydutu bela ma da ra ma dest, vake, vanê! “

Mirzê Silê Hemi sene mordem vi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Mirzê Silê Hemi lese ra qerar vi, hama çhêr vi, yane lese ra kılmek vi, hama çhêr vi, o ki hen vi, ewk ki hen vi, Lazê Hemê Mirzê Sili- Aliyo Qız-[12] uyo ke kıst, mığera de nay ve pa kerd vi dırvetin berd, süngü kerdi vi vıle ra berd. Hama o çineviya vi, uzagê piyê dey...

Piyê dey zof berva seveta dey heniyo Apo?
Welê Alê Dewreşi: Heya...

Lawuka dey cutiriya Apo? Piyê dey vake, heniyo

Welê Alê Dewreşi: Lawuka Aliyê Qızi, lawuka dey zovina nıka teyipe de esta, a lawuke Sılo Qız vatenê, Sılo Qız a lawuke qesey kerdenê. Sılo Qız vatenê nıka Mamekiye de zof teyipu de esta. Sılo Phıt zof çhêr vi mordemek, çhêr vi.

Hemê Cıvê Khêji çutir vi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Hemê Cıvê Khêji?

Heya!
Welê Alê Dewreşi: Hemê Cıvê Khêji qurnaz vi,

Qurnaz vi?
Welê Alê Dewreşi: Heya yau! Zof qurvaz vi, yani hen têwertê kotae vi, ewk vi

Lese ra çutır vi Apo

Welê Alê Dewreşi: Gosmede zayıf vi, hondê domanu zayıf vi yane. Sılê Phıti aslanê cüamerdu vi. Hemê Cıvê Khêji zayıf vi. O zayif vi, niade o miletê uzay o nasnêkerdo, milisê uzay o nasnêkerdo waxto ke kışiyo, tım sarrey cıra kerdenê, sarrey berdenê. Sarrê dey, sarê Hemê Cıvê Khêji cıra nêkerd, nasnêkerdo.

Nasnêkerdo? 

Welê Alê Dewreşi: O nasnêkerdo, vato, “…niya aseno, senê mordemo…” Peê coy Lazê Hemê Mirzê Sili -Aliyo Qız- ke tesmil bıvi, berdi ve meyitê Hemê Cıvê Khêji ser, Aliyo Qızi vati vi, “nu Hemê Cıvê Khêji niyo, zuyo Borızo kışiyo, evrqe-mevraqê ney çine, nu hore mıleti de feteliyo,vati vi”. Sarrê Hemê Cıvê Khêji cıra nêkerd. Koti de ke kıstenê sarrê dinu cıra kerdenê berdenê, niyade sarrê apê mı Qemerê Sılê Bazari cıra kerd berd, sarrê Lazê Xıdê Xeze cıra kerd berd, berd Pax de tesmil kerd, o Eskero ke kışti vi, yi Eskeri ewk kerdi vi, yinê Madalya day ve cı. Yane Madalya day ve cı

Khalo Gonc çutır vi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Khalo Gonc lese ra yapıli vi, derg vi, zuyê de ma Hemê Khali bi jê mordemê ma, je dey zuyo derg vi davasın vi. Endi roza ho şi vi, roza Khalê Gonci şi vi, gos mede, Khalo Gonc surgın kerdi vi, na surguneni ra amê, roza ho şi vi, ita merdi [12].

Tu Hesê Gêwe di Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Wey, ma ça nêvinimê!

Hondae ke pers ken! 

Welê Alê Dewreşi: Hesê Gêwe! tavi ma têlewe de vimê, ma piya dênê pêro, ça nêvinên ke!

O çutır vi, lese ra çutır vi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Hesê Gêwe zof derg nêvi, hama têserkerdae vi, hen canlı vi, hen zof derg nêvi.

Baqıl vi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Hesê Gêwe zof baqıl vi. Ey zonene ke nıka Esker kotiyo, zeke mılaket cıra vano.

Xızır kena! 

Welê Alê Dewreşi: Allah vekil vo! Heni o teftifê Hesenê Gêwere böli vi. O cao ke ey teftif kerdo, vatene, „Esker falan cade ro“, ma siyenê uza Eskeri besenêkerdenê ho mara bıxelesnê.

Hesê Gêwe dı rey çê khalikê mı xelesnê. Fekê Derê Laçi de dı rey xelesnê.

Welê Alê Dewreşi: Heya tavi, tavi. Heya ba-bao, her Aşıre amê Derê Laçi de restpê!. Her Aşırê biyê, her Aşırê biyê.

Jê Xızıri dı rey reso çı xelesnê.

