SIMA XÊR AMÊ! DERSİM ZAZA PLATFORMUNA HOŞ GELDİNİZ!


	SIMA XÊR AMÊ! DERSİM ZAZA PLATFORMUNA HOŞ GELDİNİZ!

Navigation : Yönetim


	Galeri_Resmi

Seyit-Rıza_Teslim_Efendi.jpg

Ortada Sey Rıza_Sağda yeğeni Teslim_Solda Mıstê Sur un torunu Efendi(Yazılmayan Tarih ve Anılarım; KME)

<- Geri

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 ... 18

Devam ->

Değerlendirme: 10,00 (1 Değerlendirme)

<= Kategoriye geri dön

Bütün hakları saklıdır. Kaynak gösterilmeden yayınlanamaz.

İletişim: dersim.zaza@gmail.com

Sait Çiya

MINETE

Rae ra veciyo, xora remeno
Famkoro, ra u rêçe nasnêkeno
Esqiye ro cı sarri goyneno
Haw re cı niyo, xo baqıl zoneno

Zaf cerabnaime nêguret xo ser
Zurê xo bi vıla, welat guret xo ver
Sarri re koleo, mare cengaver
Rêe gıno waro, aqıl nêno ser

Kes xo mexapno, thaba mepino
Se vanê vazê, çarê xo çino
Vınde şero, endi peyser nêno
Mıneta mına gosu de bımano

Thurık sare de, sımer ver de bo
Xore rınd boro, pizê xo mırd bo
Afsar vıle de, palan ser de bo
Zobi se vaci, cırê bımbarek bo

http://www.dersimsite.org/minete.html
...............................................................

BESO

Sa u sor ra qeseykena
Nata bota çım sıknena
Qelem dest de nusnena
Têv de bıraê mı têv de

Dı guçıki de kaykena
Ge pê ma qaila, ge qarina
Vızer lê ma de biya, ewro niya
Çerx de bıraê mı çerx de

Zaf zanoğa rae musnena
Angorê kêfê xo nusqa vırezena
Verg de wena, qılancıke de qıştnena
Pê ver de bıraê mı pê ver de

To re vatê ê maê ma rew xapinê
Zerrê pakê, her keşi jê xo zonenê
Çewt u rast nêvana thurik ra erzena
Ě to beso, dür so bıraê mı dür so

Jêde derg nêkerine tham fek de bımano
Xora qom re eşkerao honde ki beso
Kam ke fızılo vıle bın de bımano
Ma rê saredezo sıma ki vazê endi beso

Wayırê anori nêcenê xo ser
Fızıli verreminê xo erzenê ver
Sindorê xo bızonê honde mêrê ma ser
Azê kou raime reyna urzeme ra xo ser

30/1/2009

Sait Çiya

...............................................................

WAXTÊ GOÇÍYO

Sait Çiya

Serba dırbeta 38i

Waxtê goçiyo
Ma ver de mızê kertê kou
Na het welato do het merdene
Hard qılaşino ra roz sermaino
Mezelê ma manenê ma pey de

Postalê ma poyıay warwaime
Perr u payê ma şikiyê
Jê mırçikê dırbetınu bêteqetime
Dılopê goni manenê kemeru ser de

Êndi dore phepugiyo
Tırami sona xoro lozıne dü nêkena
Vılê ma çewto bextê ma şia
Vengê ma maneno ma pey de

Raa ware niya, goçê veyve niyo
Usar vêrdo ra payız niyo
Amnono
Hêgay zerdê, zerdaliy surê
Terteleo
Cendegê ma manenê ma pey de

http://www.dersimsite.org/gociyo.html

..............................................................................

Hasan Devran

ZONÊ MA

Zarance kuna kemeru,
Zonê hode wanena.
Qılancıke
nisena gıle dare ra,
Zonê xode qıştnena.
Amnon yeno, beno germ,
Temuz zonê hode cızeno.
Mor u mılawın,
Teyr u tur,
Pil u qız,
Cin u ciamerd,
Serre na dinade her çi,
Zonê hode waneno.
Serre na dinade
her çi, her kes
zone hode gırano.
Wertê ninera
ça teyna ma
zonê hora vozdame!
Ça teyna ma
zone hora rememe!
Ma rememe kata some?
Zazaki zonê mao.
Bav u kali qeseykerdo.
Lawıki vatê, sanıki vatê,
Zonê ma zof şireno.
Zonê ho ça vindkerime,
Zonê sari ça ser kerime,

Zonê ho ça bın kerime!
Zonê sari ça ser kerime!