Welê Alê Dewreşi: Heya bao, her Aşırê biyê, têdê amey ve Derê Laçi de rest-pêser.

Peki Apo tu Yivısê Sey Khali di? 

Welê Alê Dewreşi: Yivıs heya.

Xizir kena cênc vi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Cênc vi, tüysüz vi, jê tu vi, Xızır vo! Jê hama lese ra yapılı vi, tene bari vi, derg vi, yane Yivısê Sey Khali zof heni ewk nêvi, dolğun nêvi. Yivısê Sey Khali barkêk vi.

Baqıl viyo Apo! çıke Şair viyo, Şairi baqılê tavi

Welê Alê Dewreşi: Yivısê Sey Khali baqıl vi, şair vi, vatene, ey ki vatenê, eke şiyenê koti dênê pêro, destê dey khêrike de vi, her daym lawukê vatenê. Yivısê Sey Khali qe aldırmış nêkerdenê, hem dênê pêro hem ki lawuki vatenê, ey ters-mers qeytan nêzonenê ke. Niade Yivısê Sey Khali wesa wes şiyenê, Eskeri peê topi ra vozdênê remenê,  şiyenê topê nêne ro veşimser gırkerdenê, hayde baxalım, hama Çhêrê xêğe vi, çhêrê baqıli nêvi, tora sevajine, jê Sılê Suri şiyenê ewk kerdenê, nêvatenê ke yane mıreme ya niya, qe merdena hora nêtersenê, qe kêşi ke weşiya ho nêwastenê.

Kami werte de en jêde baqil vi Apo? Yane tu vana çhêreni rê çhêr vi  hama çhêrê ewk vi
Welê Alê Dewreşi: Qemerê Heseni baqıl vi, Qemerê Heseni, Wusênê Çhul baqıl vi, yi Khırtu ra vi, yi mara vi, yane Çê Silê Bazari yê Khırtu rae, yi hetê doym rae.

Mirzê Silê Hemi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Mirzê Silê Hem ki baqıl vi, o ki baqıl vi, hama o nê, bıraê de ho bi, namê ho İvraim vi, tekê ho çine vi. İvraimê Silê Hemi, oli adırê piyê dey rê, bıra! O ve lazê Sılê Suri ra uwe berdi,  İvraimê Silê Hemi [13] ve İsmailê Lazê Silê Suri [14] uwe berdi, şi nu ard, şi bovere ra ke nu biarê, -ponc teney zeleqiyay zumini ra uwe berdi-

Gomemişi ra? 

Welê Alê Dewreşi: Heya Gomemişi ra, şi Gomemişi ra ke nu biare. Hemê Cıvê Khêji ki ave şiyo, şiyo çê bıraê ho, sono uza, nata sono tavi Usariya  uwe zofa, Hemê Cıvê Khêji verê Pulê Dewresu de vışıno bover niya darê tikmis keno ver-verê uwe de dar tikmis keno. Sono yeno ke dar uza çino, cêreno ra verê Pulê Dewresu de a rozê uza vındeno ke Sêl amo dina kerda tariyê. Yi ki yenê hire mordemê bini ke tey benê, waxto ke kune uwe, yi hurdemena İvraimê Silê Hemi ve İsmailê Lazê Silê Suri aznaber benê,  yi olvozunê ho nane ro ho doşi, azna nêzonenê, tavi çheki tey bene, bar tey beno, puleşinê zumini ra, uwe berdi..

Apo na mıletê ma ça azna nêzoneno? 

Welê Alê Dewreşi: Yau yi hurdimena -İvraim ve İmail- azna zonenê, ez tora van ya! Hama o waxt bhêk tey viye, duzmey tey viyê, ewk tey viyê, azna çutır endi bıke rê, kınc tey viye, çimi tey viyo, uzara gore işte, olejinay ve zumini ro uwe berde.

Uwe berz viya heniyo Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Heya olijiay zuminu ro uwe berdi işte. Peê coy dı serri qediya tufongê dey -İvrahimê Silê Hemi- verê Çhemê Muzuri de di,

Koti ra naskerdo tufong Apo, bölüyo heniyo?
Welê Alê Dewreşi: Tıfong dey bêliyo, tufongê İvraimê Silê Hemi ingiliz vi, yê piyê dey -Silê Hemi- ki ingiliz vi, yê dey ki ingiliz vi böli vi. Quli şi vi uwe kerdi vê horo, doman ve mıleti, uwe kerda hore niadane ke no çıvao wertê uwede ro, cênê niadana ke tufongo, benê danê Hokmati.

Apo yi cendeği-mendeği sıma sekerdenê ardi, eşti uwe? 

Welê Alê Dewreşi: Yi qeytan nêdi, yi qe nêdi, zu o tufongê dey uza di, zovina qe nêdi.

Nê, nê, cendeğê ke yê çê sıma kışt!

Welê Alê Dewreşi: Yi cendeği kerdenê uwe, kerdenê uwe,

Cendeği kerdenê uwe! 

Welê Alê Dewreşi: Cendegê butinê kaskerdenê berdenê estenê wertê Çhêmi, kaskerdenê berdenê estenê Çhemi, vatenê boê kuna nazau, cendegi butu estenê wertê uwe. Meyitê mıleti senık nêvi, jêdee vi. O Eskeri cor(4)-ponc(5) roji ke heni cendegê mıleti kaskerdenê ontenê berdenê fekê Çhemi, berdenê estenê uwe. Berdenê estenê uwe, uwe çine viye, uwe senık viye cendegi nêberdenê, laşer ke amenê cendegi berdenê, zovi heni uza mendenê

Apo sıma ke Marçıg de qırr kerdi, Marçıg de kês bi?
Welê Alê Dewreşi: Marçıg de kês çine vi –mı qeda-.

Kês çine vi o waxt?
Welê Alê Dewreşi: O taw kês çine vi, Marçıg de na peê coy hona amey uza.

Peê coy hona mılet amo uza
Welê Alê Dewreşi: Yox, o sıre de kês hona uza çine vi, uza Vame biyê, vaê vervo ro bınê daê ra ardi vi, pê hêgau uwe dênê.

Mılet leê Pırdê Xırave de qırr kerdi Apo, yaki cor o Çewlığ de? 

Welê Alê Dewreşi: Cor, cor o Çewlığ de qğrr kerdi. Hora cêro peê Pırdi ra bıjê Qelfê ard berd cor Sama Sılemanu, hata verê Hêgao Pili. Hen senık Qelfê nêvi, mılet sanay ve têpey, sanay têpey [15]. Niya ardenê karşiyê zumini Qersune honde ke serdê nêviya, çond teney mılet ke eve zu Qersunê kışti, heni qırr kerdena mıleti ardi ve têhesav.

Apo sıma destê kamıji tufongi bi, senê tufongi bi? 

Welê Alê Dewreşi: Tufongê ma yê Qırıx Qale viyê, peyniya ho lone kerdaê vi, o sıre nu vi.

Qırıx Qale? 

Welê Alê Dewreşi: Yi Qırıx Qale vi, yi daray wê, nêzon

Na beşli heniyo Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Heya beşli vi, cıra Qırık Qale vatenê,

Heya cıra Qırıx Qale vatenê!

Welê Alê Dewreşi: Qırık Qalê vi, Alaman vi, Alaman

Peki Apo sıma na çhêki kota pêda kerdenê?

Welê Alê Dewreşi: Alaman vi, Alaman

Alaman vi, Filinta Alamani

Welê Alê Dewreşi: Alaman vi,

Çhekê İngilizi her kêşi de çine vi Apo?
 
Welê Alê Dewreşi: Nê bıra İngiliz her kêşi de çine vi,

Peki Qersunê dinu pêro zu vi Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Yi pêro zu vi, yê yinê pêro zu vi, pêro zu vi

İyê bini pêru zu vi 

Welê Alê Dewreşi: Ey ses fisegi guretenê, zuyê ardenê ver, destê kerdenê bın, zuyê ki ardene ra ver, ponc-ses teney fisegi guretenê.

Sıma yi tufongi kote ra kerd pêda, mıletê ma yi tufongi kote ra kerdenê pêda, Apo?

Welê Alê Dewreşi: ..(huyino)..yau tufongi ma Eskeri serra guretenê,

Pêro! Hama averi ra ?

Welê Alê Dewreşi: Averi ra tıfongi kêşi de çinê vi, Hokmati[16] tıfongi butu kerdê topi. Vırendê Beşli vi.

Heya vırendê çheki kerdi top zonon 

Welê Alê Dewreşi: Vırende Beşli vi, Hokmati yi çheki butu kerdi top. Peê coy ke  Esker ke qırr kerd, ni çhekê Alamani, yi peê coy Eskeri serra guret. Yanê eke şiyenê Eskeri yi çheki dênê cı, zovi çheki nêdênê mıleti yinu. Ez ke şiyenê Esker yi dênê, Eskeriye eve yinê kerdenê. Zovi tıfong çine vi. Yi nıkay vejiay, na tıfongi nıkay vejiay.

Yanê tu vana na tıfongê Qırıx Qala mıletê ma Eskeru ra guretê?

Welê Alê Dewreşi: Tavi yau

Da puro cıra gureti? 