Zonê ma ke bi vind,
Ma ki beme vind!
Lawıki bene vind,
Sanıki bene vind,
Roşt bena vind,
Tari maneno!
Beme lal, beme kêr,
Beme bê pa u bê per,
Kume bıne destu,
Gıneme vêrrê dêsu,
Halê mare u waxt
her kes huyino,
- ne ke her!

H. Dewran

http://www.hasan-dewran.de/zasa.html

..............................................................................

M. Tornêğeyali

Roz

Sewle dana bereqina

Dormê xo de çerexina

Sodır yena sond de sona

Yena sona fetelina

To qe nêtexelina

Peyê kou ra vejina

Çım sıknena reqeşina

Kuna düri bereqina

Asmên ra fetelina

To qe nêqefelina

Tiji dana beno germ

Roşti dana beno roşti

Gurinê roştia to de

Rısk vezenê tijia to de

Rayê cênê roştia to de

Bereket tiya, rısk tiya

Tijia to de kunê ağwe, azne kenê

Germê to de derdanê xo rê derman vinenê

Tijia to ra

Vıleşina ro vore

Mali benê ware

Viliki vejinê

Dar u ber beno kewe

Hewına sona beno tari

Terşi kunê zerrê sari

Düri sona beno serd

Cemedinê dar u beri

To ra nejdi vırasto ware

Rozê ama biyo jiare

Roz tiya

Ardini, Mithra tiya

Eşter, İstanus, Utu tiya

Şamaş, Tivat, Şimege tiya

Vuruşema tiya

İnar lazê tüyo, Mezula çêna

To mawa, to piya

To roştia Mıhemed Ğoliya

To bımbareka, jiargiya

To tijia, to roştia

To roza

........

Gucige 2007

M. Tornêğeyali

.............................0......................

Mithra (Mitra): Eski İrani ve Hintli halklarda güneş tanrısı

Ardini: Urartu güneş tanrısı

Eştan-Utu-İstanus: Hitit güneş tanrıları

Şamaş: Sümer güneş tanrısı

Şimege-Tivat: Luwi güneş tanrıları

Vuruşema (Vuruşemu): Hitit güneş (gök) tanrıçası

http://mtornegeyali.blogcu.com/Kilami_Siirler/page4

............................0..............................

Asme

Dormê xo de çerexina

Hurêndia xo de reqeşina

Xo ta dana, fetelina

To keşi ra nêsermayina

Sarê to ra fasa Hititi

Miya to ra şiala Luwi

Binê pêstmala Anafatma ra

Aseno riyê to desta sodıri

Sewle dana, bereqina

Bena khanê huyina

Sodır sona, sond de yena

Roji de gulase cêna

Çêna roji, hewiya dina

Bena kerti murıjina

Thaldê dina ra nêvejina

Bena newe çım sıknena

Kırmanciye de to jiargiya

Min, Sin, Kuşuk, Kaşku, Arma wuncia tiya

Bare kerdo roji de asmên

Wertê astaru de fetelina

Riyê to mende ro şiniye

Kena roşti sewa tariye

Roştia to de

Hêga ağwe dino,

Vas çinino

Cüyün çarnino

Çênekê azevi xemelinê

Xorti dorme de fetelinê

Waşti cilve kenê

Roştia to de

Sewle dana, bereqina

Gındır bena, çerexina

Serê kou ra bêveng vêrena ra

Asmên ra fetelina

To jiargiya, to wayıra

Gucige 2007

M. Tornêğeyali

............................0..............................

Kaşku: Hititler’de ay tanrıçası

Kuşuk: Hurriler’de ay tanrısı

Arma: Luwiler’de ay tanrıçası (tanrısı)

Min: Güney-batı Anadolu’da ay tanrısı

Sin: Samiler’de, Mezopotamya’da ay tanrısı

http://mtornegeyali.blogcu.com/Kilami_Siirler/page3

............................0..............................