Welê Alê Dewreşi: Tavi ya. O verê coy yi çheki vi, yê Eskeri ki yi çheki vi…peê coy vejiay. Ma şiyenê kamiji dewe,

Apo tu vake kam vi made vi 

Welê Alê Dewreşi: Zuyo Xırancık vi, namê ho Dewres vi Xırancık vi

Ey ki sıma de dênê pêro Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Heya o ki filar vi, o ki ewk vi, o ki amê kote ra ma, caê ke filarê bi, amenê wertê ma. Amenê wertê ma, dewa Zerk cıra vanê, namê zu dewa. Yau o verê coy do ve yê kutkunê yinu rê, nıka vake, vêsanimê somê naza, heni zonê dey Kırtkın vi, zona!

Hama zonê ma zonenê Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Heya zonê ma zonenê. Ma şiyenê, ey vake, ma ke nıka şimê nejidiyê dewe, vake, ez avê son, vakê, sıma hona bêrê, vake, sıma ita vinde rê. Vake, sıma ita dürr vınde rê dewe ra. Ez son kuxen vake, kutıki bıvozê şêrê, vake, kutıki dewe terk-ke-rê. Nu şiyenê kuxenê, gula ho kerdenê pakê, kutıki feki ra vengê nêamenê. Dewe kerdenê ip-isıze şiyenê, ne veng kotene ra kutıki, ne ki thoae. Ey vake, ez rozê vake, ma dı teney, lazê ho ki tey bi va, ma kotime ra wertê naynu, va, hona ke tesmil nêvime, ma hona nêamimê wertê sıma, tesmil nêbime, vake, mı yi kutıki kerdnê hêşir ardenê, nae ra têpiya vake, son kuxen vake, kutıki veng era ho nêfino, vake. Ma endi kotenê dewe, ma mal ardenê, ma çimi cıra berdenê, 

Sıma yanê Khêlepur berdenê! 

Welê Alê Dewreşi: Heya khêlepur berdenê,

Sıma şiyenê dewa Xırancıku Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Ma şiyenê dewê Xırancıku

Dewê Xırancıku heya Apo? 

Welê Alê Dewreşi: Heya.

Ey kotene ra sıma ver, sıma berdenê uza.

Welê Alê Dewreşi: Heya, ey ma berdenê o heti, vatenê, „ma somê Gozeke“. Ma şimê Gozeke. Dewa Gozeke verê Çhemê Paşi de ra. Ey Xırancıki ma berdenê o heti de, ma mêşi dıtenê, ma şiyenê mêşi sanenê uwe ver, ma postê mali tey berdenê Hemgênê ho kerdenê cı ardenê endi. A ey o zaman endi laze dê ho ki bi, o ki made vi, hama lazê ho ki pêt vi, piyê ho  tenê kokım vi, hama oncia heni çhımê roşti vi, hama Qoli-Moli estenê rê rınd vi, ma şiyenê kotenê zerre vatenê, cıra dezenê, reê ma şimê kotimê Qonagê, Qonagê de gırso, yox ro ke cordê Khalê Hemê Şiay ey vake, bê ez sıma de yen. Niye ke tesmil biyaê vi, yi ki made amenê, ma hode tey berdenê, cao ke dezê ho bi, ma berdenê uza, uyo ke ey Qatırê...

(...hona devam keno...)

===============================

[1] Hesenê Gêwere dewa Bori ra beno, waxto ke qelfê Hesenê Gêwere benê, hermeta ho ve domani tey benê, rae ra Hesenê Gêwere hermeta hora vano, “tu na Laze ki bıjê rae ra hore bıreme su, ma ke nıka berdimê leê Alayiya heqeret mıre zor yeno”. Hermeta Hesenê Gêwere ki lazê ho cêna Qelfe ra bırina ra sona xeleşina. Heyderê Lazê Hesenê Gêwere ki hona weso, weşiya ho rameno.  

[2] Wuşen Ağa, Lazê Cıvrail Ağaê Arekiye. Lawuka Derê Laçi de yeno vatenê, “Wuşên Ağa vano, pêro ma pêrodimê, nu hervê Aşıru niyo, herve mereve zalumıno Tırku ve Kırmancuno.”. Ita serva Wuşen Ağay, eve feke Mirzê Silê Hemi ra Lawuka Derê Laçi gos de rê.

[3] Cıvrail Ağa, dewa Arekiye ra pilê Aşıra Demenu, Cıvrail ve lazê Heseni ra piya Xarpêti de eve Seyd Rıza ve lazê ho Resik Hüseyin ra dardê kerdi. Coru zulumode nianê serê na hardê Dewreşi de nêbiyo, Xarpêti de dı pi ve dı laji piya este ra dare. Sey Rıza ve Lazê ho Resik Hüseyin zu ki Cıvrail Ağa ve Lazê ho Hesen Ağa piya dared kerdê.

[4] A roza ke Esker hona Lona Laçi nêgureta, a rozê kam ke zerê Lona Laçi ra vejiyê biyê tever, yi şiyê xeleşiyê, hama kamo ke Lona Laçi tede mendo ki Esker yi butu uza qırr kerdê. A rozê Mirzê Silê Hemi domane ke Lona Laçi de rê eve şirti zumini ra gıredano, sondê waxto ke Esker hona hewnde ro, werte ra vezeno beno xelesneno. Domanê ke xelesnê ninu ra Lazê Besa Şiae Seydali ve Lazê Ivrahimê Silê Hemi Silema hona Mamekiye de weşiya ho ramenê. A cinıka ke wes menda “Moa Yivısê Sey Khali ya dırvetın bena, sona a Mığerae ki Hesê Gêwe ve Wuşênê Lazê Cıvrail Ağay yi tede rê, sona uza, verê Mığera de cêro niya dari sane ver, waxto ke Moa Yivisê Sey Khali wazena bêro zerê a Mığera, hermete ra vanê ke, “mığera tenga, tede ca çino”. O taw Hesê Gêwe lınga ho dano dari ro, dêmdano, hermete ki  verê a miğera de manena, tavi lazê ho Yivıs ki kişiyo, qarina cıra vana, “taê haê a mığera de rê!. Esker ke sono leê Moa Yivisi, cınıke hona wesa, pers keno vano, “na mılet kata si”.  Moa Yivısê Sey Khali ki vana, “nêzon mılet şi, hama kat şi nêzon, vana, na Mığareo ke na sero hire-çor teney hae şiyê uza rê!”. 

[5] Lawuka Derê Laçi de namê Qemerê Heseni yeno vatenê, Qemerê Heseni zerê mığera Laçi de topê gınena cı yeno kıstenê. Hemê Cıvê Khêji ki meyitê Qemerê Heseni benê zerê mığera de hetê peyde danê wê. Yanê cendeğê Qemerê Heseni hona zerê Lona Laçi de ro. 

(..)Yivıs Ağaê mı vano, “pêro de! Damê pêroe, merdene karê cüarmerdano, ax ordiyê çêvêsai zafo, Qırr-keme, qırr-nêkeme, ondêr nêqedino”.
Ala bêrê Qemerê Heseni verê mığera de gıno wa ro, Şêro mıno berano.
Hemedê Cıvraili Khêji dano pêro, so ‘ve su beşliyü ‘ve hermey sero ano.
Hesenê Khalê Gonci persenê, Gaê mıno şia dormê ordi de çiv dano.
Aliyo Qız Lazê Hemê Mirzê Sıli Haq zono vergê Qatara no.
Yivıs Ağaê mı ho sano Diarê Pulê Pilxatune (Pir Xatune, nb), hem dano pêro, hem Qeydu vano(...)