Ko

Serê to ra vore qe nêsona

Verê to ra ağwe kêmi nêbena

Zımıstan sıpelawa, wusari gul u sosına

Waru vırazenê bınê pêsanê to de

Mali çıraynenê kasanê to de

Ağwa serdıne sımenê çımanê to de

Waxtê de

Bınê pêsanê to de hewına şiyenê

Qulikê to sari rê çêyi bi

Vergu, hesu ra seveknenê

Mığarê to mali rê gomeyi bi

To seveknenê

Laşêru ra

Serdu ra

Puku ra

Serê to de niştenê ro des u dı wayıri

Zeus serê to de mendene

Cor ra nia dênê

Dina idare kerdenê.

To Olimposa, Ararata, Mılpeta

To Qumriya, Sengula, Bağıra

To Xaskara, Jêla, Buyera

To Duzgına, Sulvusa, Khala

To Thuzıka, Muzura, Qırxlera

To kowa, gırsa, berza

To jiara, jiargiya, wayıra

Gucige 2007

M. Tornêğeyali

-------------------------0------------------------

Olimpos: Kutsal Olimpos dağı.

Olimpos, Hurumê khani de koyê wayırano.
Zeus ve wayıranê binu ra wuza mendene.

Olimpos, eski Yunan’da tanrıların dağıdır.
Zeus ve yardımcıları orada kalıyorlardı.

Ararat: Ağrı dağı

Mılpet: Mılpet dağı. (Kuzey-doğu Dersim’de
Tercan-Çayırlı arasındaki ulu dağ).

Qumriya: Kumriye.
Wertê şindoranê Pulemuriye de, verva dewa
Wustami de, zu ko u jiara.
Pülümür sınırları içerisinde, Üçdam köyünün
karşısında bulunan dağ ve ziyaret.

Sengule: Şengül dağı.
Şindorê Erzıngani u Pulemeriye de, mıntıqa
Derê Balabanu de, gavanê Sanse de zu ko u jiara.

Erzıncan-Pülümür sınırının, Balaban Deresi,
Sansa boğazı mevkiinde, yüksekçe bir dağ ve ziyaret.

Bağıre: Bağır dağı. Şinderê Pulemuriye u Geği de,
ko u gola xo jiara.Pülümür-Kiği arasında,
üzerinde göl bulunan kutsal dağ.

Xaskare: Haskar. Lewê kemerê Duzgıni de
jiara. Düzgün Baba dağına bitişik kutsal tepe

Jêle: Zel dağı

Buyere: Kutsal Buyer dağı ve gölü.

Duzgın: Düzgün Baba dağı

Sulvus: Sülbüs Baba dağı

Khalo Sıpe: “Ak saçlı ihtiyar” anlamına gelen,
Ağaşenliği (Şêniya Ağawu) köyündeki ziyaretgah.
Ayrıca bir de Heniyê Khalê Sıpi (Ak saçlı ihtiyar çeşmesi) adlı bir ziyaret vardır.

Thuzık: Tujik Baba dağı.

Muzur: Munzur Baba dağı ve kutsal Munzur
gözeleri (Çımê Muzuri).

Qırxler: Kırklar dağı.

Wayır: Sahip. Zazaca’da tanrı anlamı da taşımaktadır.

Des u dı wayıri: Antik Yunan’nın Olimpos’da
yaşayan 12 büyük ve ölümsüz göksel tanrıları.

http://mtornegeyali.blogcu.com/Kilami_Siirler/page2

.............................0......................

WELAT

To rındeka, zaf şirina

Gonia mı to rê girina

Yara mına, gul sosına

Esqê to ra biyü pêrsan

Çımê mı mendê raa to ra

Koyê to jiargiyê

Ağwê to jiar u bımbarekê

Darê to jiargiyê, kemerê to jiarê

Xaskare, Buyere, Jêle

Duzgın, Muzur, Khalo Sıpe

Wayê tüyê, bırayê tüyê, jiargiyê.