Hawa Derê Laçi – Hawa Demenu

Halo halo, halê ma çı yamano
Halo halo, halê ma  yamano
Ordi onto ma ser, dormê ma qapano
Şêrê Diarê Laçi de, tede şin u şivano
Şêrê Diarê Laçi de tede danê pêro gaê mınê Şiay, mız u dumano
Haq adırê Aşıru weda ro, kês mare ala-qutare nêvano
Bextê Aşıru bırıjio kês mare ala-qutare nêvano!
Yivıs Ağaê mı vano, pêro de, damê pêroe, merdene karê cüarmerdano
Ax ordiyê çêvêsai zafo, qırr-keme, qırr-nêkeme, ondêr nê-qedino
Ala bêrê Qemerê Heseni verê mığera de gıno wa ro, Şêro mıno berano
Hemedê Cıvraili Khêji dano pêro, so ‘ve su beşliyu ‘ve hermey sero ano
Hesenê Khalê Gonci persenê, Gaê mıno şia dormê ordi de çiv dano
Aliyo Qız, Lazê Hemê Mirzê Sıli, Haq zono vergê Qatara no
Yivıs Ağaê mı ho sano, Diarê Pulê Pir Xatune Hem dano pêro, hem Qeydu vano
Ax ondêra Gêma Anabare, Bêbext pusıla ra nia dano
Gosdê, vengê Yıvis Ağay yeno, Şêrê mı cüavê helayu (alaiyê, nb) çıtur dano
Yıvis vano, Tu hirê Ordi ontê ma ser dê, nêvana, axre din u islamo
Haq ke destu dano pêro, nafa Ordiyê to ra tek neferi ra nêverdano
Aşiru ra vazê, nıka teseliya ho ke ma Demenu ra guretê, mestê bêro goçê sıma jê goçê Hermeniyano
Laçi verdê , Yivıs Ağaê mı çetu
Laçi verdê cailê mı çetu
Şêrê Diarê Laçi de Asmena roz vıneto
Kam ke mara Derê Laçi de bımıro
Roza des-u-dı Yimamuna, Axrete de caê ho Ceneto
Bextê cüamerdu de qolayê mevazê, 
ma do-pêro hêfê huyo hot bedeli gureto
Qırr keme qırr nêkeme, nêqedino ordiyê dewleto
Ax Laçi verde Yivıs  Ağaê mı şüya şirene
Yivıs Ağaê mı dest u boji semernê we, koto wertê ordi-u-tawure
Lerze meke, Yivıs Ağaê mı, ravêr meso, rew memıre,
Ordiyê hukmati zafo, Dina ma sero kerda sojia sure
Moaê vana, Haqi ra bena mıneta mına dertliye ve kıstena Yivıs Ağaê mı nafa bena zuye
Ordi zor kerdo, Ax Yivıs Ağaê mı, ho bıçarne peê meterisê a kêmere
Ewro hücam keno, Ordi çırtonê hetê Pêtere
Bêre mıno na bêtere Qersuna polate gınê Yivıs Ağaê mı, Ordi koto Dere Laci
Kamo ma u piye to rê biaro , ax bıko a xevere
Kamo ma u piye torê biaro, ax Yivıs Ağaê mı, ax leme a xevere
Qırr kerdena ma Demenu ajiya khana Aşıru ’ve pê ma kerda rısvet u pere
Ajiya Aşıru ‘ve ma Demenu
Qırrkerdena ma Demenu
kerdo rısvet u pere

Vatoğê na Kılame: Weliyê Wusênê Yimami
Vatoğê qeydê na Kılame: Sılemano QIZ
Çhıme:

http://www.mamekiye.de/08/1104026773/index_html

[6] Qeseykerdena Saadê Tertelê 38i Qemerê Cıvrailê Khêji:
(Tertelê 38i de hire rey hermetê ve domanunê  Qemerê Cıvrailê Khêji qırr kenê, 38i de kora hire rey zewejino, Kazım ve Xeycane hermeta vırene ra benê. (Hatice Demircioğlu, serva Tertelê 38i romanê Serçe nusno).

En ave moa Kazım ve Xeycane Derê Laçi de qırr kerdi, -ağaê mı ke tı vinê- o waxto ke ma mığera ra bemê tever, peê coy Hesenê Gêwere hesaro ho beno, vano, ma na mığera de ça mendime, yi bi tever, mı ho sas kerd ça tever nêvimê”, Hesenê Gêwere, Lazê Cıvrail Ağay Wuşên Ağa ve Lazê hora, -ağaê mıke tı vine- zu ki Bavaê Sey Ağay, o ki Reyverê  Aşıra Khaluno, zu ki Aliyê Dewresu. A ni phoncemena mordemi uza o Derê Laçi de a mığera cori de tede benê. Vere coy ma şiyenê saydê Malê Pheşki, malê pheşke biyenê dırvetın vozdênê a mığera, a mığera ki çetine viye, ma niya çêranê dergi bi, ma çêrani kêrt kerdi vi, cêro sanenê ver, khêrte ra ma şiyene, o malê pheşki estenê war. Hesenê Gêwere  yi olvozenê ho cêno, o daru ro sono, sono a mığera. Eke sono mığera, Cıniya Sey Khali, Moa Yıvisê Sey Khali vana ke, “Hesen me ke ez ki bêri, ca ki mığera de çino, mığera ki tenga, jê şikor vi, hen cao hene, vano, ita ca tede çino”. Hesenê Gêwere lınge saneno dari, dar dano waro. Moa Yıvisê Sey Khali verde manena, cınıke verê mığera de manena. Peyê coy ke Derê Laçi ke guret,  peroz yenê yi hermetu uza cênê, moa Yıvisi yinu uza cênê. Aê ve hire-çhor hermetu ra cênê. A moa Yıvisi yi bese nêkenê sere, esker yinu uza kısenê, dı tenê cênci, cınuku nêkısenê. Ağaê mıke tı vine!