Bêvın, Bilgês, Heyraniye

Sulvus, Thuzık, Jiara Şiaye

Qumriya, Bağıre, Sengule

Warê tüyê, koyê tüyê, jiarê tüyê

Çımê Halvoriye, çımê Muzuri

Mılpet, Qırxler, Yoğurgol

Ağ Bava, Khal Bava, Çam Bava

Çımê tüyê, heniyê tüyê, jiargiyê

Serê to ra kêmi nêbena tijia homete

Wayır zu bo, des u zu bo, pêro jüyê

Sarê ma nia ro, kes mekero tomete

Khalo Sıpe, Xızıro Khal pêro jüyê.

Dormê to, koyê, jiargiyê

Serê kou de ağwi jiargiyê

Serê ağwu de dari jiargiyê

Bêjiare cayê de to çino

Bêwayır niya, to jiargiya

M. Tornêğeyali

Gucige, 2007

...............................0..........................

Xaskare: Haskar

Lewê kemerê Duzgıni de zu jiara.

Düzgün Baba dağına bitişik kutsal tepe

Buyere: Kutsal Buyer dağı ve gölü.

Jêle: Zel dağı

Duzgın: Düzgün Baba dağı

Muzur: Munzur Baba dağı ve kutsal Munzur gözeleri (Çımê Muzuri).

Khalo Sıpe: “Ak saçlı ihtiyar” anlamına gelen, Ağaşenliği (Şêniya Ağawu) köyündeki ziyaretgah. Ayrıca bir de Heniyê Khalê Sıpi (Ak saçlı ihtiyar çeşmesi) adlı ziyaret vardır.

Bêvın: Bent yaylaları. Pülümür’de Süleyman uşağı ve Yarbaşı köylerinin yaylaları.

Bilgês: Bilgeç dağı ve yaylaları, Ovacık’ta.

Heyraniye: Heyrani yaylaları. (Erzıncan sınırları içerisinde, Mılpet dağı eteklerinde, Selepur nahiyesine bağlı köylerin yaylası).

Sulvus: Sülbüs Baba dağı, Nazimiye.

Thuzık: Tujik Baba dağı.

Jiara Şiaye: Siyah ziyaret. Pülümür’de, Bêvın (Bent) yayları üzerindeki doruk noktanın adı.

Qumriya: Kumriye.

Wertê şindoranê Pulemuriye de, verva dewa Wustami de, zu ko u jiara. (Pülümür sınırları içerisinde, Üçdam köyünün karşısında bulunan dağ ve ziyaret).

Bağıre: Bağır dağı.

Şinderê Pulemuriye u Geği de, ko u gola xo jiara.

Pülümür-Kiği arasında, üzerinde göl bulunan kutsal dağ.

Sengule: Şengül dağı, Balaban deresi, Sansa mevkiinde, Erzincan.

Şindorê Erzıngani u Pulemeriye de, mıntıqa Derê Balabanu de, gavanê Sanse de zu ko u jiara.

Erzıncan-Pülümür sınırının, Balaban Deresi, Sansa boğazı mevkiinde, yüksekçe bir dağ ve ziyaret.

Çımê Halvoriye: Halvori Gözeleri, Munzur nehri kıyısında.

Çımê Muzuri: Kutsal Munzur Baba Gözeleri

Mılpet: Kuzey-doğu Dersim’de, Çayırlı-Tercan arasındaki en yüksek dağ.

Qırxler: Kırklar dağı.

Yoğurgol: Ağırgöl (Çayırlı sınırları içinde, Hasan Efendi’nin köyü Başköy (Baskoyiye) yakınlarında, dağların üzerindeki kutsal göl).

Khal Bava: Kal Baba, Monse (Çayırlı).

Monse’de, wertê dewanê Tolıstani u Şêfkare de zu ko u jiara.
(Çayırlı’da Tohlıstan (Pınarlı) köyü ile Şefkar (Tosunlar) köyü arasında kutsal dağ.

Ağ Bava: Ağ Baba, Monse (Çayırlı).

Çam Bava: Çam Baba, Monse (Çayırlı).

Ağ Baba, Khal Baba ve Çam Baba dağları, Pınarlı (Tolıstan) ve Şefker (Şêfkare) köyleri arasında bir üçgen üzerinde olup karşı karşıyadırlar. Ziyaretgahdırlar.

Wayır: Sahip. Zazaca’da tanrı anlamı da taşımaktadır.

-------------------------0------------------------

KIRMANCİYE

Kırmanciye, Kırmanciye

Kırmanciye ma rê ro biye,
Wumıd biye, esq biye,
Welat biye, zon biye
Kırmanciye ma rê kamiye biye.

Kırmanciye, Kırmanciye

Kırmanciye, kamiya ma biye
Çımanê ma de fer biye,
Kıla zerrê ma biye,
Kırmanciye ma rê çêf biye

Kırmanciye, Kırmanciye

Kırmanciye ma rê raştiye biye,
Roştiye biye, haştiye biye
Zerra mawa bele de biye
Kırmanciye ma rê zerreweşiye biye

Kırmanciye, Kırmanciye

Kırmanciye ma rê çê biye,
Çê de sıtare biye,
Sıtara zerrê ma biye,
Kırmanciye, zagonê ma biye

Kırmanciye, Kırmanciye

Kırmanciye ma rê têsele biye,
Xecele biye, merdene biye,
Mesele biye, mezele biye,
Kırmanciye ma rê wes biye

Kırmanciye, Kırmanciye

Kırmanciye ma rê biya hesrete,
Kerda tomete, biya tomete
Endi bêrê ra xo hometa Kırmanciye
Ma binê destanê sarê teveri meke!

M. Tornêğeyali, Gağan 2005

http://mtornegeyali.blogcu.com/Kilami_Siirler/page7

............................0..............................

EZ PULEMORİYÊ RA ALİ HEYDER

Ez
Pulemoriyê ra Ali Heyder
Seydu kiştivi piyê mı, zaf rew
Seweta zu mayına
Sura, lenge.
Zu maa mı mende,
Zu ki ez.
Namê maa mı: Gulistane biye,
Hama Ana Gule vajina koanê ma de,
Maa mı ra.
Maa mı Gule,
Suku ra teyna Pulemoriye diye, zu raê
Çık bi, çınayre bi mı virri ra şi
Xalê mı ra pia ameyve Pulemoriye.

Çialu vırastene zanena, Maa mı Gule
Aspor biyaene zanena,
Esqê Yimam Caferi re duway kena
Duzgın Bavay re qurvan wuad kena.
Duzgın Bavay re qurvan wuad kena ke
Lazê xo Ali Heyder xo bıxelesno,
Ra xeleşiyo ni kou ra, bıxeleşiyo
Wendene, nusnaene bımuso Ali Heyder
Zon bımuso
Çêverê dugeli de ca bicê ro.

Maa mı Gule çheke estene zanena
Duway kerdene zanena,
Yimam Wuşêni, Sey Rızayi
Dırveta Qerqesune ron ra dax kerdene,
Lazê xo dıma berbaene,
Zanena, Ana Gule.
Tırki nêzanena, zon nêzanena...

Wuadê maa mı guretivi
Hawt serri de biyu, qurfüne yi kou ra
Ravêri Pulemoriye de, dıma Elejiz de mı wendive
Sayiya nalbend Ali ra.
Mektevo vıren, mektevo werten, vajime
Tenê herey, tenê rew
Mı xo lise de di.
Seveta sarrê huşkêna mı ra bi,
Ya ki zovina sevev ra bi, reê bi
Çêyê nalbend Ali ra erjüne tever.
Xundê raanê kou, zor amê hire serri lise,
Pulemeriyê ra Ali Heyderi rê,
Peydena Anqara.

Mı postali boya kerdi, qezeteyi roti
Hamaleni kerde, Anqara de, hal de
Wo taw
Şiyu fakulta, wertê şêfiliye de
Çı kar ke mı di, gurine ke
Wastena maa mı bê ro hurêndi
Pulemoriye, maa xo, xo virr ra nêkerde hama
Zonê yi kou, mı kerd xo virri ra

Tam hawt serri vêrdive ra, mı maa xo nêdive
Maa xo Gule
Qurvan wuad kerdive Duzgın bavay re ke
Lazê xo Ali Heyder bıwano.
Sa biyu xo ve xo,
Mı va “wastena ma mı biye”
Mı wast ke
Yi kou, yi dewu, maa xuya kokıme bıvini.