Bavaê Seyd Ağay ki lesera gırs vi, vıle ho honde derg vi, her çıme ho ki niya honde vi, ti vana çımê gay hona qız vi. Bavaê Sey Ağay ki dı-hire roji a lone de leyê Hesenê Gêwere, Wusen Ağay ve Aliyê Dewresu de manenê, bese nêkenê, vêsa-têsa, va ke, “Bavaê Seyd Ağay a wela hurdiye, niya guretenê, na kafa destê ho de nênero, pê zone ho a wele listene”. Badana Bavaê Seyd Ağay ki taê ca ke anê, nia danê ke bese nêkeno bêro, uza kısenê, sarê Bavaê Seyd Ağay cıra kenê tey cênê.

Ağaê mıke tı vine!.

Yinê anê benê, tey benê Ozız-Avdel, vere coy Qumandan qelfê Hesenê Gêwere benê Ozez-Avdel. Pulê Ozez-Avdel hao bınê hewr de oseno, o Puli ra, Pulê Ozez-Avdel cıra vanê, Qelfê Hesenê Gêwere tey benê uza. Çıke mordemê yê Hesenê Gêwere tey viye, amey, ma rê qeseykerd, peê coy remê, têpia remê, amey ma rê qesey kerd. Mordemê Hesenê Gêwere va kê, “ma berdimê, eke ma berdimê uza, o diar, diarê pulê Ozez-Avdel lewê Qumandari, ordi ke amê, erjiya pê, Hesenê Gêwere, ez nêzon çı day ve sarre ro, mı nêdi vi, çı day ve sarrê Hesenê Gêwere ro, ita ra niya gonia ho amenê, Hesenê Gêwere bi davançe verê Qumandari ro, esker kot ve tê werte, vengê tıfong ki amê, ma nêzona ke napa, ma nêzona ke bos kerd-nêkerd, bi qervelıx, yi badana ardi. Aliyê Dewresu, Hesenê Gêwere zu ki Wuşenê Lazê Cıvrail Ağay, ni hiremena, lıngi bınê Golıgude gıreday, deşti ki niya peydê berd eve jêni ra gıreday, ma niya pêdıma ardimê, ardimê berdimê Mamekiye”. O waxt Mamekiye de na Mamekiya  ma de Pırd hona ser nênay vi. Dari nay ve ser, Verê Adliya Mamekiye de uza de va ke, „uza de ma ver de  vêrnayme ra, yi ki (Hesenê Gêwere, Wusênê Lazê Cıvrailê Arekiye, Aliyo Dewresu) hata Pırdê Mamekiye ma dıma ardi. Va ke, ma hermeti berdimê, caê Balisêre de ca verdaymê, vındarnaymê. Va ke, uza zuyê Pilvancıki ma berdime kerdime ho ver. Mı va, wakıla mı, bê ma bıremimê, a nêremê, va ke, ez remunê gınunê ko amunê, amunê ita. Va ke, Hesenê Gêwere yi hata uza ard. “

Yi taê vanê, Hesenê Gêwere kora kısto, nêzon koti kısto, pêro zuro. Hesenê Gêwere, Wusênê Lazê Cıvrailê Arekiye, Aliyo Dewresu hata uza ard, va kê endi dora têpia, Hesenê Gêwere, Aliyê Dewresu ve Wuşenê Lazê Cıvrail Ağay, hiremena yi Pırdê Mamekiye sera ardi bover, endi hona mıleti benê qırr kenê. Dı roji ra têpia, roza dıyine viye, roza hireyine viye endi hona qırr kerdi, yi hêşirê ke uzara guretê berdê uza qirr kerdi.

[7] „O“ kutuko ke vano biyo dırvetın nêkısto, “Mustafa Kemala“, zoniyê hode dırvetın viyo, vato, nu kutık hora mıreno, ney bıkışimê sekemê. O kutuko dırvetın -Mustafa Kemali- emir da, qırr kerdena mıleti ey ardê werte. O ke nêvinê, mılet qırr nêkerdene. Qeseykerdena yê Hesê Gêwe, Hemê Cıvê Kheji, Mirzê Sile Hemi, Ivraimê Silê Hemi ve Aşıra Khalu ra ki zu tey beno, na ponc (5) mordemi rastê  dey -Mustafa Kemal- benê, zoni de dırvetın viyo, niado ke goni  keno vindi, uza nêkisto ca verdo, şiyê, vato, hora mıreno.
Çhıme: Saadê Tertelê 38i Sengal Xanıme

[8] Dewa Pakurdige hetê Heyderu de ra, cıra vanê ki Pakurdiga yê Khalê Şiay. 

[9] Mirze Sile Hemi vırende Çêna Sılê Bazari de zewejino, aera dime Sengal Xanime de zwejino, Sengale ra domani nêbenê, Mirzê Silê Hemi 38i de ko ra namê ho nano Besa Şiae ra. Besa Şiae ra zu lazê ho beno, namê ho ki Seydaliyo, hona Mamekiye de weşiya ho rameno.