Ez Pulemoriyê ra Ali Heyder
Wendis u nustis zanon, gıravate giredaene zanon
Suke de fetelayis zanon
Mektevo werten, lise qedena
Fakulta Huquki xelesna
Pulemoriyê ra Ali Heyderu ez.

Eke bıwaji bonu hakim
Namê mıletê Tırki ra qeraru danu, hetê qanuni ra
Kurşi de cubeanê şiaenê yaxe belekunu konu pay
Eke bıwaji bonu savci, bonu awkat.

Ez Pulemoriyê ra Ali Heyder
Lazê Ana Gule Ali Heyderu ez
Destanê xo bidê mı koê ma
Destanê xo bıdê mı Elejiz, Mamekiye, Bingol
Huqukdar Ali Heyder yeno
Ana Gule, nun u ron ra tedarık bıvine
Pulemoriye ra Ali Heyder yeno
Lazê to yeno, Ana Gule...

Mı telgrafê ğunt nalbend Ali rê
Xevere bırusno, müjda maa mı Gule do
Xısım u derezau rê,
Qomi rê, pêrune rê, xevere bırusno.
Der u ciran, pil u qız
Bonê zerri bi pırr, ser de şi
Cêniyu haylemeye nave pıra
Vırendiya haylemi de maa mı
Berbayi, berbayi, berbayi...

Bive pirmotıkın riyê maa mı
Destê xo bive pirmotıkın
Mı phaçi kerdi
Destê pirmotıkıne ke thamarê xo biye khewe,
Destê maa xo Gule.

-Nasılsın, eyi misin Ana?
Maa mı motê riyê mı biyê, vınıte
Ezı ki qaytê riyê daê biyu,
Ma hurdeminê ra veng u vaz nêvejino.

Ez Pulemeriyê ra Ali Heyder
Ez ezayê hakimeni Ali Heyder
Ez ezayê savciyeni Ali Heyder
Ez ezayê awkateni Ali Heyder
Ez lazê Ana Gule Ali Heyder
Ez huqukê Roma zanonu,
“Zilyetlik, vazülyetlik, müruruzaman,
Temerrüt, şifa hakkı, irtifak hakkı”

Serri ke ravê rê serru ra
Qe jüye mı virri ra nêsona
Ez Lazê Ana Gule Ali Heyder
Mı zonê maa xo kerd xo virri ra
Maa mı zonê mı nêzanena.
Jê dı lalu
Qaytê riyê jüvini beme, vındeme
Selaaaam sıma rê bo,
Sıma maê ve laji ra jüvini ra cê ra kerdi
Selam sıma rê bo...

Nustoğ: Şemsi Belli
Çarnaoğ: M. Tornêğeyali
Nisane 2006

-------------------------0----------------------------

¹. Çıme: Şiirlerin Diliyle Dersim, Özgün E.Bulut
Nusnoğ: Şemsi Belli, Anayaso, Doğu Anadolu Şiirleri

². Na kılame hetê mı ra ameyve çarnaene u Pêserokê Dersimi, Amora hireyine de vejiyayvi. (Dersim, sayı:3/Haziran 1996).
Nıka mı newe de kerde raste.

³. Kıtavê Ali Kayay “Dersim Tarihi” de,
“Dersim de Zazaki Dili İle Örnek Bir Şiir” nuşiyo. (Ali Kaya, Dersim Tarihi, Can yayınları, 1999/sf:50-58).
Hama çime u çarnaoğ beli nêkerdo, nênusno.

4. Na kılame, hetê P. Sodıri ra ki çariya zonê ma. (Ware-2).

http://mtornegeyali.blogcu.com/Kilami_Siirler/page5

...............................0..........................

Serê na dinade theyr u thur zonê xo de waneno. Qılancıke qiştnena, hes lımeno, kutık laweno, verg zurreno, ga qorreno, bıze qırrena, phepug waneno. Vas hencê xo sere rewino. Kam ke aslê xo inkar keno, wele erzeno rêça xo sono. Diese Webseite wurde kostenlos mit Homepage-Baukasten.de erstellt. Willst du auch eine eigene Webseite?

Gratis anmelden