[10] Qemerê Sılê Bazari, lazê Sılê Bazari beno.

[11] Cıra Warunê Ğezi ki vanê hetê Demenuno, nejidiyê Warê Kırıki de ro. 

[12] Lazê Khalê Gonci Hesê Khali ve Seyd Hese dewa Wusvu de Tulık de Memê Ağe hem tey Kêwraeni vano, hem ki çê ho de kıseno. Waxto ke Hesê Khali ve Seyd Hese yenê Perrunê Çhêke=Dolari ra nu çê Memê Ağe ra bere, Memê Ağe cızdanê Hesê Khali de perru ve zernu vineno, son de seke çê ra benê tever, Memê Ağe kuno vıreniyê yinu kıseno. Hesê Khali hona dırvetın beno, tavi tari de a khıla çhêki ra nano gosê Memê Ağe ra -çı hêf ke qersuna Hesê Khali gınena gosê Memê Ağe, hama sarrê dey nêgınena-. Lazê Khalê Gonci, Hêsê Khalê Gonci ki perrê ke serê benê, pêrune uza çhar keno erzeno. 

Mend peê coy, waxto ke Khalê Gonci surgınê 38i  ra peyser yeno Mamekiye, kardia ho cêno, sono qawa Wusvu de, serê cığera qetilê lazê ho Memê Ağe de ke pede kero, tavi uza qawa de Wusvu sılxet benê, pê destê Khalê Gonci de cênê, nêverdanê bıkısero..

[13] Saadê 38i Sılemanê Lazê Ivraimê Silê Hemi vano, waxto ke ma Şalvang de vime, o taw yeno ra mı viri, Ismailê Lazê Sılê Suri amey vi çê ma, çhêkê ho miyê de vi, şima riyê Ismail hona rındek yene ra mı viri. Ivraimê Silê Hemi zof wes ki Kêmane cınıtenê, hem sevkan vi, hem ki Kêmane cınıtene. Vatena Hemedê Qemerê Sekina ra gore Kêmanê Ivraimê Silê Hemi day ve Sılo Qızi. Saadê Tertelê 38i vatena Hemedê Qemerê Sekina ra gore, vano, „waxto ke hurdimena xalê mı Ivraim ve Mirzali 38i de Derê Laçi de dênê pêro, gêgane, Mirzali wertê qewğa de eke vengê tıfonê bıraê ho Ivraim nêhesneno, vake, xalê mı Mirzali veng da, vatene, „Ivraim....!, Ivraim...! Ivê Silê Hemi!!, tene ke vınetene, seke dota vengê xalê mı Ivraim amenê, Mirzali vatene, bıraê mı Ivraim weso, de pêro de mı qeda, ma pêrodime...“

[14] Ismailê Lazê Silê Suri ve Ivraimê Lazê Silê Hemi ra piya sonê Çhemi ra vışinê hetê boveri, sone  hete Xalunê ho ra nu, çhek u ve erzaq anê, dota ke yenê, siliyê vorena uwe bena berz, iye ke azna nêzone puleşinê zumini ra ponc teney piya uwe bena, peê coy cendeğu nêvinenê, hama çhekê Ivraimê Silê Hemi dı serri ra têpiya Çhem de vinenê, çhekê ho ingiliz beno uza ra tede naskenê ke nu çhekê deyo.

[15] Qırr kerdena mılet heni arda têhesav ke, va sola eve zu Qersune jêde mılet bıkışiyo, hen senık Qelfê nêvi, mılet sanay ve têpey, sanay ve têpey, niya ardenê karşiyê zumini, Qersune honde ke serdê nêviya, çond teney mılet ke eve zu Qersunê kışti, heni qırr kerdena mıleti ardi ve têhesav.

[16] Hokmat en ave mıleti ra çheki dano are keno top, uza ra dıme ki qırr keno. Hokmati vato, her kês çhekunê ho tesmil kero, sıma eskeriye ra tersenê, kês sıma eskeriye nêbeno. Eke mıleti ra çheki ke kerdi topi, mılet ke bêçhêki verday, vake, bêre tesmil vê. Mıleto ke amo butu tesmil biyo, pêro kerdi topi sanay ağır makinay ver qırr kerdi, qaz sanay puro vêsnay. Naê ke Ko ra mendi, yinu ki vake, mıletê mao ke tesmil biyo, butu berdê qırr kerdê, nıka butu evraqi ma sero, ma ki honde ho damê pêro, hêfê ho cêmê, koti ke merdimê, endi qe kêşi weşiya ho ki nêwastenê.

http://mamekiye.de/08